Æskan - 01.11.1957, Blaðsíða 34
Jólablað Æskunnar 1957
Það var jólakvöld. Lítill drengur sat á steini niðri við
sjó og starði út í bláinn. Hann átti enga foreldra, og
hann hafði enga jólagjöf fengið. Það var kuldi og frost
og koldimmt myrkur. Allt í einu sá hann, að kveikt var
í húsi einu skammt frá honum, og skömmu síðar heyrði
hann fagran söng og hljóðfæraslátt. Hann stóð upp, gekk
að glugganum, steig upp á stein, sem var við þilið og
horfði inn í húsið, öðru megin við gluggatjaldið. Ó, þar
var allt svo ljómandi fallegt og skemmtilegt; mörg börn
voru þar inni, öll í fallegum fötum, öll með sitt kertið
í annarri hendinni og bók í hinni. Maður lék á
hljóðfæri, og allir sungu undir. Hann fór að hlusta til
þess' að vita, hvað verið væri að syngja. Það var sálmur
um barnið, sem fæðst hafði á jólunum: „Hann vill að
okkur öllum líði vel,“ sungu börnin með svo skærum og
„Mamma," sagði Níels eftir stundar þögn. „Hvernig
dó pabbi?“
Mamma hans virtist ekki verða hissa á spurningunni.
„Ég var einmitt að hugsa um að segja þér frá því í kvöld,“
sagði hún. „Það er bezt, að þú fáir að vita, hvaða óvin
þú átt við að stríða. Ég hefi getað verndað þig þangað
til núna — en nú ertu að verða stór, Níels, og verður
að fá að sjá um þig sjálfur. Seztu nú hérna hjá mér, og
svo skal ég segja þér frá pabba þínum.
Hann var farinn að drekka, áður en við giftumst.
Ég vissi það, en hélt hann mundi hætta. Það átti að verða
mitt hlutverk að koma því til leiðar. En hvernig sem á
því stóð, hvort ég hefi ekki verið nógu sterk eða ekki
farið rétt að, þá varð brennivínið mér yfirsterkara. í hvert
sinn, sem eitthvað var um að vera, dans eða drykkja, þá
var hann þar, og alltaf kom hann eins heim. Að lokum
varð ég að róa eftir honum á nóttunni. Það gat svo hæg-
lega viljað slys til við háu bryggjuna eða úti á sjónum.
— Þú skilur ekki, Níels, hvernig það er, þegar sá, sem
manni þykir vænst um, verður svona."
„Jú,“ sagði Níels, „ég skil það.“ Og hann hugsaði
til Gretu litlu, þar sem hún lá grátandi undir runnanum.
„Svo var það eitt kvöld,“ hélt mamma hans áfram, „að
haldin var hlutavelta í Grænuvík og pabbi þinn fór
þangað eins og venjulega. Ég fór þangað til þess að
reyna að fá hann heim með mér, því að það versnaði
170
hrífandi rómi. „Skyldi hann ekki líka vilja, að mér líði
vel?“ hugsaði litli drengurinn og færði sig nær gluggan-
um. „Ó, ég vildi, að ég væri orðinn eitt af þessum börn-
um! Dæmalaust eiga þau skemmtileg jól.“
Allt í einu skrikaði honum fótur, hann rann út af stein-
inum, rak hendina í glUggann, braut í honum eina rúð-
una og datt niður í bleytuna. Húsbóndinn stökk út til
þess að vita, hvað um væri að vera, og öll börnin á eftir.
Þegar þau komu út, var litli drengurinn að standa á fæt-
ur aftur, hann hafði skorið sig á hendinni á rúðubrotun-
um og var óhreinn og blóðugur, þar að auki var hann
dauðhræddur um, að maðurinn héldi, að hann hefði ætl-
að að gera eitthvað illt af sér og mundi því verða vond-
ur við sig.
„Ég ætlaði ekkert að gera illt!“ stundi hann upp í hálf-
urn hljóðum. „Ég var bara að horfa inn og hlusta á söng-
inn.“ /
„Vertu óhræddurl" sögðu öll börnin, „komdu inn með
okkur; má hann það ekki, pabbi?“
„Jú, börnin mín,“ sagði faðir þeirra, og svo leiddu þau
hann inn, færðu hann í íalleg föt og þvoðu hann allan
upp. Svo fóru þau að leika sér í kringum jólatréð og
héldu áfram að syngja um barnið, sem fæddist á jólunum.
Litli drengurinn hlustaði á þau með athygli, en hann gat
í sjóinn með kvöldinu. Þá barði hann mig, svo að allir
sáu, og skipaði mér að róa heim — hann skyldi sjá um sig.
Ég reiddist mjög og fór ein heim. Alla nóttina sat ég og
beið, en hann kom ekki. Með birtingunni tók ég bátinn
minn og reri yfir um aftur. Ég fann hann við bryggjuna
— hann hafði dottið áfram, þegar hann ætlaði að ýta
bátnum á flot. Og hann, sem var snjallasti sjómaðurinn
í öllu héraðinu, hafði drukknað á tæplega hnédýpi.
Allir sögðu mér, að það væri happ fyrir mig, að svona
skyldi fara. Enginn vissi, hve vænt mér þótti um hann
og hve sárlega ég ásakaði mig fyrir að hafa skilið hann
eftir um kvöldið. Síðan hefi ég reynt að sjá ein um búið,
og allt liefur gengið vel. Ég hef kannske verið dálítið
hörð í skapi af allri áreynslunni, en ég vildi líka vera
það. Ég vildi vera þér í föður stað, Níels. En ég hef
aldrei verið verulega glöð. Ég hef alltaf verið hrædd við
eitthvað. Ég er sterk og hraust og lifi sennilega lengi.
Og hugsaðu þér, ef ég lifði þann dag, Níels, að ég yrði
að hjálpa þér, eins og ég hjálpaði pabba þínum.“
Níels stökk á fætur.
„Ég lofa þér því, mamma........!“
„Nei, lofaðu engu, Níels. Hugsaðu bara á hverjum
degi í fullri alvöru. um pabba þinn og temdu þér að
hata það, sem olli ógæfu hans og margra þúsunda ann-
arra manna: áfengið."