Vikan - 04.04.1991, Blaðsíða 48

SYRGJENDUR SEGJA FRÁ
Ó, nei, ekki þú,
elsku barnið milt...
Framhald af bls. 9
- Hvenær fannst þér líf þitt vera aö færast í
eðlilegt horf eftir dauða Magnúsar?
Mér fannst ég vera að verða ég sjálf aftur
eftir þrjú ár. Það sem ég á viö er að í raun og
veru þarf maður að læra að lifa upp á nýtt. Það
breytist allt við svona áfall og þá tekur við mikill
lærdómur. Ekki kannski hvað síst lærdómur
um mann sjálfan. Mér fannst ég komin á réttan
kjöl eftir þrjú ár. Þá var áhugi minn fyrir lífinu að
vakna aftur. Ég var búin að læra að lifa án
hans og lífið og tilveran að falla í fastar
skorður. Þá missti ég elsta barnið mitt, Ólöfu,
21 árs gamla. Við það hrundi tilvera mín gjör-
samlega til grunna.
- Segðu mér frá Ólöfu.
Ólöf var sannkallað sólskinsbarn. Hún var
hraust og heilbrigð og hafði aldrei orðið
misdægurt svo ég muni. Hún var einstaklega
vel gerð stúlka sem gekk allt vel sem hún tók
sér fyrir hendur. Ég held að hún skilji eftir sig
meira Ijós fyrir samferðamenn sína en margir
sem lifað hafa mun lengur en hún. Tæpum
mánuði áður en hún dó trúlofaðist hún yndis-
legum dreng svo hún var ástfangin og ham-
ingjusöm. Hún var hárgreiðslumeistari og var
full áætlana og framtíðin blasti við henni björí
og full fyrirheita. En skyndilega, eins og hendi
væri veifað, slokknaði líf yndislegu stúlkunnar
minnar og nú eru rétt rúm tvö ár síðan hún fór.
- Hvernig gerðist þetta?
Til að geta sagt þér það verð ég að fara aftur
um tvö ár, að laugardagskvöldi í febrúar. Við
vorum heima og Ólöf var að undirbúa sig fyrir
kvöldið. Hún ætlaði út aö borða með krökkun-
um sem útskrifuöust með henni og síðan ætl-
uðu þau á Hótel ísland. Kærastinn hennar var
að lesa fyrir próf og þau ákváðu að hann yrði
heima en hún kæmi til hans eftir ballið. Ólöf
lagði mjög hart að mér að koma á Hótel ísland
og hitta sig en ég var ekki viss. Um kvöldið
hringdi hún í mig og ítrekaði ósk sína. Ég lét
tilleiðast og sagðist mundu hitta hana þar.
Þegar ég kom þangað nokkru síðar var húsið
troðfullt. Mér veittist erfitt að finna hana en eins
og fyrir tilviljun fundum við hvor aðra. Ekki bar
á að neitt amaði að henni. Hún lék við hvern
sinn fingur og virtist líða mjög vel. Þegar ég
þreyttist á að dansa ákváðum við að hittast
klukkan hálfþrjú í fatahenginu og verða sam-
ferða heim. Eg var þar á tilsettum tima en
aldrei kom Ólöf. Ég beið eftir henni í rúma
klukkustund en taldi svo aö við hefðum farist á
mis og fór heim.
Seinna frétti ég að hún hefði farið í fata-
hengið tfu mínútum á undan mér, náð í káp-
una sína og beðið vini sína um að keyra sig
heim. Kvartaði hún um að sér liði illa, væri
óglatt og líklega væri hún að fá flensu. Hún fór
beina leið heim til kærasta síns sem þá var
sofnaður, háttaði sig og lagðist til svefns. Um
nóttina vaknaði kærastinn hennar við það að
honum var illt í bakinu. Tók hann þá eftir því að
Ólöf var þvöl og hann varð hræddur og sótti
foreldra sína. Þau sáu strax að eitthvað alvar-
legt var að henni og hringdu á sjúkrabíl sem
flutti hana á Borgarspítalann eftir að reynt
hafði verið að halda í henni lífinu í tvær klukku-
stundir.
Það var undir morgun að tengdamóðir Ólaf-
ar hringdi í mig og sagði mér hvað hefði gerst.
