Vikan - 04.12.1980, Síða 38
einsog pabbi: horfði aldrei á við
niælendur sína, glápli ýmlsl út i loftið
eða niður fyrir sig. Yfirleitt þagði |x>
pabbi. en Þórir var sitautandi og
tuðandi. Hvorugur hafði vanist á að
laka tillit lil annars fólks. svo líklega
hefur þeim fundist að ekkert væri sinnt
um þá. Við matborðið gerði pabbi sig
skiljanlegan mcð unili og bendingunt. en
stundum átti að lcsa hugsanir hans. Kf
mamma stóð við vaskinn og gleymdi
að rétta honurn kartöflurnar. rauk hann
foxillur frá borðinu og hreytti útúr sér:
Hvernig er það. I'ær maður ekki einu
sinni að éla á sinu cigin heimili? Á el'lir
l'ylgdu miklar þagnir.
Ég efast urn aö Wrir hal'i nokkru
sinni þagað lengi. en hann átti lika til aö
rjúka uppað tilefnislausu. Og meðan við
sátum þarna i eldhúsinu ýtti hann
skyndilega frá sér kaffibollanum.
Ilelvitis hland er þetta. Ætlar hún
aldrei að geta hellt almennilega uppá.
|iessi manneskja? Hann st.iakaði
fruntalega við bollanum svo hann valt
um og kaffið l'læddi út á borðið. l>á -
eilt augnablik. fannst ntér sem hann
renndi til min augunum. En kannski
l'annst mér það bara.
Og bölvuð vitleysan i kellingunum.
tuldraði hann. f>að hcld ég hann pabbi
hel'ði eitlhvað sagt. Ég skal lát'ykkur vita:
að hann hel'ði aldrci liðið þetta. Og ég skal
lát'ykkur vita. að þaö vorum ekki við
Tonimi sem komum þessu af stað.
Hann sló i borðplötuna og reis á
fælur: stór og mikill um sig. en hokinn
og siginn i öxlum. Ég man, að |x;gar
hann fór úr peysunni. voru efstu skyrtu
tölurnar fráhnepptar. svo það sá i
mjallahvita bringuna. undarlega hvita
miðað við útilekið andlitið. undarlega
verndaða og viðkvæma miðað viðgrófar
hendurnar. sem höfðu snert á svo
mörgu. starfað svo mikið og aldrei
hvilst.
Ætli maður l'leygi sér ckki. sagði
liann. I>að var nú gaman að sjá þig.
Iimni? Þú getur sofiö uppi hjá
krökkunum. i rúminu hennar Disu. Hún
fór með mömmu sinni til Revkjavíkur.
blessuð. Já. þú sefur bara I rúminu
hennar.
Mér l'annst undarlegl aö hann skyldi
senda mig upp. Ég hafði búist við þvi að
vera látinn sofa i stofunni. og þaö hefði
verið auðveldara á vissan hátt. Auöveld
ara að útskýra fyrir Geira ef ekkerl
myndi gerast.
Ég fór upp. Stelpan var háttuö og la
uppi. Mér sýndist hún stinga einhverju
tindir koddann hjá sér um leiðog hún sá
mig. Hún horfði undrandi til min. Ég
sagðist eiga að sofa I rúmi Disu.
Nú? sagði stelpan og kúrði sig niður.
Rúmin voru sex. þrjú undir hvorri
súö. hennar innst undir austursúðinni.
rúm Dísu fremst undir vestursúðinni.
alveg við stigann. Ég seltist og beið.
Góndi nokkur andartök út i loftið og
vissi ekki hvað til bragðs skyldi taka.
krakkarnir sváfu.
I>ekkir þú Geira. Ásgeir Jónsson?
spurði ég til aðbyrja á einhverju
likki hafa svona hátt. sagði hún. þú
vekur krakkana.
Hann sagðist þekkja þig. hvislaði ég.
lin hún virtist ekki taka eftir þvi sem ég
sagði. heldur horfði hún storkandi til
min og spurði:
Þarf ég að snúa mér við svo þú getir
háttað?
Þá áttaði ég mig á þvi hvar ég var
staddur. Orð Geira glumdu i höfðinu á
mér: Svo þegar allir eru sofnaðir læðislu
MANN-
DÓMS-
VÍGSLA
upp. . . Svo þegar allir eru sofnaðir læö
istu upp. . .
