Vikan - 01.02.1979, Blaðsíða 14

Sögur Disneys hafa flætt yfir gjörvalla
heimsbyggðina í myndum og máli, tónum
og tali. Skammt utan við borgina Los
Angeles í Kaliforníufylki í Bandarikjunum
stendur hápunktur þessa mikla heims-
veldis, stórkostlegt Disneyland.
Hugmyndin að stórum skemmtigarði
fæddist hjá Walt Disney, þegar hann eyddi
laugardögum með dætrum sínum ungum
við leik í hringekju í almenningsgarði.
Hún þróaðist í áratugi, uns gamli maður-
inn hratt henni í framkvæmd árið 1954.
Ári siðar opnaði hann Disneyland fyrir
almenning í 30 hektara fjölskyldugarði þar
sem alvara dagsins víkur fyrir ótrúlegum
ævintýrum annars heims.
Á fallegum síðsumardegi heimsótti
Vikan Disneyland og skoðaði sjö lönd
Walts Disney.
Gamli heimabærinn
Fyrsta land Disneys er endurbyggður
miðbær frá siðustu aldamótum. Þar
stendur blómlegt bæjarlífið á tímamótum
tæknialdar. Rafmagnsljósin leysa gasluktir
af hólmi og tvíhæða strætisvagnar gömlu
vagnhestana. Meðfram aðalgötunni standa
fallegar húsaraðir með krambúðum og
veitingastofum. Þar eru sýningarhús þöglu
kvikmyndanna og jafnvel glergerðarmenn
við störf sín.
Umhverfið iðar af kátu mannlífi.
Rakarakvartettinn leggur frá sér hárvötnin
í miðri dagsins önn og syngur angurvært
lag fyrir fólkið á gangstéttinni. Við kaffihús
á götuhorni situr brosmildur píanóleikari í
langröndóttri skyrtu með grænt skyggni á
höfði og leikur hringlandi Ragtime hljóm-
list. Á strætið skella svo þungir hófar
hestanna innan um skröltandi strætis-
vagna. Sjálf bæjarhljómsveitin birtist
prúðbúin á torginu.
Margvíslegur varningur er falboðinn á
götunni eins og gengur í slíkum bæ: Blóm
og blöðrur, leikföng og hattar, auk allra
tegunda af minjagripum. Einnig
gosdrykkir, pylsur og rjómaís. Víða sjást
merki á lofti til heiðurs fimmtugu afmælis-
barninu Mikka mús sem ekki er langt
undan, enda maður dagsins.
Við setjumst við heimilislegan ísbar og
pöntum risavaxinn mjólkurhristing, eins og
þeir gerðust bestir í gamla daga. En okkur
er ekki lengi til setunnar boðið, því næsti
áfangi er:
Ævintýraland
Þar stígum við um borð í flatbotna bát
með seglþaki. Hann siglir um helstu stór-
fljót frumskóganna, þar sem hvítir menn
hafa aldrei áður stigið fæti. Víða skyggir
stórvaxinn hitabeltisgróður á brennheita
sólina, og vafningsjurtir hringa sig niður
árbakkann. Á bökkum Gangesfljóts bregða
fílarnir á leik og blása vatni hver yfir
annan. í fjarska urrar svangur Bengaltígur
grimmilega, en sem betur fer er báturinn
öruggt vígi úti í miðju fljótinu. Við höldum
áfram ferð okkar, og gráðugir krókódílar
Amazonvatna synda fast að bátshliðinni
með gapandi gin. Á Congofljóti erum við
hætt komin, þegar báturinn raskar óvart
miðdegisró nokkurra heljarmikilla vatna-
hesta, sem móka letilega við árbakkann. En
skipstjórinn heldur þeim í hæfilegri
fjarlægð með skammbyssunni sinni.
Inni í skóginum sjáum við könnunar-
leiðangur leita hælis i stóru tré undan
blásandi nashyrningi. í dálitlum hellisskúta
rífur soltin ljónafjölskylda í sig hræ af
sebrahesti. Handan við stóran runna
skyggnast brúnaþungar mannætur og bíða
þess þolinmóðar, að bátsverjum hlekkist á.
Hér gilda lögmál frumskógarins, og hinn
sterki sigrar.
En skipstjóri bátsins er enginn
nýgræðingur í starfi. Styrkum
sjómannshöndum siglir hann fram hjá
hættum frumskóganna og í örugga höfn.
Að lokinni votri svaðilför setjumst við í
veitingahús úr bambusviði Kyrrahafsins.
Dansflokkar Pólínesiu sveifla sér í
strápilsum eftir hljómfalli Suðurhafa. Við
dreypum á ferskum ananassafa og skoðum
kókoshnetur hátt uppi í grænum pálma-
trjánum. Til hliðar gargar litrikur
páfagaukur á grein.