Hún fór mjög varlega að mér en ég varð strax
mjög hrædd og fann að eitthvað alvarlegt var
að. Ég bað hana að segja mér sannleikann en
hún sagðist lítið vita annað en að Ólöf hefði
verið flutt meðvitundarlaus inn á Borgarspít-
ala. Ég ákvað að fara þangað samstundis,
rauk út hálfklædd og keyrði eins og vitleysing-
ur inn eftir. Þegar þangað kom spurði ég um
dóttur mína en beið ekki eftir svari heldur gekk
beint af augum að herbergi þar sem hún lá.
Það var eins og ég hefði verið leidd þangað.
Þegar ég fór inn í herbergið var þar fyrir
læknir sem ætlaði að stöðva mig en ég brást
ókvæða við og spurði hann hvort ég ætti þessa
stúlku eða hann. Þá sá ég að þarna inni var
sjúkraliði sem áður hafði stundað Magnús og
þegar hún sá mig hrópaði hún upp yfir sig: Ó
nei, ekki þú, elsku barnið mitt, ekki þú. Ég gekk
beint að barninu mínu, tók utan um hana og
fann að hún var farin að kólna. Það var eins og
eitthvað spryngi innan í mér. Ég hrópaði og
bað um að mér yrði sagt hvað hefði gerst. Ég
kyssti hana og hélt henni í fangi mínu og
endurtók í sífellu að hún væri farin og hvað
hefði komið fyrir.
Líklega hef ég barist eitthvað þegar ég var
losuð frá henni en það næsta sem ég man eftir
er að ég var komin fram og presturinn okkar,
séra Sigurður Guðmundsson, var þar kominn.
Ég var gjörsamlega lömuð og það þyrmdi svo
yfir mig að ég vissi varla af mér. Þannig yfirgaf
ég þetta sjúkrahús og oft hef ég hugsaö um
það síðan hvað ég var tóm og hvað mörgum
spurningum var ósvarað. Einhver tók utan um
mig en enginn talaði við mig og gerði mér grein
fyrir hvað um var að vera. Ef séra Sigurður
hefði ekki verið þarna hefði ég alveg eins get-
að verið ein. Þarna vantar alvarlegan hlekk í
starfsemi sjúkrahúsanna. Það þarf nauðsyn-
lega að vera til staðar einhver til að sinna fólki
við aðstæður sem þessar, einhvern sem skilur
og veit hvað best er að gera til að hjálpa þeim
sem eru að missa ástvin.
Séra Sigurður reyndist mér mjög vel. Hann
kom margoft til mín næstu vikurnar en ég var
ekki tilbúin að taka við neinu. Ég var gjörsam-
lega búin, ég gat ekki meira. Þær spurningar
sem leituðu á hug minn þá, öll þau efsem ég
fgrundaði, slíkt væri ekki hægt aö útskýra með
orðum. Hvernig gat þetta gerst? Hvernig gat
hrausta og heilbrigða stúlkan mín, hún Ólöf,
bara dáið allt í einu? Mér var lífsnauðsyn að fá
að vita hvað hafði gerst, hvers vegna það hafði
gerst. Ég fékk útskýringar á borð við þær að
hjartað hefði gefið sig - en hvernig gat það
verið? Hvernig gat hjartað gefið sig hjá hraustri
stúlku um tvítugt. Allt eintómar tilgátur en eng-
in svör. Það var ekki fyrr en krufningalæknirinn
talaði við mig að ég fékk einhver svör. Hann
bauð mér að koma aftur og aftur og spyrja sig
þar til ég væri orðin sátt við útskýringar hans.
- Hver var dánarorsökin?
Það kom í Ijós við krufningu að Ólöf var full-
komlega heilbrigð. Ekkert fannst sem skýrt
gæti skyndilegan dauða hennar. Á hverju ári
verða eitt til tvö dauðsföll sem vísindin geta
ekki skýrt, ekki frekar en þau geta útskýrt
vöggudauöa.
- Geturðu með nokkru móti lýst líðan þinni
eftir að þessi ósköp dundu yfir?
Nei, ég get það ekki enda hugsaði ég ekki
skýrt. Ég man þó að ég var stöðugt á varð-
bergi, hélt að eitthvað myndi henda hin börnin
mín. Ekki vissi ég þó hvað ég óttaðist, ég var
bara óttaslegin. Ég brotnaði ekki strax. Hálfum
mánuði eftir lát Olafar fór ég aftur að vinna.
