Heima er bezt - 01.05.1990, Blaðsíða 33
báðumegin, sem skipin eru bundin við. Vatninu er ekki
hleypt inn, nema þegar skip fara út eða inn. Við enda
dokkar þessarar er vél, sem pumpar vatnið út, þá er fyrst
látið aftur hliðið svo ekki komi vatn inn jafnóðum.
Við fórum nú innar eftir stóru dokkinni, og lögðumst
við stóra bryggju gjörða af timbri, því þær liggja margar
fram í dokkina. Járnbrautir liggja eftir þeim öllum, því
gufuvagn gengur fram eftir þeim með trossu aftan í sér.
Undir bryggjurnar leggjast skipin, þá þau taka í sig salt
eða kol. Þá leggja þau sig undir einhverja af túðum þeim,
sem liggja ofan af bryggjunni. Þær eru af járni, 1 faðm
á breidd, og 2 faðma langar. Rennur þessar eru á hjörum,
svo þær verða hækkaðar og lækkaðar eftir þörfum. Bryg-
gjan er svo breið, að gufuvagninn fer aðra braut eftir
henni, þá hann skilur við vagnana eða hann rekur þá
stundum á undan sér fram á bryggju og skilur svo við,
en kemur aftur þegar búið er að aflosa vagnana, en þá
á að vera búið að krækja þeim saman.
Við bundum okkur næturlangt við bryggju þessa. Af
óvana gat ég ekki sofið fyrstu næturnar af hljóðum og
köllum og ýmsu umstangi. Við vorum oft reistir um há-
nætur og beðnir að þoka fyrir öðrum stærri skipum, sem
þá komu inn, svo við máttum hala okkur langan veg,
áður við fengum annað pláss og komumst til rólegheita.
Eftir að við höfðum legið eina nótt við bryggjuna, höl-
uðum við okkur að suðurbarmi dokkarinnar, og létum
þar upp hrossin, þar var svo háttað, að eitt port lá langs
með allri dokkarhliðinni. Það var geysilangt, opið á báð-
um endum og enginn dyrumbúnaður heldur allt eitt op
svo að 2ur vögnum varð ekið í senn, enda lágu 2 járn-
brautir eftir endilöngu portinu. Að þeirri hlið, sem að
dokkinni sneri, voru 9 gríðarlega stórar dyr, allar númer-
aðar. Ofan í þessi eða þetta port var flutt öll vara, sem
skipin tóku, utan kol, salt og timbur. Portið var allt sem
einn ranghali, hvergi var neitt afþiljað. Það var frá 4 til
5 faðma á breidd. Við lágum við einar dyrnar. Þar höluð-
um við hrossin upp úr lestinni, létum undir kviðinn og
yfrum þau stoppaða mottu útbúna með stroffum ofan á
bakinu, þar í var krækt króknum, sem var í keðjunni,
sem náði ofan úr vélinni. Það gekk mikið fljótt að hala
þau upp. Síðan rákum við þau upp eftir [götunum] stræt-
unum, í gegn um margar götur og stræti borgarinnar, þar
til við komum á girtan grasflöt, ferkantaðan. Þar stað-
næmdumst við með þau, og vöskuðum vandlega fætur
þeirra og bustuðum þau öll, en mikill grúi af fólki flykktist
til að skoða þau og lét mikið dátt að þeim.
Að þessu búnu hélt ég til skips og sá þau aldrei aftur,
sem mig líka einu gilti, því þau höfðu aldrei verið mér
til gleði. Svo vorum við afmynstraðir: þá voru mér greidd
laun mín fyrir 2 mánuði. Að því búnu var barlestinni kom-
ið á land upp, svo lágum við þarna allt að mánuði.
Mr. Askan var allajafna í landi, svo við höfðum gott
frí, við gjörðum að seglum og ýmsu, pumpuðum skipið
og héldum því hreinu, annað höfðum við ekki að gjöra.