Viö ósa Mississippimóðu
Næsti áningarstaður er torg New
Orleans borgar fyrir hundrað árum. Þá
voru sjóræningjar tíðir gestir í suðlægum
hafnarbæjum. Við heyrum strax á tónlist
útihljómsveitanna, að hér slær hjarta
Dixílands. Skrautlegar járngrindasvalir
auðkenna húsagerðina, og meðfram
þröngum borgarstrætum eru betri
veitingahús að frönskum hætti. Þeldökkir
tónlistarmenn með hvíta Panama-hatta
spila á slagverk og hljóðpípur og flytja
tónlist feðra sinna, sem fundu upp djassinn
hér fyrr á árum.
En við höfum hratt á hæli, því utan við
borgina er sjálft draugahúsið. Þar leika
hvorki meira né minna en 999 kátar aftur-
göngur lausum hala. Við ferðumst á litlum
báti um salarkynni framliðinna. Þeirri ferð
verður aldrei með orðum lýst.
Að loknum draugagangi höldum við inn
í litla höfn við Karabíska hafið. Við kom-
um í miðju uppboði á hvítum þrælum. En
skyndilega fyllist loftið af fallbyssugný og
púðurreyk. Sællegir sjóræningjar birtast
siglandi undir hauskúpufána. Þeir ræna
borgina og bera síðan eld að. Undir
brennandi himni siglum við framhjá
fjárhirslum þeirra. Þar eru saman komin
ótrúleg auðæfi í kistum og handröðum,
glóandi gulli og lausum aurum.
Við kveðjum nú heim sjórána þar sem
einfættir menn með augnleppa og
handarkrók kyrja drykkjuvísur á
kistulokum og súpa á rommflösku með.
Aftur stígum við á land og höldum innreið
okkar í:
Kúrekaland
Þar liggur leið okkar upp Mississippiána
um borð í glæsilegum fljótabátnum Mark
Twain. Hann er fallegt skip með þrem
þilförum og liflegri hljómsveit, sem leikur
lögin, sem kennd eru við ána. Á leiðinni
mætum við njósnaflokki Davys Dreckett í
litlum eintrjáningum og flekum Tom
Sawyer á förum út í eyjuna sína. Álengdar
standa striðsmálaðir indíánar í vígahug.
Þeir hafa grafið upp heröxina og eru í leit
að hvitum höfuðleðrum. Eimpípa járn-
brautar blæs í fjarska, og rauðskinnarnir
hverfa í skógarþykknið.
Við höldum áfram ótrauð, uns við
komum í lítinn kúrekabæ. Þar setjumst við
inn á krána Gullna Skeifan og vætum
þurrar kverkarnar með rótaröli. Á danspalli
fyrir enda hússins stíga silkiklæddar stúlkur
og fasmiklar Dan-Kan dansa með
leggjasveiflum og rassaköstum. Glamrandi
píanótónar berast fram vgitingasalinn.
Úti á rykugri götunni á íögreglustjórinn í
sífelldum útistöðum við vopnaða banka-
ræningja, en skeggjaðir gullgrafarar hnýta
bagga sína á stuttfætta múlasna, eins og
ekkert hafi í skorist. Við þökkum kúrekum
veitingarnar og kveðjum villta vestrið með
viðkomu í:
Bjarndýralandi
Þar stígum við um borð í Disneyland
hraðlestina og höldum áfram ferðinni til
Framtíðarlands. Áður gefum við okkur þó
tíma til að sjá nokkur skemmtiatriði á
árshátíð bjarnanna. Mesta athygli vekur
Hillbillí-hljómsveit skipuð böngsum ofan úr
fjöllum. Þeir spila fjörug lög á heimagerðar
fiðlur, þvottabretti og bala. Einnig blása
þeir í ölkúta. Óvíst er, hvort nokkru sinni
fyrr né síðar hafi verið leikin önnur eins
tónlist.
En lestin blæs til brottferðar, og við
veifum veislukátum bjössum og höldum
áfram til:
Framtíðarlands
í Framtíðarlandi skyggnumst við inn í
ókomna tíð. Þar rikir öld geimferða og andi
morgundagsins. Við stígum af lestinni við
Höllina miklu, þar sem sjá má og heyra
söngfólk Ameriku syngja úrval sinnar
bestu hljómlistar. Framtíðarland býður
upp á geimsiglingar og skoðunarferðir um
ónumdar lendur tækni og vísinda. Þar er
lika merkilegt kvikmyndahús, sem sýnir í
360 gráða hring, svo myndin er allt
umhverfis áhorfandann. Á stórum sviðs-
palli eru nýjustu popplögin leikin. Þegar
hljómsveitin kveður og axlar hljóðfærin,
hverfur sviðið hægt og rólega ofan í
jörðina.
14 Vikan S.tbl.