Vikan - 10.09.1970, Page 40
Amsterdam ....
Framhald af bls. 29
marmara, sem var reistur til
minningar um frelsun landsins
undan járnhæl Hitlers. Á hol-
lenzku eru þeir sem halda til á
torginu kallaðir Damslaapers, en
„slaap“ er að sofa. „Slappararn-
ir“ veita líka fúslega allar þær
upplýsingar sem nauðsynlegar
þykja til að njóta lífsins í Amst-
erdam, eins og til dæmis hvar er
hægt að fá ódýrt hash, ódýrt
herbergi og mat fyrir lítið — eða
ekki neitt.
Það er sennilega auðveldara að
fá eiturlyf en mat í Amsterdam,
en þó svo færi að neytandi væri
tekinn, yrði lítið annað gert en
að veita viðkomandi áminningu
Ástæðan er sögð vera sú, að það
taki því ekki að vera að dæma
„krakkagrey" á lagabókstaf sem
fljótlega verður numinn úr
gildi. En yfirvöld í landinu
leggja þess meiri áherzlu á að
ná þeim sem selja ófögnuðinn,
svo ekki sé talað um þá sem
reyna að selja sterkari lyf en
hash, til dæmis LSD.
Eitt kvöldið gengum við um
nágrenni hótelsins, og þá komum
við að „Paradiso", sem er einn
vinsælasti skemmtistaður borg-
arinnar. Gifurlegur fjöldi af ung-
mennum stóð fyrir utan og
komst ekki inn, enda löngu orð-
ið fullt. Við höfðum það þó af
að komast upp að dyrunum, og
fyrir innan blasti við stórt skilti
uppi á vegg, þar sem það var
auglýst, að hver sá sem staðinn
vaeri að verki við að selja fíkni-
lyf, yrði sendur öfugur út! Stað-
ur þessi nýtur árlegs styrks frá
borgaryfirvöldunum og nemur
hann um 2.5 millj. íslenzkra
króna. Ástæðan ku vera sú að
það sé betra að vita af krökkun-
um þarna en einhvers staðar úti
við ýmiss konar óhæfuverk.
Framkvæmdastjórn „Paradiso“
hefur látið prenta fjögurra siðu
bækling, sem er nokkurs konar
kennslubók í fíknilyfjaneyzlu,
þar sem segir meðal annars að
maður eigi aldrei að neyta efn-
anna með fólki sem maður þekk-
ir ekki og treystir ekki vel, og
eins að það sé mjög mikilvægt
að blanda aldrei lyfjum saman
eða að taka nokkuð sterkara en
hash og marijuana . . . það sé
víst nó»u slæmt. Nú hafa borg-
arvfirvöld í Amsterdam ákveð-
ið að láta prenta bækling þennan
í margföldu uDplagi og dreifa
honum um landið.
Allt í einu voru dyrnar að
„Paradiso" opnaðar og maður
nokkur rak höfuðið út. Við vild-
um nota tækifærið og komast
inn, en hann sagði staðinn lok-
aðan. Á meðan við töluðum sam-
an fann ég að einhver var að
toga í ermina á jakkanum mín-
um, og er ég leit við, um leið
og dyrnar lokuðust, sá ég fram-
40 VIKAN 37- tbi.
an í blíðlegt andlit, hálfhnlið i
svörtu og hrokknu hári. Þetta
var ungur Suður-Ameríkubúi,
sem hafði verið að reyna að fá
mig til að koma sér inn — hon-
um hafði rétt áður verið hent
út fyrir að selja hash.
Eftir að ég hafði afþakkað dá-
góðan skammt af „fíneríinu"
fyrir 25 gyllini (1 gyllini er um
25 krónur islenzkar), tókum við
tal saman. Hann sagðist selja
fyrir „someone", en það gerði
honum kleift að eiga fyrir mat
öðru hvoru, og hashi handa sjálf-
um sér.
— Ég er búinn að vera i
mörgum borgum, síðan ég fór að
heiman, sagði hann. — Ég var í
mörg ár í New York — það var
hræðilegt. Jú, ég skemmti mér
vel, en hver getur haldið söns-
um í New York til lengdar? Svo
ég fór þaðan — og nú er ég hér.
