Vikan - 21.05.1987, Blaðsíða 62

hljómsveitar en um leið og hún tekur til við
að leika að nýju er tíminn liðinn. Og það er
forsetinn sem stjórnar tímasetningunni með
leik hljómsveitarinnar og notar til þess hvíta
klútinn.
Nautaatið
Nautaat hefst á því að nautabanarnir, að-
stoðarmenn þeirra, „Los bandarillos“, en
hver nautabani hefur þrjá slíka, og allir starfs-
menn atsins ganga í fylkingu inn á völlinn
og heilsa. Síðan hefst fyrsta atið af sex. Það
hefst með því að hljómsveitin leikur lagstúf.
Þegar því er lokið er fyrsta nautinu hleypt inn
á völlinn. Aðstoðarmenn nautabanans standa
við neyðarútgangana af vellinum en þrir slík-
ir eru á girðingunni umhverfis völlinn. Þegar
nautið hefur áttað sig á birtunni og sér aðstoð-
armennina tekur það á rás að einum þeirra.
Hann víkur sér undan en sveiflar um leið „La
cabote“. Nautið heldur þá áfram að þeim
næsta og svona koll af kolli í eina tvo til þrjá
hringi. A meðan þessu fer fram stendur nauta-
baninn á bak við grindverkið og skoðar
nautið. Hann reynir að lesa úr hreyfmgum
þess hvort það er grimmt, sterkt eða við-
bragðsfljótt. Hann sér hvernig horn þess eru,
en þau eru hvort um sig um fimmtíu sentí-
metra löng, með hvössum oddi. Hann skoðar
hvort nautið er hálsstutt eða hálslangt, en það
hefur mikið að segja. Þau hálsstuttu eru miklu
sneggri að snúa sér við en hin, eftir að þau
hafa farið fram hjá nautabananum í atinu
sjálfu.
Þegar þessu er lokið koma „Picadores“ inn
á völlinn, en það eru menn á stórum hestum
og eru bæði menn og hestar brynjaðir fyrir
hornum nautsins. Það koma tveir „Picador-
es“ inn á og stilla sér upp sinn hvorum megin
á vellinum. Þegar nautið rýkur að öðrum
hvorum hafa þeir spjót í höndum sem stungið
er grunnt í herðakamb nautsins. Afl nautsins
er í herðakambi og framfótum. Til þess að
hægt sé að drepa nautið að lokum verður að
lama örlítið aðalaflvöðva þess í herðakambin-
um. Þegar að dauðastungunni kemur verður
haus nautsins að vera mjög neðarlega svo að
opnist leið í gegnum herðakamb þess niður í
hjarta. Nautabaninn ræður hversu mikið hann
lætur lama vöðva nautsins. Það þykir hetju-
legt að láta smásæra nautið og það gera flestir
þeir bestu. Síðan koma aðstoðarmenn nauta-
banans og stundum hann sjálfur, en aðeins
þrír koma inn í hringinn með pilur, „Las
bandarillas", sem líka er stungið í herðakamb
nautsins. Til þess er gefinn mjög stuttur tími
og þykir glæsilegt að ná að festa allar pílurn-
ar sex en tekst það þó hvergi nærri alltaf.
Að þessu loknu hefst svo barátta nautsins
og nautabanans. Ef naut þykir afburða gott
getur nautabani beðið því lífs og þá eru það
áhorfendur sem ráða því hvort nautið lifir.
Ástæða fyrir því að þetta er hægt er sú að
nautabaninn telur nautið það gott að það eigi
að lifa til undaneldis. Sé þetta leyfi veitt er
alltaf til staðar dýralæknir sem gerir að sárum
nautsins. Naut, sem einu sinni hefur farið í
nautaatshringinn, má aldrei fara þangað aft-
ur. Það myndi á svipstundu drepa nautaban-
ann.
Tveir krítaðir hringir eru á yfirborði vallar-
ins. Hinar ýmsu æfingar og þrautir, sem
nautabananum ber að leysa, fara fram ýmist
fyrir innan hringina, á milli þeirra eða fyrir
utan þá. Allt hefur sinn stað og sinn tíma.
Þegar líður á tímann fer nautið að hætta að
horfa á rauðu duluna. Það horfir í augu
nautabanans. Það ermerki um að dýrið skynj-
ar að nautabaninn er óvinurinn en ekki dulan.
Næsta árás þess gæti þvi orðið beint á nauta-
banann. Þá á hann sér engrar undankomu
auðið og myndi nautabaninn láta lífið ef hann
ekki flýði af hólmi. Þegar svona er komið
biður hann forsetann leyfis að mega drepa
nautið. Næstum alltaf er það veitt. Þá skiptir
hann um sverð. Fram til þess hefur hann ver-
ið með bitlaust sverð til að spenna út rauðu
duluna. Nú fær hann alvöru bitsverð i hend-
ur. Og þá er komið að hættulegustu stund
nautaatsins. Við það að drepa naut verða flest
banaslysin og alvarlegustu slysin i nautaati.
Nautabaninn verður að stinga sverðinu niður
um herðakamb nautsins. Bletturinn sem hann
hefur til að koma sverðinu niður í hjarta er
lófastór og hann verður að fara alveg að horn-
um nautsins sem kemur æðandi á móti
honum. Mjög oft mistekst drápið í fyrstu eða
annarri tilraun. Stundum mistekst þessi aðferð
með öllu og er þá nautið mænustungið. Það
þykir skammarlegt fyrir nautabanann. Glæsi-
legt dráp í fyrstu tilraun þykir eitt það fegursta
sem nautabani getur sýnt og þeir hafa margir
hlotið sérstök eyrnaverðlaun fyrir það.
Standi nautabani sig vel hlýtur hann tak-
markalaust hrós, klapp og,, 01é“-hróp frá
áhorfendum. Ef allt er i lagi, en ekkert sér-
stakt, fær hann látlaust kurteisisklapp. Standi
hann sig illa er hann hrópaður og púaður
niður. Þess eru mörg dæmi að púað sé á
nautabanann en klappað fyrir nautinu dauðu
þegar það er dregið í sláturhús nautaats-
hringsins. Hér áður fyrr var kjötið af atnaut-
um gefið fátækum, sem komu í sláturhúsið.
Kjötið þykir mjög vont vegna adrenalíns sem
í því er eftir átökin og núorðið er það notað
í dýrafóður. Svo fátækur maður er varla til á
Spani að hann biðji um kjöt af atnauti.
í stuttu máli er þetta gangurinn í nautaati.
Reglurnar, sem hver nautabani verður að fara
eftir, „hinar tíu gullnu reglur", er ekki hægt
að útskýra fyrir þeim er ekki þekkir nautaat,
nema horfa á það um leið. Hver sá sem kem-
ur til Spánar ætti að reyna að komast á
nautaat en kynna sér áður leikreglur svo hann
viti hvað er um að vera. Ég þekki það af eig-
in raun hversu margir hafa hrifist af þessari
glæsilegu listgrein þegar þeir vita hvað á sér
stað á vellinum.
„El Cordobes“, langfrægasti nautabani Spánar sem enn er að. Hann hefur mótaö nýjan stíl í
nautaati, sem gjarnan er kallaður „Cordobes-stíllinn" og byggist á djarfari atriðum en í klass-
iska nautaatinu. Hann er eini nautabaninn sem hefur i einu nautaati barist við sex naut og
sett allar bandarillurnar í sjálfur, auk alls annars sem aöstoðarmenn gera. Menn sögðu hann
geggjaðan að reyna þetta, en það tókst og hann hlaut heimsfrægð fyrir.
62 VIKAN 21. TBL