Menntamál - 01.12.1946, Side 17
MENNTAMÁL
151
ingunum og taka allan byr úr seglum mótspyrnunnar með
svo heiftarlegri árás, en aldrei hefur nokkur herstjóri
gert vitlausari áætlun. Honum tókst þvert á móti að skapa
einhver hin sterkustu samtök, sem um getur verið að
ræða í nokkru þjóðfélagi, og gera skóla, kirkju og heimili
að skilyrðislausum andstæðingum sínum samtímis og í
sama máli.
Efni laganna um kennarasambandið var í stuttu máli
það, að allir kennarar, sem voru gefnir undir kirkju- og
kennslumálaráðuneytið, skyldu vera félagsmenn. Yfirmað-
ur hirðarinnar, Orvar Sæther, varð ,,landsleiðtogi“ kenn-
aranna, og lögin veittu honum vald til þess að dæma þá
kennara fyrir agabrot, sem ekki hlýðnuðust honum í
smáu og stóru. Refsingin gat verið stöðumissir, flutning-
ur á annan stað, stöðulækkun og þar fram eftir götunum.
Lögin um æskulýðsþjónustuna, sem komu samtimis,
tóku til allra barna á aldrinum 10 til 18 ára. Þau drógu
mjög úr forráðarétti foreldranna og fengu hann í hend-
ur forystumanna NSUF. Þetta skipulag átti að láta
Quisling í té þúsundir áhugasamra fylgismanna á ári
hverju. Blöðin birtu stórkostleg viðtöl og svellandi um-
mæli „ráðherra" og hirðforingja, og ekki leið á löngu unz
öllum var Ijóst, að tilgangurinn með því að gefa þessi
tvenn lög út samtímis var að neyða kennarana til þess að
aðstoða hirðina við að gera æskulýð Noregs að nazistum.
Yfir sérhverjum kennara, sem færðist undan, vofði aga-
brotsrefsing Orvars Sæthers. Það hafði líka þótt vissara
að setja í lögin um æskulýðsþjónustuna ákvæði um refs-
ingar á þá foreldra, sem rækja vildu foreldraskyldur
sínar.
Sæther hirðforingi hafði gert grein fyrir æskulýðs-
hugsjónum hins nýja tíma í blaðinu „Hirðmanninum“
og haldið þar fram fornheiðnum hugmyndum, sem knúðu
kirkjunnar menn til alvarlegra andmæla. Þegar nú átti
að nota skólann öðru fremur til þess að túlka þetta