Vikan - 13.04.1978, Page 3

Heilög María er kvenimynd
allra tíma, hrein, göð og göfug.
Þetta málverk er frá 1487 eftir
Botticelli og hangir i Uffizisafninu
í Flórens.
um það, a'ð erfitt er fyrir eina manneskju
að mœta öllum þessum krofum. Enda eru
býsna háværar raddir þeirra kvenna, sem
helst vilja fá að vera, eins og þœr eru, og
lái þeim, hver sem vill. Þessi grein fjallar
um það, hvernig kvenímyndin hefur
stöðugt verið að breytast, allt frá heilagri
Maríu til amerísku sjónvarpsstjörnunnar,
Farrah Fawcett-Majors, sem er efst á
lista yfir þær tíu konur, sem amerískir
karlmenn vilja helst eyða nótt með.
sigraði Greta Garbo heiminn með
sínu fræga, dularfulla látbragði og
heimsborgaralegri fegurð. Enn þann
dag í dag er Greta Garbo hjúpuð
hulu leyndardómsins.
LJÓSHÆRÐA
KYNBOMBAN
Ein af skærustu stjörnum kvik-
myndaheimsins fyrr og síðar er án
efa Marilyn Monroe. Ut á við birtist
hún sem kyntákn, síbrosandi glans-
pía. En hið innra með sér var hún
mjög óhamingjusöm. Dæmigert
fyrir þá kvenímynd, sem hún lét
heiminum í té, er svarið, sem hún
gaf blaðamönnunum, er þeir spurðu
hana, í hverju hún svæfi á næturnar.
Hún svaraði hlæjandi: „Chanel nr.
5”.
Marilyn Monroe átti dapurlega
æsku. Faðir hennar hafði stungið af
á meðan hún var aðeins barn, og
móðir hennar var að lokum flutt á
geðsjúkrahús. Marilyn varð að búa
hjá hinum og þessum fósturforeldr-
um, en hún var aðeins tólf ára þegar
hún uppgötvaði, hvaða áhrif þröng
peysa gat haft —ef hún hafði rétt
innihald. Karlmenn hópuðust alltaf
að henni, og er hún var sextán ára,
giftist hún í fyrsta sinn. Eftir fjögur
ár skildi hún og byrjaði að vinna
fyrir sér sem tískumódel. Og þaðan
var leiðin til kvikmyndanna stutt.
Arið 1951 var Marilyn Monroe
falleg, en óþekkt leikkona. Tveimur
árum seinna var nafn hennar á allra
vörum. Hún varð rík, fræg og ein-
staklega vinsælt fréttaefni. En
„ljóshærða kynbomban frá Holly-
wood" fann aldrei neina persónulega
hamingju eða innra jafnvægi og frið.
Hún dó 36 ára, eftir að hafa tekið inn
of stóran skammt af svefntöflum.
SÆT OG EÐLILEG
Doris Day er önnur kvikmynda-
stjarna, sem náði mjög mikilli
frægð. En ímynd hennar var allt
öðruvísi en Marilynar Monroe.
Doris Day var sæt, frískleg og
framar öllu „hrein". í upphafi ferils
síns birtist hún yfirleitt í nýstrokn-
um blússum við felld pils, í lághæl-
uðum skóm og hálfsokkum. Seinna
gerðist hún aðeins djarfari, en kyn-
tákn varð hún aldrei. Frískur eðli-
leiki var gæðastimpill hennar.
Flestar kvikmayndastjörnu-
ímyndir eru á toppnum einhvern af-
markaðan tíma, síðan gleymast þær.
En Elísabet Taylor er ein af þeim,
sem hefur tekist að halda sig á
toppnum, alveg frá því að hún birt-
ist sem barnastjarna og síðar sem
ímynd hinnar hættulegu konu, alveg
til dagsins í dag, enda þótt sjúkleiki
hennar og baráttan við aukakílóin
hafi óhjákvæmilega markað sín
spor. Ástæðan fyrir því er sú, að hún
hefur svo miklu meira til brunns að
bera heldur en útlitið, eðlisþætti,
sem stöðugt halda henni í sviðsljós-
inu.
HIN FULLKOMNA
EIGINKONA
Þýska slagorðið „Kinder, Kúche,
Kirche” (Krakkar, kökur, kirkja)
lýsti áratugum saman hugmynd al-
mennings um hina fullkomnu eigin-
konu. Það þótti bæði ágætt og fyrir-
gefanlegt að dýrka eldheitar, frjáls-
lyndar konur. Þær voru fyrirtaks
ástmeyjar, sem menn gömnuðu sér
15. TBL. VIKAN3