Vikan - 04.12.1985, Blaðsíða 62

Slúður
LiFIÐ
ER GJÖF
— segir Stevie Wonder
Það hefur nokkrum sinnum hent að ég hafi samið sönglög rótt fyrir
markverðan atburð. Lagið Lighting up the Candles var eitt þeirra en óg
samdi það um það bil 18 klukkustundum áður en móðir min dó. Við getum
aldrei skrifað allar nóturnar. Við getum aldrei snert alla strengi sálarinnar í
einu sönglagi. En við getum að minnsta kosti reynt að gera okkar allra
besta i þvi lifi sem okkur er gefið.
Ég byrjaði að semja sönglög
þegar ég var 3 ára og sló í gegn
árið 1963, þegar ég var 12 ára. Það
var með smáplötunni Fingertips
og fyrir hana hlaut ég heims-
frægð. Það var svo ekki fyrr en
miklu seinna að ég samdi sjálfa
hljómplötuna sem ber nafnið
Songs in the Key of Life. Ef ég má
gerast svo djarfur að tala fyrir
munn annarra listamanna líka vil
ég segja að við sköpum úr hinni
margbreytilegu reynslu lífsins.
Ég hef alltaf verið mjög blátt
áfram í sambandi við sjónleysi
mitt. Ég hitti A1 Hibler og George
Shearing um svipað leyti, upp úr
1950. A1 Hibler er mikill lista-
maður, blindur. George Shearing
er frá Englandi, frábær djasspían-
isti og hann er líka blindur. Ég
spurði: „Hvers vegna er ég alltaf
að kynnast öllu þessu blinda
fólki?” Þetta var mikil lífsreynsla
fyrir mig. A1 sagði: „Ég vil ekki
neitt blint fólk hér í herberginu
mínu. Sérstaklega vil ég ekki unga
krakka sem eru að látast vera
blindir.” Ég var mjög tauga-
óstyrkur og sagði: „Hr. Hibler,
mér þykir mjög vænt um að kynn-
ast þér.” Ég var 12 eða 13 ára þeg-
ar þetta skeöi og hann svaraði
stríðnislega: „0, hættu þessu,
krakki.”
Ég hef verið svo lánsamur að
kynnast aragrúa fólks af ýmsu
tagi og ég held að í gegnum blindu
mína hafi ég séð heiminn. Ég held
að við notum heyrnina miklu
meira en fólk gerir sér grein fyrir.
Nýlega hélt geðlæknir einn því
fram, held ég, að þegar við hittum
einhvern í fyrsta sinn séum við
raunverulega að skrásetja
persónuleika raddarinnar í huga
okkar, jafnvel þótt horft sé á hann.
Það er röddin sem ræður þeirri
mynd sem þú færð af manneskj-
um. Við verðum fyrir margvís-
legum áhrifum sem við gefum
ekki gaum og vegna skyndihug-
dettu komumst viö oft að rangri
niðurstöðu. Það er ekki þetta sem
veldur tilfinningum. Þær koma
frá öllum skilningarvitunum, jafn-
vel þótt þú skiljir það ekki strax.
1 gamla daga gerði ég góðlát-
legt grín að konum. Ég komst að
því hvernig föt þeirra væru á lit-
inn. Svo fór ég til þeirra og sagði
þeim hvað þær tækju sig vel út í
„rauða” eða „bláa” kjólnum.
„Wonderland” er upptökufyrir-
tæki mitt, margra milljóna dala
virði. Við erum mjög hreykin af
því og vinnuaðstöðunni þar. Ég
skipti mér lítið af rekstrinum,
enda hef ég mjög gott starfslið, en
ég hlusta oft.
Bílslys
Árið 1973 lenti ég í bifreiðar-
slysi og lá í dái í þónokkurn tíma.
Það var mikil reynsla. Ég marðist
mikið og varð fyrir höfuðáverka
og ég varð að vera á sérstökum
lyfjakúr í heilt ár. En ég var mjög
heppinn. Margir halda að ég hafi
samið lagið Higher Ground eftir
slysið en það var skrifað tveimur
mánuðum áður. Ég samdi lagið
11. maí 1973. Þetta var eitt af
fyrstu lögunum þar sem ég setti
fram grundvallarhugmyndir mín-
ar og færði þær í ljóðrænan stíl.
Það tók mig aðeins 3 klukkutíma
að semja lagið. Það var eitthvað
mjög mikilvægt í þessu fyrir mig
persónulega, en ég skildi ekki til
fulls hvað það var.
Söngtextinn í laginu Lighting
up the Candles, sem ég samdi
áður en móðir mín dó, er eitthvað
á þessa leið: „Það að kveikja á
kertum er eins og að endurvekja
hugljúfar minningar og augnablik
ástarinnar. Gleðilegir atburðir
jafnt og erfið tímabil jafnast út
þegar þú skálar fyrir augnablik-
um ástarinnar. Ég held að okkur
hefði tekist að komast vel af til
eilífðarnóns en enginn flýr örlög
sín. Svo, þegar ég kveiki á kertum
mínum, óska ég þér alls hins
besta, svo sem hamingju á augna-
blikum ástarinnar. Þegar við
kveikjum á kertum munum við
betur augnablik ástarinnar.”
Mér finnst að í laginu sé komist
á ljóðrænan hátt að kjarnanum í
því hvernig við eigum að lifa líf-
inu. Það að vera lifandi er í sjálfu
sér gjöf — fjársjóður — og sem lif-
andi verur eigum við okkar gleði-
og sorgarstundir. Þegar þú lítur
aftur, alltaf þegar þú lítur um far-
inn veg, jafnvel þegar þú ert sorg-
mæddur, hugleiddu þá fegurð
reynslunnar. Hugleiddu þetta þeg-
ar vegir skilja, hvort heldur er
skilnaður við ástvini eða þegar þú
útskrifast úr skóla og hver heldur
sína leið. Fegurð lífsins er aö þú
hefur tækifæri til að reyna það
sem aðeins er hægt að upplifa í því
hvernig þú kýst að lifa lífinu.
Að kynda undir
hið jákvæða
Með því sem aðrir listamenn og
ég sköpum getum við hjálpað fólki
frá sársauka, hatri — eins og for-
dómum og þvílíkri fásinnu sem
eyðir orku manna. í staðinn reyn-
um við að kynda undir hið
jákvæða og fá fólk til að gefa af
sjálfu sér. Þetta er mögulegt því
að það er trú mín og margra ann-
arra að góðvild og ást sé vaxandi
hér í heiminum.
Ég er Stevland Morris sem
varð Stevie Wonder. Ég er
ánægður með það en ég er ekki
fullkominn. Ég hef mína vankanta
en ég er ennþá að þroskast og
reyna að læra. Sumt skil ég, annað
ekki. Ég á ekki í neinum vand-
ræðum með að viðurkenna það en
staðreyndin er sú að mér hefur
veriö gefið tækifæri til að þrosk-
ast, að þergja af bikar reynsl-
unnar og að deila reynslu minni
með ykkur í sönglögunum mínum.
Mín skoðun er sú að við njótum
stuönings hvert af annars lífs-
þrótti.
62 Vikan 48. tbl.