Vikan - 10.09.1970, Blaðsíða 46
v'
sænskf j fvrirmynd
<*jjf ;yra foins vand-
lioir aq efni og
sjúkrahu
|mannsiífa g<>tur
Mtíð á slikri viirn
gegii útijreiðslu
eids. ' ;
KMvanu'irhmríiir
(.KÓPAXA mx
viðmkemtdar af
Kldvaraareftirlíi.i
HHMMME
fSLENZKAN IÐNAÐ
■f . j
I >essa®rábæru
e iihurðir
konurnar þar voru allar af vilja
gerðar til að hjálpa okkur, svo
að þær féllust á að setja hjólin
í gang meðan verið var að kvik-
mynda. Af því tilefni skrifaði
Aftenposten: „Ibsen fikk hjula i
gang pá Hjula.“ En því miður
stöðvuðust hjólin aftur jafn-
skjótt og við höfðum lokið
myndatökunni.
„Den store barne-
c!apen“ sló í gegn
Oskar Braaten tók sjálfur þátt
í undirbúningsstarfinu af fullum
krafti. Upptökurnar voru spilað-
ar fyrir hann jafnóðum og þær
voru teknar. En hann leit aldr-
ei á myndirnar. Hann sat með
lokuð augu og hlustaði á text-
ann. Hann varð fyrir alla muni
að vera eins góður og honum
líkaði. Og það varð hann.
Þrátt fyrir mikinn tækjaskort
(gamall barnavagn var notaður
fyrir myndavélarvagn) tókst að
ljúka gerð myndarinnar og fékk
hún verðlaun 1931. Hún vakti
þegar gífurlega athygli. Þetta ár
herjaði kreppan Noreg grimmi-
legast. Engu að síður gáfu menn
sér tíma til að horfa á myndina.
Enn þann dag í dag, fjörutíu
árum síðar, er Den store barne-
dápen sýnd í kvikmyndahúsum
um allan Noreg.
Þessi góði árangur varð til
þess að Svensk Filmindustri
bauð Ibsen að kvikmynda met-
sölubók Sigrid Boo, Við sem
vinnum eldhússtörfin (Vi som
gár kjökkenveien) í Svíþjóð.
Þar með var hafið heilmikið strit
um árabil við gerð sænskra og
norskra kvikmynda á víxl.
Við sem vinnum eldhússtörfin
var aðallega tekin í Rásunda ut-
an við Stokkhólm. Unnið var af
kappi og enginn slóðaskapur
þolaður. Fyrir hádegi var mynd-
að. Síðdeginu varði Tancred Ib-
sen til klippinga, og um nóttina
skrifaði hann svo handrit fyrir
upptöku næsta dags. Svíar voru
að vísu búnir með handrit sjálf-
ir, en það reyndist harla lélegt.
Tvö eintök voru gerð af mynd-
inni, annað með sænsku tali en
hitt með norsku, og í báðum
löndunum dró hún að fjölda
fólks.
En Ibsen varð fyrir vonbrigð-
um.
Ég hafði gert munnlegt
samkomulag við forustumenn
Svensk Filmindustri um að fá
fimm prósent ágóðans af sýning-
unum í Noregi, en þegar til kast-
anna kom neitaði félagið að
standa við þann samning. Ég
varð að sætta mig við fimm þús-
und krónur norskar fyrir allt
púlið. Það var ekki laust við að
ég hugsaði forustumönnum
Svensk Filmindustri þegjandi
þörfina.
Lillebil í aðalhlutverki
En Tancred setti þetta mótlæti
ekki fyrir sig og hóf þegar gerð
nýrrar myndar norskrar, sem hét
„Opp med hodet“ og tekin var
eftir hans eigin frumsömdu
handriti. Lillebil fór þar með
helzta kvenhlutverkið. Hins veg-
ar var Ibsen óheppinn með leik-
arann í helzta karlhlutverkinu,
því að hann gerði ósjálfrátt grín
úr því, gagnstætt því sem til var
ætlazt.
í „Opp med hodet“ innleiddi
Tancred óhlutlæga myndun í
norsku kvikmyndina. Á tjaldinu
komu ekki einungis fram raun-
verulegir atburðir, heldur og
draumar, sýnir, ímyndanir og
þankar aðalpersónanna. Leikari
horfir fram í sal og sér þar
áhorfendur með holdlaus dauð-
ingjaandlit. Maður sem settur
hefur verið til að gæta hans
breytist í bolabít, og svo fram-
vegis.
Norskir kvikmyndagagnrýn-
endur tóku þessu miður vel.
þannig á ekki kvikmynd að vera,
vildu þeir meina, og sumir létu
jafnvel í Ijós efa um að höfund-
urinn væri með réttu ráði.
Framhald í næsta blaði.
Hvað á að gera við afa
Framhald af bls. 17
sagði að Larissa ætti að fylgjast
heim með sér í þetta sinn. Þetta
var auðvitað mjög spennandi,
því að Desmond var einn af
stærri drengjunum í leikskólan-
um. Hún hafði svo margt að
segja afa, þegar hún kæmi heim.
Allt sem Desmond hafði sagt og
gert. Afa þótti gaman af sögum
Desmonds.
En það var enginn heima, þeg-
ar frú Baldwin fylgdi henni inn.
— Hvar er mamma? spurði
Larissa óttaslegin. — Og afi?
— Ég hugsa að þau séu á
brautarstöðinni. En 'mamma þín
kemur heim rétt strax.
Larissa leit á hana með tor-
tryggni.
— Hvers vegna eru þau á
brautarstöðinni?
Frú Baldwin kyngdi.
— Afi þinn ætlar að búa hjá
Ken frænda þínum og Madge um
tíma. Mamma þín fylgdi honum
á brautarstöðina og pabbi þinn
og Ken frændi þinn taka á móti
honum á brautarstöðinni í Lond-
on.
— Hvers vegna ætlar hann að
búa hjá þeim? spurði Larissa
undrandi. Hún vissi svo vel
hvert álit afi hafði á Madge,
íbúðinni hennar og vinkonum,
sem hann kallaði fífl.
- Það verður skemmtileg til-
breyting fyrir hann, sagði frú
Baldwin varfærnislega.
Það verður það ekki, hróp-
aði Larissa æst. Hann má ekki
fara þangað.
Hún sneri við og þaut út á
götuna.
Hún heyrði frú Baldwin kalia
4fi VIKAN 37. tbi.