En þarna var ég. uppi. og þarna var
stelpan, þarna var hún og minnti mig á
að lára að hátta. Afklæðast. Hvað hal'ði
Þórir verið að hugsa? Snöggvast fannst
mér allt vera satt. sem mamma hafði
sagt um fólkið i Hlíð.
Stelpan breiddisæng yfir höfuð sér. og
ég áræddi að fara úr peysunni. Hneppti
varfærnislega frá mér skyrtunni og
smeygði mér úr buxunum. En þegar ég
stóð á brókinni og var að rifa af mér
sokkana. leit ég upp og sá að hún kikti.
i'lottandi. Ég fleygði mér upp i rúm
frænku minnar, undir sæng og reyndi aö
'■ >sa eins og allt væri grin og gaman.
Stelpan setti upp sakleysissvip: Ég
ætlaði bara að spyrja livort þú ættir
hest. Áttu hest?
..Ja . . já. stamaði ég og langaði að
spyrja á móti hvorl hana langaði á hest
bak. En samtalinu var lokið. hún flissaði
og sneri sér upp i horn.
Ég fékk ákalan hjartslátt. var farinn
gð svitna af kaffinu sem ég hafði
drtikkið. En þarna kannaðist ég við hana
samkvæmt lýsingum Geira. eöa
kannaðist öllu heldur við Reykjavikur
tóninn. tóninn úr Geira. flissið úr
Austurbæjarskólanum. Og reiðin bloss-
aði upp í mér. en var á sarnri stundu
slökkt af froðufellandi ástríðum.
Blessaður vertu. hafði Geiri sagt.
|xnta hleypir öllu uppá sig, hefur innbyrt
nokkra metrana. Fint fyrir þig til að
prufa. maður. Hefur þú. . . ? spurði ég.
Naj. sagði hann. hún er alveg flöt.
Maður vill nú hafa bobbingana i lagi.
Svo er þetta úr Höfðaborginni. En. |iað
má svosem hafa hana i hallæri. Hérna.
Ég vissi ekki hvernig ég átti að bera
mig að. Fannst sem ég þyrfti að segja
eitthvað. Vissi bara ekki hvað. Vonaðist
til aö hún tæki frumkvæðið. Ég lét
timann liða og fór úr sokkunum undir
sænginni. Þá mundi ég eftir þvi að ég
átti annað erindi
Creiri hafði beðið mig að atbuga.
hvort hún gæti séð af nokkrum
sígarettum. Hann var byrjaður aö
reykja. hal'ði trúað mér l'yrir þvi þegar
hann kom um vorið. Hvaðsegir mamma
þin við þvi? hal’ði ég spurt. Ég vil ekki
segja henni frá þvi strax. svaraði hann.
maður l'er þá bara að reykja heima og
reykir þá miklu meira. Ég hafði dáðst að
þessu svari. þóttist vita hvað mamma
segði ef ég fteri að reykja. Fyrst mjndi
hún slá mig ulanundir. en færi siðan
með :.i: n vanal' ca pistil: lst das dcr
Dank. den ieh bekomme? Ist das die
Dankbarheit? Willst du vielleicht. dass
ich so werde wie jene in Reykjavik. die
nie an ihre Kinder denken aber fúr den
ganver Abend ausgehen und sich
vcrgnúgen?
Ég þorði ekki að risa upp og spyrja um
sigarettur. Ætlaði að spyrja um þær
eflirá. Jafnvel að fá mér eina sjálfur.
Mér fannst betra að byrja á öðru. Og
eftir vandlega umhugsun hvíslaði ég út í
herbergið:
Góða nótt.
Ekkert svart. Einhver af krökkunum
hraul. e, ekkert heyrðist frá henni. Hún
var semsagt ekki sofnuð. Hún hlaiit að
bíða og hugsa: Afhverju er hann að
bjóða góöa nótt? Ætlar hann að fara aö
sofa? Svo myndi hún bylta sér við og
segia: Það er svo heitt hérna aðégget
ekki sofnað.
En hún bylti sér ekki. sagði ekki neitt
og mig fór að gruna að hún væri sofnuð.
Ég lokaði augunum og sá Geira l'yrir
mér. Vissi hvað hann myndi gera viö
þessar aðstæður. Hann hefði spjallað við
hana og kumið henni til að hlæja. Þá
hefði hún hvislaö: Ekki vekja krakkana.
komdu og sestu hérna á rúmið hjá mér.
Og Geiri hefði sest á rúmið hjá henni.
