Heima er bezt - 01.03.1954, Blaðsíða 19

Nr. 3
Heima er bezt
83
ur; — þó rauf hundgá í fjarska nokkrum sinnum
kyrrð næturinnar.
Glugginn er opnaður. Morgunloftið streymir inn
í herbergið. Birta og sólskin. Sólin rennir sér upp á
himinloftið, lyftir sér yfir pálmakollana.
Kurrandi dúfur við gluggann. Garður gistihúss-
ins er yndislegur. Þar eru ógrynni stórvaxinna trjá-
tegunda, burknabrúskar, litfagrir blómaklasar og
kaktusar. Þetta er ímynd paradísargarðsins með
skilningstréð og lífsinstréð hlaðin ávöxtum í eilíf-
um vorblóma. Rómantískar skynvillur flana fram
í vitundina: Þarna er einhver á ferli inni á milli
pálmanna. Það er sjálfsagt guð, skapari himins og
jarðar, á morgungöngu í garðinum. Hann kemur
nær. Hann lítur upp í gluggann, býður góðan dag
— á íslenzku! — Þetta er þá árrisull iðnrekandi úr
Reykjavík.
Gengið út — farið inn í borgina, sem er að vakna.
Þarna kemur á móti okkur hirðir, sem rekur á und-
an sér þrjár geitur og sjö kið. Úr augum hans renna
taumar af hnausþykkum grefti með morgunstýrun-
um. Hann er í skítugri skikkju og með stafprik í
sinaberum höndunum.
Sólargeislarnir flæða niður í húsasundin. Aðal-
götur borgarinnar eru þriflegar. Sum húsin eru all-
miklar byggingar, þar sem menn af evrópiskum
ættum reka ýmiskonar starfsemi. Hús frumbyggj-
anna eru fjarska óglæsileg, hlaðin upp úr grjóti og
límkenndum gulbrúnum leir. Gluggar eru óveruleg-
ar raufar í veggjunum. Stundum virðast þessi hús
eingöngu hlaðin úr leirefnum, því að í hrundum
rústum sést aðeins dust og mylsna. í kofunum eru
engin húsgögn til þæginda. Opin eldstæði. Og þar
er þéttsetið á pallskákinni. Fjölskyldan hírist í einni
kös, sefur í fötunum á béru gólfinu. Það er því ekki
undarlegt, þó að fatalepparnir séu venjulega velkt-
ir og ósjálegir.
Börnin koma út úr hreysunum, setjast í rykið við
húsveggina. Á einum stað við vatnsgjafa heldur
karlmaður á rauðhærðum telpuanga; með hrjúf-
um lófa þvær hann barninu um andlitið.
Búðirnar eru opnaðar. Varningur er borinn út á
gangstéttirnar. Sumstaðar eru gamlar, langar bygg-
ingar, þar sem búðarholur eru í samiiggjandi bás-
um. Og viðskiptin eru hafin.
Klyfjaður asni er rekinn eftir
götunni. Á honum hanga nokkrir
skinnbelgir, fullir af mjólk, sem
verið er að flytja utan af slétt-
unni inn á markaðinn í borg-
inni. Nokkru seinna sjáum við
einn slíkan mjólkurlegil hang-
andi í húsasundi beint á móti
brennheitum sólargeislunum.
Úti fyrir lítilli knæpu sitja
tveir piltungar og kæla blóðið í
ölföngum. Annar þeirra er stór
og villimannlegur, með langt
kolsvart hár, snepplað og laf-
andi niður á enni. Hann hlær
gríðarlega. Félagi hans er prúð-
mannlegur.
Á aðaltorg bæjarins setjast
túrbanbúnir náungar. Þeir sitja
Sums staðar í Algier verða konurnar að hylja annað
augað.
í hvirfingu, nokkrir saman,
skeggræða í orðins fyllsta skiln-
ingi. Og eftir því, sem lengra
líður á morguninn, fjölgar þess-
um iðjuleysingjum. Torgið lítur
út, eins og teigur, þar sem þétt
dríli er orðið að hvítum hæsingi.
Fjórir öldungar sitja rétt við
gangstéttina. Myndavél er beint
að þeim. Þeir kurra, brölta stirð-
busalega á fætur, rölta lengra
inn á torgið, snúa baki við töfra-
manninum, sem ætlaði að flytja
smettið á þeim norður til ís-
lands. Það er kuldaleg fyrirlitn-
ing í öllu látbragði þeirra, eins
og þeir hafi orðið fyrir móðgun
af ótíndu mannhraki.
Og íslendingurinn hugsar: Eru
handbendi nútímamenningar-
innar raunverulega svona au-
virðileg, eins og þessir forneskju-
karlar gefa í skyn? Er það helg-
asta hlutverk mannkindarinnar,
að halda í siðvenjur forfeðranna,
svo að sólin komi upp og sólin
renni undir yfir steingerfings-
legri kyrrstöðu kynslóðanna, sem
koma og fara? Er það sú eina
sanna lífshamingja, að safna
ekki auðæfum, sem mölur og ryð
grandar, bera ekki áhyggjur fyr-
ir morgundeginum, en sitja á
krosslögðum fótunum og bakast
í hitabrækjunni, meðan aldinin
þroskast á trjánum?
Svartur hundur tríttlar eftir
götunni. Hann er hrokkinhærð-