Heima er bezt - 01.03.1954, Blaðsíða 25

Nr. 3
Heima er bezt
89
HULDUFÓLK
uppeldið tekur aðra stefnu.
Smábörn skilja ekki, að of mikil
sætindi er eitur fyrir tennurnar
og magann, og það er þýðingar-
laust að rökræða slíkt við þau.
En þegar stærri börnum er
bannað eitthvað, verður nákvæm
skýring að vera forboðinu sam-
fara, og þegar börnin eru orðin
unglingar, hætta foreldrarnir að
skipa þeim fyrir — þeir gera til-
lögur eða gefa ráð. Nú eru börnin
svo þroskuð, að þau geta hugsað
sjálf, og sú „samvizka", sem
foreldrarnir hafa þroskað hjá
þeim á bernskuárunum, verður
nú æðsta vald yfir gerðum þeirra.
Spyrjið sjálf yður þessarar
spurningar: „Hef ég alið barnið
mitt upp á þann hátt, að það
öðlist meiri og betri stjórn á
sjálfu sér og læri að lifa meðal
meðbræðra sinna og systra?“
Þetta er nefnilega eitt hið þýð-
ingarmesta takmark alls uppeld-
is. Með því að afnema allan aga,
gerir maður barninu ekkert gott.
Ekki er ráð, nema í
tíma sé tekið
Frú Ólsen þurfti endilega að
fara á hvert einasta uppboð, sem
hún heyrði um. Það var sama
hvað maður hennar sagði. En
hún lofaði honum því, að hún
skyldi ekki kaupa annað en það.
sem þau urðu hvort eð var að
fá sér.
Þá er hún kom heim frá fyrsta
uppboðinu, sem hún var á, eftir
að hafa gefið manni sínum betta
loforð, hafði hún aðeins lítinn
pakka meðferðis.
— Hvað er þetta? spurði Ól-
sen.
— Nafnskilti á dyr.
— Hvað eigum við að gera við
það? Og hvaða nafn er á því?
— Jensen.
— Þetta er meiri endemis-
vitleysan. Eftirnafn okkar er alls
ekki Jensen, eins og þú veizt lík-
lega.
— Nei, það er að vísu satt. En
við vitum ekki nema dóttir okk-
ar eigi eftir að giftast manni,
sem heitir Jensen og þá höfum
við brúðkaupsgjöfina tilbúna,
svaraði konan hreykin.
Eitt vor vakti Guðmundur
bróðir minn yfir vellinum. Hann
mun hafa verið um tíu ára gam-
all. Nótt eina kom grábíldótt
ær inn í túnið. Var hún með
stóru lambi. Guðmundur ætlaði
að reka hana úr túninu. En hún
hljóp þá heim að fjárhúsunum
og stökk ofan í djúpa heytótt.
Veggirnir munu hafa verið í axl-
arhæð. Guðmundur reyndi að
koma henni upp úr tóttinni, en
tókst ekki. Virtist ærin ekki geta
stokkið upp aftur. Lét hann ána
þá eiga sig. Þegar hann kom
heim, sagði hann föður okkar frá
ánni í tóttinni. Faðir okkar
sagði Guðmundi að fara að sofa,
og kvaðst myndi gá að rollunni
þegar hann kæmi á fætur. Þessi
ær hefur aldrei sést síðan.
Spurnum var haldið fyrir um
ána, en enginn þekkti hana af
lýsingunni. Hóll var þar í land-
inu. Var það gömul trú, að þar
byggi huldufólk. Ég sat hjá það
sumar upp við hólinn, og óskaði
ég oft að geta komizt að því,
hvort huldufólk byggi í hólnum.
Ég ætlaði að grennzlast eftir því
eins og ég gæti. Keypti ég rauð-
an silkiborða, braut hann saman
og iagði á milli tveggja steina
sunnan í hólnum og lét í ljós þá
ósk mína, að íbúar hólsins tækju
borðann. Borðinn lá á sama
stað í tvo daga, en svo hvarf
hann. Síðar um sumarið lá ég
sunnan í hólnum. Niðaþoka var.
Heyrði ég þá leikið á hljóðfæri
inni í hólnum. Mér virtist það
vera orgelleikur og var byrjað á
nokkrum lögum, en ekkert lag
var leikið til enda. Litlu síðar
sofnaði ég við hólinn. Dreymdi
mig þá að til mín kæmi kona
bláklædd og skipaði mér í höst-
um rómi að fara frá glugganum.
Ég hrökk hastarlega upp og
þóttist heyra óminn af orðum
hennar. Enn síðar var ég á gangi
við hólinn og rekst þá á tvö grá
lömb. Ég ætlaði að ná lömbun-
um og setja þau saman við ærn-
ar, sem ég sat yfir. Ég tapaði af
þeim og hef ekki séð þau síðan.
Svo bar við nótt eina heima, að
mig dreymdi, að ég var á gangi
við þennan sama hól. Þótti mér
ég þá sjá opnar dyr á hólnum.
Þótti mér stúlka standa í dyr-
unum. Ég gekk til hennar. Stúlk-
an segir: „Viltu líta inn?“ Mér
var um og ó að fara inn með
stúlkunni. Hún segir: „Þig hef-
ur lengi langað að vita hvernig
húsum er háttað hér. Þér er al-
veg óhætt að koma, ég fylgi þér
út aftur“. Ég lét þá tilleiðast,
en gekk þó mjög hægt og gæti-
lega og setti á mig, hvernig hús-
um væri háttað. Mér virtist vera
fjalagólf út að ytri dyrum, allt
hvítskúrað, en hvergi málað. Er
ég kom nokkuð inn fyrir dyrnar,
varð fyrir mér afhýsi, sem mér
virtist vera eldhús. Sá ég þar
roskna konu við matargerð.
Stúlkan hélt áfram að næsta
herbergi, sem mér virtist vera
stofa. Þar var eitt borð og
nokkrir stólar og hengilampi
mjög fallegur. Þótti mér sem
hún ekki vildi leyfa mér að fara
þarna inn, en bendir mér á aðr-
ar dyr og leit ég þar inn. Virtist
mér það vera baðstofa. Voru þar
fjögur rúm. Ekki talaði stúlkan
neitt við mig. Nú vísaði hún mér
út aftur sömu leið. Er ég kom út
úr dyrunum, var þar fyrir rosk-
in kona. Var hún með sóp í
hendi. Hún reiddi hann að mér
reiðilega og sagðist ætla að berja
mig, því að ég hafi hamazt í
lömbum hennar um sumarið. Ég
tók til fótanna og hljóp allt hvað
ég gat heim. Hún elti mig með
sópinn á lofti. Ég komst aðeins
inn úr dyrunum, en hún var al-
veg að ná mér. Við það vaknaði
ég skjálfandi af hræðslu.
(Frásögn Helga Þórðarsonar).
Úr endurminningum ...
*
Framh. af bls. 70.
að hann ekki biði mér að ganga
í bæinn, og ég fór aldrei svo frá
honum, að ég hefði ekki fengið
góðgerðir. Megi blessun ókunna
gestsins og emigrantans svífa
yfir heimili hans og fjölskyldu.
Svo læt ég lokið vetrarrabbi
mínu, lesari góður, með lítilli
sögu, hversdagslegu ævintýri, ef
þú vilt kalla það svo, einföldu
og yfirlætislausu í sjálfu sér, en
mér ómetanlegt.