Ekki hafa svona hátt. þú vekur
krakkana. hafði hún sagt við mig.
Ekkert nieir. Hafði hún verið að segja
mér að þegja? Hélt hún kannski að ég
væri ol' ungur? Afhverju sagði ég ekki að
ég hefði fengið hestinn í fermingargjöf i
hittifyrra? Hún var sofnuð og vildi ekk
ert af mér vita.
Eða hvað? Beið hún kannski? Meinti
hún kannski aðég ættiekki að hafa hátt.
|x;gar ég læddist yfir til hennar? Það reiö
á að vera kaldur. drifa sig áður en hún
missti áhugann. Áður en hún segði:
Helvíti vaistu lengi að taka við þér. nú er
ég bara búin að missa áhugann. Geiri
hefði fariðstrax. Það var ég viss um.
Ofurhægt reis ég upp i rúminu og
rýndi inn eftir loftinu. Hún var þarna
ennþá. Égákvaðaðbíðaaðeins.
Mamma tróð sér inn i hugsanir
mínar. Það var eins vist að hún svæl'i
ekl.ert þessa nótt. Elsku drengurinn
hennar staddur i Hlið. Seinni árin höl'ðu
ekki verið nein samskipti milli
heimilanna. að minnsta kosti ekki milli
Guju og mömmu. Nú hafði pabbi látið
rnig brjóta isinn meðan Guja var ekki
heima. Mamma andmælti ekki. hefur
sennilega vonasteftir nýjustu fréttum.
Ég veit ekki ennþá hvernig það
byrjaði. hef aldrei haft uppurð i mér til
að spyrja. Veit ekki hvort það er satt. að
jjaobi hafi veriö trúlofaður Guju áður
en mamma kom til landsins. Ég veil
bara það. að mamma gerðist ráðskona
hjá feðgunum, þegar amma dó. Seinna
tók svo Þórir saman við Guju og við búi
eftir föður hennar i Hlíð. . .
Einhver bærði á sér.
Það var stelpan. Hún sneri sér við i
svefninum. Um mig fór Ijúfur fiðringur
og ég lét mig siga niður á koddann.
fannst betra að slaka svolítið á. vera viss
um að Þórir svæfi.
Ég var átta ára þegar afi dó. Þá var
búinu skipt upp, en Magnea frænka
kærði. Hún var elst af systkinunum og
hafði farið ung til Reykjavikur. Liklega
hefur kallinn hennar ætlað sér hlut i
jörðinni undir sína starfsemi. Þau I Hlíð
voru af einhverjum ástæðuni á bandi
Magneu. sumir sögðu að þeð hefði komið
lil þegar pabbi fór að temja meira og
se'hi lil útflutnings. Það gekk illa að
koma á sættum. — og kannski er málið
óleyst ennþá.
Það voru ekki beint illindi milli
heimilanna. en Guja og mamma lögðu
fæð hvor á aðra. Náttúrlega tjáði pabbi
sigekkert um það. en við l'yrsta tækifæri
hafði hann sagt mér aðgista i Hiíð.
Og þar var ég. háttaður oní rúm.
nokkra faðma frá sextán ára stelpu úr
Reykjavík. Og ég var á leið uppi til
hennar. til aðöðlast mína fyrstu reynslu.
Aftur stóð mamma fyrir hugskotssjón
um minum.
Um páskana árið áður hafði hún
komið að mér á klósettinu. Það var i
kjallaranum heima og ekki hægt að læsa
að sér. Ég hafði hallað mér yfir skálina.
var með hann stifan i hendinni og
strokkaði. Þá reif hún skyndilega upp
hurðina og starði á mig. Starði
einkennilega. en sló mig ekki utanundir.
það var verst. Svo strunsaði hún burt.
Ekki eitt einasta orð. Ekki einu sinni á
þýsku.
Ég var i Hliðog hún gat ekki læðst aö
mér. Fengi ekkert að sjá eða vita. Það
yrði líka hvellur við minnsta grun.
Stiflan myndi örugglega bresta. Hún
myndi saka Þóri um að hafa ýtt mér
uppí til stelpunnar að undirlagi Guju.
Og stelpuna myndi hún kalla gálu.
Annað hafði hún sagt um vorið.
Geiri hélt að foreldrar stelpunnar
væru á bænum. byggju i Höfðaborginni.
kallinn róni og stelpan örugglega send i
38 Vikan 49. tbl.