Vikan - 23.06.1988, Blaðsíða 12

LEIKLIST
Leiksmiðja í vélsmiðju
„Þessi... þessi maður“
heitir verkið sem
Leiksmiðjan ísland
frumflytur um miðjan júní
Leiksmiðjan ísland kveður sér hljóðs
TEXTI: FELIX BERGSSON
MYNDIR: PÁLL KJARTANSSON
Leiklistaráhuginn á íslandi er ótrú-
legur, eiginlega óútskýranlegur.
Allir, á hvaða aldri sem er, stíga á
stokk og hefja dýrkun leiklistar-
gyðjunnar. Og þeir sem ekki taka þátt
mæta í staðinn sem áhorfendur, gagnrýna,
hrósa og gefa klappið sem leikararnir upp-
skera í leikslok. Þetta hefur auðvitað ekki
alltaf verið svona en undanfarin ár hefur
áhuginn aukist svo mikið að þeir hörðustu,
sem allt vilja sjá, eiga í vandræðum með að
komast yfir allt sem boðið er upp á. Nýir
leikhópar spretta upp. Yfirleitt eru það at-
vinnuleikarar sem vilja skapa sér atvinnu-
grundvöll en við og við birtast einnig
áhugamannafélög. Vígi þeirra hefur hingað
til verið landsbyggðin, borgin hefúr verið
sjálfri sér nóg um atvinnuleikhús. En, svo
kom Hugleikur og nú Leiksmiðjan ísland.
Ekkert rafmagn
Leiksmiðjan ísland er eiginlega ekki
eitthvað sem hægt er að lýsa í fáum hnit-
miðuðum orðum. Hún er ffekar eitthvað
sem maður finnur eða eins og þau sögðu
sjálf um vinnu sína: „Maður skynjar
kannski frekar en sér. Þetta er ákveðin lífs-
reynsla." Þau eru átta, níu með Kára Hall-
dóri. Hann er stjórnandinn. Ég mælti mér
mót við þau á annan í hvítasunnu. Hús-
næðið var vandfundið. Einhvers konar
bakhús í húsnæði Vélsmiðjunnar Héðins,
vestast í vesturbænum. Ótrúlegt leikhús,
stórt og hrátt, ekkert rafmagn og þar af
leiðandi engin lýsing. Þau lýsa með kyndl-
um og kertum. Þar er hátt til lofts og vítt
til veggja. „Draumahúsnæðið," sögðu þau
síðar.
Þegar ég renndi í hlað skein sólin í heiði
og loftið var á einhvern hátt jákvætt. Það
var sama andrúmsloft inni í smiðjunni.
Ekki sól en samt sól. Sól sem maður sér
ekki heldur finnur.
Ákaflega dularfullt
Þau settust hjá mér og við tókum tal
saman. Allir góðir. Kertin brunnu um allt
gólfið og lýsing var því skuggaleg. Allt
ákaflega dularfullt. Það átti líka eftir að
koma á daginn að Leiksmiðjan ísland er
dularfullt fyrirbæri.
Ég spurði fyrst af hverju. Af hverju byrj-
aði Leiksmiðjan ísland? Svörin helltust yfir
mig.
„Okkur langaði til þess.“
„Það er ekki margt að gerast fýrir áhuga-
leikara. Við viljum ekki fara hefðbundnar
leiðir. Mörg okkar störfúðu í Stúdenta-
leikhúsinu en það starfar ekki núna.“
„Við vildum gera hlutina öðruvísi. Yfir-
leitt koma hópar saman til að setja upp eitt
stykki. Of mikill hraði í öllu.“
„Við byrjuðum í haust en hófum ekki að
vinna markvisst að þessari sýningu fýrr en
fyrir mjög stuttu.“
„Við vildum ekki bara leika heldur skilja
líka hvað það er að leika."
Þau tala í belg og biðu. Ég kýs að trufla
þau ekkert.
„Við tókum húsnæði á leigu og réðum
til okkar fjóra kennara í raddbeitingu,
söng, leikflmi og leiktúlkun. Með þeim
höfúm við unnið 12—20 tíma á viku. Þetta
höfúm við borgað úr eigin vasa.“
„Við höfúm verið að vinna með okkur
sjálf."
„Prófa ýmsar leiðir til að nálgast leik-
inn.“
„Svo fundum við líka draumahúsnæðið.
Það skiptir miklu.“
Ég gríp þetta með húsnæðið. Af hverju
12 VIKAN