Bjarmi - 01.12.1998, Side 35

Eins er um ummælin: „Margir eru kall-
aðir en fáir útvaldir.“ Þeir eru færri,
sem „leita móti straumi sterklega." Líka
ber að hafa þá staðreynd í huga í þessu
sambandi, að það var minnihluti hinn-
ar útvöldu þjóðar, sem þáði útvalningu
sína, þegar hann kallaði. Hann kallaði
hana alla, hvern og einn, en grét að
lokum yfir henni og sagði: Hversu oft
vildi ég, en þér vilduð ekki (Lúk. 13,34).
Það er hægt að loka á hann. En hann
læsir ekki að sér. Krossinn hans
sýnir hvort tveggja í einu:
Hvernig mennirnir loka á Guð
og hvernig hann opnar nýjar
dyr — með þraut þeirrar for-
smáðu elsku, sem vill að allir
verði hólpnir og komist til þekk-
ingar á sannleikanum (1. Tím.
2,4). Hann lætur dyr standa
opnar fyrir þér, sem enginn get-
ur lokað (Op. 3,8). Þetta segir
hann við hvern, sem hann nær
til og heyra vill. En skyldi sú
gamla sorgarsaga vera á enda,
sem hann lýsti með þessum
orðum: Ég vildi, en þér vilduð
ekki? Hann lýsir huga Guðs í
dæmisögum: Einn af tíu og einn
af hundrað sem er saknað er
svo ómissandi, að eigandinn
leitar eins og hann hafi tapað
öllu og verður yfir sig glaður,
þegar hann finnur (Lúk. 15). En
í öðrum dæmisögum sýnir
hann, að menn hafna heimboði
Guðs, vilja ekki koma (Lúk. 14).
Einu sinni var hann spurður
beinlínis: Eru þeir fáir, sem
verða hólpnir? (Lúk. 13,22). Hann svar-
aði ekki, hann kennir enga statislík. En
hann sagði við spyrjandann og aðra,
sem heyrðu: Kostið kapps um að kom-
ast inn. Hann sendi m.ö.o. spurning-
una aftur til spyrjandans: Hvað um
þig? Það er ekki sjálfgefið að komast
inn. En spurðu ekki svona um aðra, þú
hefur nóg með þig. Og jafnframt beinir
hann orðum sínum til þeirra, sem
höfðu kynnst honum, höfðu haft tæki-
færi til að taka afstöðu lil hans, með
eða móti. Aðvörun hans er alvarleg og
algild: Gæt þess, að tækifærið mikla
gangi þér ekki úr greipum.
Þannig talar Jesús ævinlega. Hann
ræðir ekki almennt eða vítt og breitt um
hlutina án persónulegrar skírskotunar.
Hann beinir orðum að þeim, sem heyrir:
Þetta stendur þér til boða, þetta skaltu
varast, þetta er vegurinn, sannleikurinn
og lífið, það er þitt að taka afstöðu, þitt
að þiggja eða hafna.
Jesús talar í myndum og líkingum.
Um æðstu sannindi verður ekki fjallað
öðruvísi. Guð verður að tala barnamál
við börn, í táknum og myndum, þó að
hann tali tæpitungulaust.
Ég get ekki gert mér né öðrum grein
fyrir því, hvað það er að verða hólpinn.
Það er „of háleitt, ég er því eigi vaxinn",
eins og höfundur 139. sálms Davíðs
segir, þegar hann er að hugleiða það
undursamlega sköpunarverk Drottins,
sem hann er sjálfur, hvernig Guð hefur
„myndað“ hann, „ofið" hann í móður-
lífi. Ég veit það eitt, og það nægir, að
þá er ég hólpinn, ef ég er þar, sem
Jesús er (Jóh. 17,24). Þá verður vilji
hans með mig, þá uppfyllist bæn hans
fyrir mér. Margir hafa fengið forsmekk
af því að vera þar, sem Jesús er, eða
finna hann hjá sér, vera í honum (Jóh.
15,4). Sumir þeirra höfðu kynnst því
sálarástandi, sem var kvöl, vítiskvöl.
Ætli ræninginn á krossinum hafi ekki
getað sagt það um sig, um innri kvalir
sínar, auk hinna líkamlegu? En hann
fann við hlið sér þann, sem hafði af
frjálsum vilja stigið niður í sama víti til
þess að allir dæmdir og útskúfaðir
gætu fundið hann hjá sér í slíku ysta
myrkri. Gætu það, ef þeir vilja. Á aðra
hönd Jesú var hinn, sem vildi ekki.
Hvað getur krossfest elska þá gert? Er
ekki þetta glötun: Að neita hjálp sinni,
loka á kærleikann?
Ég veit minnst um það, hvað
getur gerst í lífi annarra. En það
veit ég um sjálfan mig að mér
yrði aldrei þröngvað til að vera
hamingjusamur, ég yrði aldrei
kúgaður til þess að vera sæll,
aldrei neyddur til að andsvara
kærleika og elska á móti. Væri
ég neyddur gegn vilja mínum inn
í ríki kærleikans, yrði það mér
kvöl. Hvað segir þú? Þeir, sem
hafa kynnst sálarkvölum, þeir,
sem hafa horfst í augu við ein-
hvern, sem kvaldist yfir því að
hafa glatað lífi sínu, þurfa ekki
að spyrja frekar um helvíti.
Menn geta lifað augnablik sælu
og sorgar, sem þeim finnst vera
„eilíf', þau eru svo þrungin af
innihaldi, að stakkur tímans
rofnar. Höfum það í huga, þegar
Biblían talar um eilífð. Þar gilda
engin tímanleg hugtök.
Enginn mun þurfa að harma
það tækifæri, sem hann aldrei
fékk. Ég veit, að ég mun þurfa
að svara til meiri ábyrgðar fyrir
efsta dómi en sá, sem aldrei fékk tæki-
færi lil að taka afstöðu til Krists, þiggja
eða hafna samfylgd með honum. En
Guð Jesú Krists snýr aldrei baki við
neinum. Við skulum þakka honum fyrir
það í orði og verki. Og þakka honum
fyrir það, sem við vitum og skiljum og
biðja hann um að geta dregið réttar
ályktanir af því í lífinu. Og hitt skulum
við fela honum, sem við vitum ekki né
skiljum að svo búnu og muna það, að
hann er meiri en hjarta vort og þekkir
alla hluti (1. Jóh. 3,20).
Sigurbjörn Einarsson