Ég á engan að og enginn á mig.
Kannske fer ég héðan á morgun
— og kannske verð ég hér áfram.
Ég veit það ekki. Mest af öllu
langar mig til að vera uppi i
fjöllunum, þvi maðurinn til-
heyrir náttúrunni.
Við bentum honum á að hann
gæti áreiðanlega gert vitlausari
hluti en að koma til íslends —•
þar yrði hann þó að vinna í
fiski, en þess á milli væri hægt
að anda að sér fersku lofti, auk
þess sem landið væri fallegt.
— Það er alls staðar fallegt
ef manni líður vel, svaraði hann.
Við fórum og hann sneri sér að
næsta manni — sem sá bonum
fyrir fæði morgundagsins. Þarna
fyrir utan „Paradiso" stóðu sölu-
mennirnir í löngum röðum og
buðu varning sinn. Lögreglu-
þjónar keyrðu hjá í Volkswagen
og hægðu ekki einu sinni á sér.
Það var verið að sýna „HAIR“
í Amsterdam, en því miður tókst
okkur ekki að komast á sýn-
ingu. Ástæðan fyrir því að ég
er að minnast á það, er þó sú,
að í söngleiknum heitir eitt aðal-
lagið „Hare Krisna . . og um
götur miðborgarinnar mátti sjá
strolla tvo eða þrjá menn íhóp,
íklædda síðum, rauðleitum kyrtl-
um og algjörlega krúnurakaða
nema að þeir voru með örlítinn
hárbrúsk í hnakkanum. Þeir
klingdu bjöllum og söngluðu
„ . . . hare krisna, hare krisna
. . .“, um leið og þeir dreifðu
miðum þar sem tilkynnt var að
nýstofnuð hreyfing þeirra hefði
hug á að koma upp bænahofi,
og var skórað á fólk að láta eitt-
hvað af mörkum renna. Hreyf-
ingin ætlar sér að koma á jafn-
rétti og bræðralagi um allan
heim með því að kenna öllum
að söngla „Hare Krisna ... “ —
Satt að segja héldum við að mál-
ið væri öllu flóknara.
Betlarar eru víða og virðast
lifa eóðu lífi. Ja. betl . . . varla
er hægt að kalla þá betlara, þvi
flestir reyna að gera eitthvað í
staðinn fyrir þá peninga sem
þeim áskotnast. Þeir standa á
götuhornum og syngja eða koma
keyrandi með stóra vagna sem
framleiða óskapleg hljóð, er á
að kalla tónlist. Síðan ganga þeir
um á gangstéttinni og hringla
baukunum.
Nokkrir sitja á gangstéttinni
og mála á hana eða selja muni
sem eru framleiddir á staðnum,
og flestir eru með skilti við hlið-
ina á sér, þar sem er gerð ná-
kvæm grein fyrir því sem pen-
ingarnir eiga að fara í. Flestir
eru bandarískir og blankir . . .
en langar heim. Við gengum
fram á stúlku sem sat og bjó til
hálsfestar úr vír, virkilega
skemmtilegir „skartgripir", enda
gekk salan vel.
Einn stóð upp við vegg og
reyndi að selja upptrektar mýs,
en þar sem áhugi almennings
var takmarkaður stytti hann
sjálfum sér stundir með því að
leika sér að „dótinu sínu“.
Annar gekk um og bauð, hárri
raustu, til sölu tímarit, sem ber
ekki óvirðulegra nefn en
„SUCK“. Á forsíðunni stóð
flennistórum stöfum að „Suck“
væri fyrsta evrópska sex-blaðið,
og pilturinn sem stóð fyrir söl-
unni lýsti fyrir okkur að meðal
efnis væri „fuckability-test'! —
Annað efni í blaðinu var eftir
því, en þetta „test“ er með þeim
einkennilegri sem ég hef nokkru
sinni séð, og það er ábyggilegt
að það fengist ég aldrei til að
þýða — hvað þá að það fengist
birt í íslenzku blaði, ekki einu
sinni því sem hér er kallað
„sorprit".