Það er svo erfitt að byrja að vinna aftur eftir
svona áfall að óttinn við að eiga það eftir rak
mig áfram. Það var erfitt en það hafðist.
Ólöf dó, sem fyrr segir, í febrúar og í maí
fann ég að ég gat ekki meira. Ég var magn-
vana af sorg og söknuði eftir stúlkunni minni
og manninum mínum. Ef ég átti að geta haldið
áfram varð eitthvað að koma til sem hjálpaði
mér til þess. Ég settist þá niður með börnunum
mínum og í sameiningu ákváðum við að fara í
ferðalag. Við fórum á sólarströnd og eftir á er
ég mjög fegin að hafa farið þessa ferð. Við
kynntumst yndislegu fólki og þarna fannst mér
ég ná í fyrsta sinn til barnanna minna eftir lát
Ólafar. Við grétum saman í stað þess að gráta
hvert í sínu horni áður.
í september sama ár hafði ég enn gengið á
þá orku sem ég átti. Ég var alltaf þreytt og svaf
endalaust. Þrátt fyrir það leyfði ég mér ekki að
loka mig inni. Þegar vinir mínir vildu fá mig
með sér út fór ég með þeim, jafnvel þótt hugur
minn væri allt annars staðar og ég væri yfir-
komin af söknuði og væri því langt í frá heil.
Það er mikils virði að eiga vini sem gefa manni
ekkert eftir og leyfa manni ekki að hætta að lifa
f samfélagi við annað fólk. Síðan gekk þetta
svona upp og ofan hjá mér en það var ekki fyrr
en ég fór að stunda gönguferðir og vera úti í
náttúrunni að ég hætti að finna fyrir þessari
yfirþyrmandi þreytu.
- Einína, ertu sátt?
Nei, það er ég ekki. Það er eitt að læra að
lifa með sorginni en annað að sætta sig við að
missa. Ég er ekki sátt við að hafa misst mann-
inn minn og ég er ekki sátt við að hafa misst
dóttur mína. Ég verð aldrei sátt viö það en ég
verð að læra að lifa með þeirri staðreynd að
þau eru farin og sjálfrar mín vegna verð ég að
horfa í birtuna og forðast myrkrið. Ég er þakk-
lát fyrir að hafa átt svo góðan lífsförunaut sem
Magnús var, hafa fengiö að kynnast honum og
læra af honum og deila með honum þessum
árum. Ég er rfkari fyrir bragðið. Ég er einnig
þakklát fyrir að hafa átt rúm tuttugu ár með
elsta barninu mínu, Ólöfu, sem var einhver
Ijúfasta og besta manneskja sem ég hef
kynnst. Það sem heldur mér gangandi eru
börnin mín þrjú sem ég á eftir. Þau eru yndis-
leg og eru mér allt og því get ég þrátt fyrir allt
verið þakklát fyrir svo margt. En ég er ekki sátt
við að hafa misst Magnús og Ólöfu. Það verð
ég aldrei.
- Að lokum, Einína, viltu gefa öðrum sem
nú eru aö missa ástvini sína einhver ráð?
Fyrst og fremst að gefa ekki eftir fyrir þeirri
freistingu að leggjast í dvala. Að taka þátt í líf-
inu, þó þeir finni að þeir séu ekki heilir, þó hug-
urinn sé bundinn öðru og þá langi síst af öllu
að vera innan um annað fólk. Það er nefnilega
auðveldast að fela sig og draga sig inn í skel.
Eins er mikilvægt að þakka það sem við eigum
eftir og sinna því eftir bestu getu. Fyrir mig ér
þetta stöðug barátta en ég hef svo mikið að lifa
fyrir, börnin mín og heimili mitt. Einnig er mér
mikils virði að vita að þau sem ég hef misst eru
ekki farin að eilífu heldur erum við aðskilin um
tíma. Við hittumst aftur og það er bara að hafa
af þann tíma án þess aö brotna og gefast upp.
Kannski er það rétt, sem fólk segir um mig, að
ég sé mikil baráttumanneskja. Það getur vel
verið en ég segi bara að ég hafi svo margt að
berjast fyrir, þrátt fyrir allt. □
48 VIKAN 7. TBL. 1991