Heima er bezt - 01.10.1983, Page 23

,,Hvaða skáld snemma á þessari öld
svaraði spurningu virts tímarits með
Ijóði — og hvað hét !jóðið?“____
fyrir ósigur, fannst mér betra að hafa
tekið þátt í keppni þessari en ekki. Það
var þó alltaf viss viðurkenning fólgin í
því. Beðinn var ég að setja saman vísu
um keppnina, og flutti ég eftirfarandi
stöku í hléinu:
Ég er kominn upp á svið,
eitthvað máski smeykur,
þó skal reyna að þumbast við;
—þetta er bara leikur.
Fjórir
sigrar
á
heimaslóð
Næst tók ég þátt í spurningakeppni á
heimaslóðum, þ.e. í Rangárþingi.
Héraðssambandið Skarphéðinn, sem
er samband ungmennafélaga á Suð-
urlandi, efndi til spurningakeppni.
Var ég þar fjórum sinnum, tvö ár í
röð. Vann í fyrri skiptin en tapaði í
seinni skiptin. Þarna var fullt hús, en
keppnin fór fram á Hellu og Hvols-
veíli. Skemmtiatriði voru milli þátta.
Sá sem las upp spurningarnar var
Eggert Haukdal á Bergþórshvoli.
Formaður Skarphéðins á þessum ár-
um, Jóhannes Sigmundsson í Syðra-
Langholti í Hrunamannahreppi,
samdi spurningarnar. Lét hann af því
í viðtali við mig í kaffiboði að keppni
lokinni, að vandaverk mikið væri að
semja allar þessar spurningar. Skal
því ekki neitað. Það er meiri vandi en
margur hyggur að setja saman spurn-
ingar, sem reyni á sem flesta þætti
þekkingar. Aðalhættan er að spurn-
ingarnar verði um of einhæfar og
dragi dám af þekkingarsviði þess, er
þær semur. Þetta tókst Jóhannesi
mæta vel. Hann er kennari á Flúðum í
Hrunamannahreppi. Lauk stúdents-
prófi frá Laugarvatni. Búskap hefur
hann stundað jafnframt á Syðra-
Langholti.
Veistu
svarið?
Eftir að ég fluttist úr Þykkvabæ í
borgina við Sundin tók ég fljótlega
þátt íspurningakeppni íútvarpinu hjá
Jónasi Jónassyni. Þar hitti ég á ný
minn ágæta Olaf Hansson. Þar var
hann dómari, ómissandi um langa
hríð íþessum þáttum. Tímavörður var
Sigrún Sigurðardóttir, kona Jónasar.
I fyrsta þættinum mætti ég sr.
Gunnari Benediktssyni rithöfundi,
sem þá átti heima í Hveragerði. Mjög
var hann brattur enn, þá kominn um
áttrætt. Og þannig var hann allt til
þess að dauðinn sótti hann, 88 ára
gamlan. Viðureign okkar lauk þannig,
að ég fór með sigur af hólmi. Spurn-
ingamar voru stighæfðar, vægi
þeirra var misjafnt, eða frá einum til
fimm. Vann ég þama á stigum.
Að keppni lokinni vorum við jafnir,
en aukaspurningin, sem vó fimm stig,
færði mér sigurinn. Spurt var um það,
hvaða skáld hefði snemma á þessari
öld svarað ákveðinni spurningu virts
tímarits með ljóði og hvað ljóðið hefði
heitið. Þetta sá ég fljótlega í huga mér.
Hafði legið í Eimreiðinni frá því að
hún fór að koma út. Það var skáldið á
Sandi, Guðmundur Friðjónsson, sem
svaraði þessu með ljóði er ber yfir-
skriftina: „Hvað vantar íslensku þjóð-
ina mest?“ Ljóð þetta er ort undir
fornum hætti, eins og Guðmundi var
raunar mjög tamt.
Næst mætti ég i þætti Jónasar virt-
um skólamanni af Austfjörðum,
Kristjáni Ingólfssyni, kennara á Hall-
ormsstað. Hann var áður um langt
árabil skólastjóri á Eskifirði. Loks
varð Kristján fræðslustjóri á Austur-
landi, en lifði stutt í því embætti.
Hann andaðist ungur og var að hon-
um mikill mannsskaði. Keppnin okk-
ar á milli endaði á þann veg, að ég
vann. í hléi bað Jónas mig að setja
saman vísu um viðureign okkar. En
tíminn var stuttur, og ber visan því að
vonum vitni, en hún er á þessa leið:
Notast má við nauman tíma
niðri í útvarpi.
Mun hér verða mögnuð glíma
móti Kristjáni.
Ekki vissi ég, að Kristján væri neitt
hagmæltur, en Jónas bað hann yrkja
vísu um viðureignina við mig. Við
vorum áður vel kunnugir af kennara-
mótum og fundum. Vísa Kristjáns var
þannig:
Hvort égyrki eða hvað
er það lítil saga,
móts við það að eiga að
eyða speki í Braga.
Eftir þetta var ég ekki í minnsta
vafa um það, að Kristján væri maður
hagmæltur og það í betra lagi.
En nú skyldi ég mæta í þriðja sinn.
Ég vissi nokkurn veginn, hvað klukk-
an sló, eftir að ég hafði fengið að vita,
hver keppti þá á móti mér. Það var
enginn annar en Ólafur Þ. Kristjáns-
son. skólastjóri í Hafnarfirði, sjófróð-
ur náungi og skarpgreindur. Valið var
um einhvern mann, skáld eða annan
merkan mann fortíðar, og skyldi svara
út úr því efni.
Ég valdi á móti Ólafi Bjarna á
Laugarvatni Bjarnason, sem þá var
nýlátinn. Ekki var þetta beint klóklegt
val, því að vita mátti ég, að Ólafur
þekkti mikið til Bjarna, þar eð hann
bjó um árabil í Hafnarfirði og rak
búskap í Straumi fyrir sunnan Hafn-
arfjörð. Leikar fóru líka þannig í
þessari spurningahríð úr æviatriðum
Bjarna, að við skildum jafnir. Vissum
allt sem um hann var spurt.
En ekki vorum við lengi jafnir, því
að nú valdi Ólafur erfiðan mann á
mig, sjálfan Þórð kakala, sem hann
sagði að verið hefði frændi sinn. Ég
vissi sáralítið um þennan fræga Sturl-
unga, son Sighvats á Grund, en hann
því meira, jafnvel allt sem um hann
var spurt. Olafur bar því sigur úr být-
um og það glæsilega. Þar með var ég
úr leik að þessu sinni.
Ég hafði haft gaman af þessu og
skammaðist mín hreint ekki að tapa
fyrir öðrum eins kappa og Ólafi Þ.
Kristjánssyni. Hann féll síðar fyrir
syni sínum, Kristjáni Bersa. Varð ég
Heimaerbezt 327