Heima er bezt - 01.03.1954, Page 29

Nr. 3
Heima er bezt
93
Frá Algiersborg . . .
Framh af bls. 86.
gangstéttunum. Þar er gengið
undir laufkrónum; trjágróður-
inn dregur úr þungum svip mal-
Þikaðrar breiðgötu.
En í Arabahverfunum eru göt-
urnar þröngar, ranghalar og
skúmaskot. Húsin eru há, en
hrörleg, eins og gamalmenni,
sem eiga orðið mikla sögu. Þarna
er sýslað með verzlun og við-
skipti á vegum úti, ekki óvíða
með handónýtt drasl, sem ó-
skiljanlegt er að til nokkurs
dugi.
Sums staðar leynast smá-
íbúðahverfi, einlyftir, ferkant-
aðir kofar í þyrpingu, settir nið-
ur skipulagslaust, hróflað upp úr
alls konar samtíningi: kassafjöl-
um, blikkdunkum og ryðguðum
járnskæklum, lágkúrulegir, eins
og aumustu hundahús. Milli
þeirra liggja ólögulegir kráku-
stígar, þar sem íbúarnir sitja í
saur og óhreinindum.
í þessari borg þrælar verka-
maðurinn í tólf stundir fyrir lítil
daglaun. Betlarinn getur, ef
heppnin er með honum, eignast
nokkra franka. En vasaþjófur-
inn á' oft völ á stærsta vinningn-
um. í umferð borgarinnar iðkar
hann sína atvinnugrein með
sæmilegum árangri. En lúpuleg-
ur hefur hann sjálfsagt orðið,
þegar hann uppgötvaði, að fá-
einir saklausir krónupeningar
íslenzkir, sem hann klófesti úr
jakkavasa, eru ekki hlutgengir í
refskák alþjóðaviðskiptanna.
Alí-Baba hafði lofað að leið-
beina okkur í stórt verzlunarhús,
þar sem alls konar varningur sé
á boðstólum. En um efnd loforð-
anna er það að segja, að hann
fer með okkur í litla búðarholu,
sem hefur lítið úrval minjagripa.
Algeirsmenn, sem voru að verzla,
viku þegar til hliðar og tíndust
út, er við komum í búðina. Með-
an viðskiptin fara fram stendur
gæðablóðið Alí-Baba í nánd við
peningakassa kaupmannsins og
gefur frönkunum, sem í hann
fara, nánar gætur. — Á íslandi
mundi hann vera efni í úrvals
skattanefndamann — ef hann
fengi hjá yfirvöldunum prósent-
ur af tekjuframtali skattgreið-
enda.
í Algier leita peningarnir eftir
ýmsum leiðum út til þjóðarinn-
ar. Ferðalangur sannfærist fljót-
lega um, að hann er kominn í
tæri við lýð, sem er reiðubúinn
að plokka hann sem allra ræki-
legast. Tilgangurinn virðist
helga meðalið. En stundum er
beitt aðferðum, sem verður að
telja sjúkleg fyrirbrigði í fari
vandræðamanna.
Ferðalok.
Ekið að höfninni. Áður en far-
þegum gefst tími til að ganga
úr bifreiðinni, er bílstjórinn
kominn með húfuna. Betlandi
atvinnubílstjóri í þjónustu
ferðaskrifstofu! Farþegar ætluðu
að veita honum og Alí-Baba sér-
stök heiðursverðlaun að skilnaði.
Nú hefur ský dregið fyrir sólu:
gjöfin er .orðin að ölmusufé!
Gengið um borð í Gullfoss. Það
er eins og að koma heim. Og
heima er alltaf bezt.
Við höfum að vísu séð að „suð-
ur í Algeirsborg er bjart.“ En við
höfum líka séð, að þar er ekki
„bros á hverjum vanga.“ Eymd-
in og volæðið, sem blasir við
vegfarandanum í þröngum sóða-
legum götum og kofaskriflum, er
svo skelfileg, að heimaalinn ís-
lendingur hefur ekki getað látið
sig dreyma um slíka hörmung,
þrátt fyrir hafnarstræti og arn-
arhóla íslenzkra ógæfumanna.
Kvöldið er kyrrt og fagurt.
Farþegar eru á þiljum og mæna
út í myrkrið — inn 1 ljóshafið,
sem iðar og bylgjast á strönd-
inni. Klukkan nálgast tólf á mið-
nætti. Dráttarbátur flytur burt
flekana, sem mynda flotbryggj-
una. Gullfoss liggur festalaus,
ferðbúinn að láta úr höfn í
Algeirsborg.
Islenzk ráðvendni
Fyrir rúmum hundrað árum
sagði íslenzkur stúdent einn
kunningjum sínum í Kaup-
mannahöfn frá því, að þar sem
ekki væri til neinn böðull á ís-
landi, væru hinir dauðadæmdu
látnir fara utan og skyldu þeir
sjálfir annazt um aftöku sína.
Voru þeir látnir hafa peninga
með sér frá hinu opinbera, til
þess að greiða allan kostnað,
sem af aftökunni leiddi, en böðl-
arnir þóttu vera nokkuð dýrir á
verk sín.
„Og landar mínir eru svo ráð-
vandir“, bætti stúdentinn við,
„að þess þekkjast engin dæmi, að
nokkur dauðadæmdur maður
hafi svikizt um að gera skyldu
sína og hlaupa í felur, enda þótt
slíkt hefði vafalítið tekizt í
mörgum tilfellum“.
Það er fullyrt, að margir
kunningjanna dönsku hafi trú-
að þessari sögu og dáðst mjög að
þessari dæmafáu ráðvendni.
Hagleiksmaður
Fyrir nokkrum árum komu út
ferðasögur Eiríks Ólafssonar frá
Brúnum, en hann fór fyrst til
Kaupmannahafnar í heimboði
Valdemars prins, sonar Kristj-
áns IX, en honum hafði Eiríkur
kynnzt á þúsundárahátíðinni
1874. Hafði Eiríkur léð konungi
hesta og var sjálfur með í för-
inni. Keypti prinsinn hest af Ei-
ríki. Síðar gerðist Eiríkur mor-
móni og flutti til mormónaríkis-
ins við Saltvatnið í Ameríku og
bjó þar nokkur ár. Trúboðsför
fór hann og heim til íslands, en
var misjafnlega tekið, enda voru
landar hans flestir allt annað en
frjálslyndir í þeim efnum þá, en
nú virðist vera skipt um, og
þröngsýnin komin á vettvang
stjórnmálanna en frjálslyndið í
trúmálin. Seinna gekk Eiríkur af
trúnni. Þeir, sem lesið hafa
ferðasögu Eiríks, frá Danmörku,
munu minnast þess, að hann
færði konungi koffort eitt,
merkilegt að gjöf. Það hafði
smíðað Skúli sonur hans, þá 16
ára gamall. Skúli varð síðar úr-
smiður og kaupmaður á ísafirði
og andaðist árið 1907. Skúli
smíðaði margar læsingar, sem
engir gátu í komizt, og voru sín
með hverju móti. Koffort það hið
fræga er konungur fékk, gat
enginn opnað nema eftir tölu-
stöfum. Skúli varð frægur fyrir
hagleik sinn, en iðn sína hafði
hann lært hjá Eyjólfi Þorkels-
syni úrsmið í Reykjavík. Hinar
haglega gerðu læsingar Skúla
nefndi norski hvalveiðiskipstjór-
inn Ellefsen Urmageren patent.