Englendingar hafa vinnutíma frá kl. 6-6 utan á laugar-
dögum, er vinnu hætt kl. 5 á kveldin, en 1 tími til morgun-
og 1 tii miðdagsverðar (eða máltíðar) svo þá er unnið
í 10 tíma, en 9 á laugardag. Þá vinnu var lokið á kveldin,
streymdi hinn ótölulegi grúi af sjómönnum upp í borg
og upp á vertshúsin, og þá klæddir í glansandi skraut-
klæði, höfðu nóga peninga, og drukku dýrt og frítt.
Ég gekk á hverju kveldi í borgina mér til skemmtunar,
sem aðrir fleiri. Við 3 héldum saman, Nikulás stýrimaður
og við 2 íslendingar. Við fórum vanalega á sama húsið,
eitthvað hið stærsta og sollmesta, svo stundum úr hófi
keyrði. Við kölluðum það okkar í milli Litla helvíti, enda
mátti á því sannast, að það ætti stundum nafn með rentu.
A veitingahúsi þessu voru oftast á kvöldin um 300
manns fyrir framan borðin í senn, og oftast þriðjungur
kvenfólk. Sumar af þeim kvensum voru að sjá sem rottur,
er komist hafa í brennivínsámu. Þær gátu ekkert utan
lygnt eða einblínt augunum beint fram í loftið svo voða-
lega, að mér stóð næsta mikill stuggur af þeim. Þó voru
þær íklæddar hinum dýrustu skrautklæðum. Húsið var lík-
ast búðum hér, nema hvað borðið var miklu stærra en
búðarborð eru, það var um 15 álnir að lengd, allt klætt
látúni, svo að tréð gat ekki máðst af þeim núning, sem
fólkið hafði á því. Inn úr borðinu að innanverðu stóðu
fagurgylltar koparsveifar í röðum. Þá vertinn skenkti,
studdi hann annarri hendi á einhverja af sveifunum. Þá
streymdi vínið í skálarnar fyrirhafnar minna en að brúka
krana. Fyrir miðjum hliðvegg er snéri frá borðinu, var
pallur gjör, ferhyrndur, 3 tröppur var upp að stíga á hann.
Þar sat maður og spilaði á orgel, ákaflega stór og ístru-
belgur mikill, hann spilaði mjög fjörugt. Þessi glimrandi
hljóð af samræðum manna, söng, dansi og hljóðfæraslætti
gegntók svo höfuð mitt, að ég varð næstum heyrnarlaus.
Upp á pallinum dansaði einn blökkumaður. Sumir
klæddu sig í kátlegan búning, gengu svo á pallinn, döns-
uðu og léku mörg skrípalæti.
Það var vani minn að ganga útaf húsi þessu, þá ég hafði
setið nokkra stund, því mér þótti skemmtilegra að ganga
um göturnar öðru hverju, og sjá mig um, því alltíð sá
ég eitt öðru nýrra. Einhverju sinni var það, að ég gekk
um götu nokkra. Þar voru fá ljós og fólkið strjált, svo
það var ekki nema 1 og 1 maður á stangli. Maður gekk
á undan mér, sá var hár vexti og kjólklæddur og að öllu
vel búinn. Ég gekk nokkra stund á eftir honum, en allt
í einu snýr hann sér við og heilsar mér mjög vingjarnlega
á ensku og spyr mig, hvað ég heiti og hvaðan ég sé. Eg
svara honum aftur á ensku — I don’t understand — sama
sem ég skil ekki málið. Hann heilsar mér aftur á svensku,
í henni gat ég vel bjargað mér. Ég skildi þá að sönnu
nokkuð í ensku, þó ég væri ekki fær um að tala hana.
Við töluðum nú saman nokkur orð á svensku. Ég sagði
honum, að ég væri íslendingur. Hann sagðist hafa mikið
gaman af að sjá íslenzkan mann. Hann spyr mig svo með
mikilli kompliment, hvort ég hafi ekki lyst að drekka með
sér eitt glas af öli. Af því mér þótti þetta vel boðið þá
af mér ókunnugum manni, tók ég það með þökkum og
fór með honum.
Við gengum nú lengi, þar til við vorum komnir af öllum
fjölmennustu götunum. Mér þótti hann nú fara að seilast
heldur langt til lokunnar, því vertshúsin voru á alla vegu,
Heima er bezt 177