Heima er bezt - 01.03.1951, Síða 35

Nr. 1
Heima er bezt
31
GETRAUNIR II. GöngurogréttirI-III
Hverjir eru höfundar eftirfaranda erinda
og hvað heita kvæðin, sem þau eru tekin
úr?
V.
Enginn finnst á þessu þingi
þrætugjarn né klókrar varnar
orðahreimr, er á drottins dómi
dreifast menn í flokka tvenna.
Aðra sveit með hæstum heiðri
hefr hann langt yfir sferas efri,
steypir þá með eymd og ópi
öðrum niðr í fjandann miðjan.
VI.
Hann mun óþarfr
ýtum verða,
bændum og búum
um byggðir allar,
stela og ræna
stórum fé manna,
morðvargr meiri
eg man í sveitum.
stéttir manna og kvenna geta
aðeins snillingar búið til.
í Jermolai og malarakonunni
lýsir Turgenjeff hugsunarhætti
rússnesks hefðarfólks í sveitum.
Rússneskur heldrimaður er þar
látinn segja frá því, að þegar
þj ónustustúlka hans og eigin-
kona hans vildi giftast manni,
sem hún var hrifin af, þá varð
húsmóðirin frávita af sorg yfir
því, að þjónustufólk hennar
skyldi geta elskað nokkurn nema
hana sjálfa. Til þess að bjarga
málinu við var mannsefni þjón-
ustustúlkunnar komið í her-
þjónustu og hún síðan neydd til
að giftast öðrum, sem henni
þótti ekkert vænt um.
Fáir menn hafa leikið rússn-
eska aðalinn naprar með háði
sínu heldur en Turgenjeff. Þó
var hann sjálfur af aðalsætt og
alla æfi efnaður maður. En sam-
úð hans með þeim, sem erfitt
áttu í þjóðfélaginu, eyddi öllum
stéttarkenndum hjá honum.
Hann var fyrst og fremst mað-
ur. Þess vegna varð hann það
stórskáld, sem hann varð.
Talsvert af ritum Turgenjeffs
hefur verið þýtt á íslenzku. Sú
var tíðin, að hann var mikið
VII.
Athvarfið mitt er: óhreyft ból,
úrræði: gráturinn,
myrkur hússins: mín sálarsól,
sætleiki: skorturinn,
aðalmeðuhn: örvænting,
andgiftin. freistingar,
leirpollavatnið: lífshressing,
læknirinn: þjáningar,
huggunartölur: hræsni og spé,
hjúkrunin: þögn og fúllynde,
trúnaðarstyttan: tálgirðing,
tilfluktið: dómurinn,
framfærsluvonin: foreyðing,
fyrirheit: rotnunin.
Vinirnir sitja sjúkan kring:
satan og veröldin.
VIII.
Hér á landi eg þó uni,
ölium þrautum langt er frá,
en sárþreyjandi mænir muni
móðurskautið hvíta á.
Sjá getraun I. á 2. síðu.
lesinn hér á landi. Hann er að
vísu að mestu gleymdur nú, því
miður. En hann er vel þess verð-
ur, að hans sé minnzt í lítilli
grein.
Baldur Bjarnason.
geyma minningar gangnamanna
havðanæfa af landinu, sagnir og
fróðleik um einn sérstæðasta og
merkasta þátt íslenzks þjóðlífs.
Sendum gegn póstkröfu.
Bókaútgáfan NORÐRI
pósthólf 101, Reykjavík.
• HEIMA ER BEZT •
PÓSTHÓLF 101,
REYKJAVÍK.
Undirrit... gerist hér með áskrifandi að mánað-
arritinu „Heima er öezt“.
Nafn ...................................
Heimili ................................
Póststöð ...............................