Æskan - 01.11.1957, Blaðsíða 23
Jólablað Æskunnar 1957
Ævmtýra-málariam góSi
Guðmundur Thorsfeínsson,
ÍT uðmundur Thorsteinsson listmálari var fæddur að
Bíldudal við Arnarfjörð 5. september 1891. Hann
var sá 8. af 11 systkinum. Foreldrar hans voru Pétur
J. Thorsteinsson og Ásthildur Guðmundsdóttir.
Guðmundur lést 1924, aðeins 32 ára að aldri. Mikinn
hluta ævinnar var hann á ferð og flugi. En hvar sem
hann fór liafði hann ætíð 3 rnyndir af móður sinni með
sér. Hann iiafði ekki fyrr tekið sér gistingu, en hann setti
myndir þessar yfir hvílu sína. Er hann lá banaleguna,
hengu myndirnar yfir rúmi hans. Meðan hann hafði
mátt og sjón, tók hann þær iðulega niður og virti þær
fyrir sér.
Árið 1930 gáfu nokkrir vinir Guðmundar út bók um
ævistarf hans og var hún skrifuð af danska listfræðingn-
um Poul Uttenreitter, sem hafði verið mikill vinur lista-
mannsins. Hér verða nokkrir kaflar birtir úr þeirri bók,
og gefa þeir yfirlit yfir ævi og störf Guðmundar Tlior-
steinsson.
Guðmundur Thorsteinsson var fjölhæfur listamaður.
Honum lék allt í hendi. Listfengur var hann, er hann
vann, sem í leik. Honum var andstætt og ógeðfelt að
yinna lengi að sama verki. Allt, sem nálgaðist handiðn og
bar keim af broddborgaraskap, var honum fjarri skapi.
Hann átti erfitt með að reisa sér nokkrar skorður, binda
sig við neinn samastað. Öll fullorðinsárin var hann á
flakki úr einum stað í annan, ýmist heima á íslandi eða í
Danmörku, Noregi, Italíu, Frakklandi, Ameríku og enn
lengra vildi hann komast, víðar flakka til fjarlægari ævin-
týralegra landa.
Er hann lézt 1924, 32 ára að aldri, höfðu þeir, sem
þekktu hann bezt, ekki greinilegt yfirlit yfir ævistarf
hans, hverju hann hafði afkastað. Hann hafði að vísu
sýnt nokkrar myndir eftir sig við og við, haldið sér-
sýningar í listverzlun einni í Höfn 1917 og nokkrum
sinnum í Reykjavík, tekið þátt í íslenzkri sýningu, er
haldin var í Höfn 1920. En allmikið af myndum sínum
gaf hann Pétri og Páli jafnóðum og hann gerði þær,
og komu þær því ekki fram á sýningum þessum.
Yfirlitið yfir verk hans fékkst fyrst að honum látnum, er
minningarsýning var haldin á myndum hans í Reykjavík
1926. Þar voru sýndar 54 olíumyndir, 85 vatnslitamyndir,
100 teikningar og ýmis önnur verk. Þá fyrst sáu menn það
greinilega, að þó viðfangsefnin væru margvísleg, var yfir
sýningunni samfelldur blær af sterkri og ríkri listamanns-
sál. Af engum íslenzkum listamanni mun nú vera til
skýrari mynd en af hinum fjölhæfa og tilfinningarfka
Guðmundi Thorsteinsson.
Hann málaði olíumyndir, vatnslitamyndir, pastelmynd-
ir, gerði pennateikningar, kolateikningar, blýants- og
krítarteikningar. Hann skar trémyndir og myndir fyrir
tré- og steinprent, teiknaði í barnabækur, teiknaði spil,
jólamerki, auglýsingar, gerði skuggamyndir („silhouett-
er“), klippti út myndir, m. a. úr mislitum gljápappír og
Guðmundur Thorsteinsson (Muggur).
159