Holland hefur lengi verið
margklofið í fylkingar sem eru
annaðhvort trúarlegar eða póli-
tískar. Kommúnistar eru mjög
áberandi, og ófeimnir við að
viðurkenna hvar í flokki þeir
standa, ólíkt skoðanabræðrum
víða annars staðar. Helzta
málgagn þeirra er „Rode Tri-
bune“, og í því eintaki sem við
keyptum var meðal annars
harkaleg árás á Bernharð prins,
en hann var þá nýlega kominn
úr opinberri heimsókn til Indó-
nesíu, sem laut hollenzkum yfir-
ráðum til skamms tíma, eins og
kunnugt er. Var hann í grein-
inni ásakaður um að hafa uppi
áform um að arðræna pesanta
Indónesíu enn meira en gert er,
en Bernharður hafði látið uppi
við heimkomuna að í athugun
væri að koma á laggirnar DAF-
verksmiðju þar í landi.
Eins og fyrr segir, kom ég frá
Kaupmannahöfn til Amsterdam,
og það vakti strax athygli mína
hversu litið er látið með kónga-
fólkið í Hollandi. f Kjöben mor-
ar allt í myndum af þessu fólki
og allir skapaðir hlutir eru
„Kongelig"; þetta sér maður
ekki í Amsterdam. Og til skamms
tíma mun það hafa verið þann-
ig að klámbúðir og bókmenntir
voru ekki til í „borg hinna 500
brúa“, en nú hefur Mammon í
kynfæralíki hafið innrás sína í
landið.
Maður hefur það á tilfinning-
unni að unga fólkinu láti sér það
lítið koma við — eldra fólkið
umber allt — en túristarnir
kaupa sóðalegar klámbækur,
enda hefur sexmanían heldur
betur gefið bæði Svíum og Dön-
um erlendan gjaldeyri í aðra
hönd.
Þá var það annað sem vakti
athygli mína í Amsterdam, og
það ætla ég að vona að maður
sjái aldrei hér á íslandi. Margir
piltanna, drengir um tvítugt,
voru með uppsett hár. Já, það
hreinlega krullað, „túberað“ og
síðan lakkað fínt eftir enn fínni
greiðslu. Og ennþá skipti sér
enginn af því, ekki einu sinni
dömurnar sem létu sig hafa þessa
náunga alveg jafnt og hina. Mér
er sem ég sæi íslenzkar stúlkur
viðurkenna svona lagað!
Það fyrsta sem manni dettur í
hug þegar maður heyrir minnzt
á Holland, er sagan af litla
drengnum í Haarlem, sem rak
fingurinn í stíflugarðinn. f fram-
haldi af því fer maður að hugsa
umsíkin, og ef maður kemur til
Amsterdam verður maður að
gera eitthvað þar sem síkin
koma við sögu. Flestir túristar
fara hringferð með pramma og
það sama gerðum við.
Þessir prammar eru heldur
ómerkileg farartæki að sjá, en
um leið og maður kemur um
borð breytist það heldur betur.
Sá sem við fórum með var
tveggja hæða; á „efri“ hæðinni
var setustofa, ákaflega vistleg,
og opið dekk, þar sem glumdi
út dansmúsík, og á neðri hæð-
inni var bar og danssalur. Fátt
var af fólki í þessari ferð um-
hverfis Amsterdam, svo við gát-
um verið út af fyrir okkur svo
að segja hvar sem var. Það var
stórkostlegt að sitja úti í kvöld-
svalanum og horfa á Amstelre-
dam líða hjá; yfir á hægri bakk-
anum mátti sjá einstaka sveita-
bæ og vindmyllur, og maður
ímyndaði sér að pramminn væri
flott skemmtiferðaskip og að
maður sjálfur væri ríkur millj-
óner frá íslandi . . . nei, það fór
nú alveg með drauminn!
En það er eins víst og að þú
ert þú, að Amsterdam verður
mér alltaf eins konar draumur.
Holland var endahnúturinn á
flækingi mínum um 6 Evrópu-
lönd, og samanborið við Amster-
dam var all.t annað heldur leið-
inlegt. Á þessum 70 samantengdu
eyjum er nefnilega allt að ske
og allt að fá fyrir svo til engan
pening. í Amsterdam getur
maður lifað svo gott sem á loft-
inu.
ó.vald.