Æskan - 01.11.1978, Blaðsíða 67

JOLAVISUR
Hvaða vísur kunnið þið, börnin góð um
jólin, eða einhverjar, þar sem minnst er á
jól?
Öll kunnið þið:
Bráðum koma blessuð jólin . . . og
Jólasveinar einn og átta . . . og Nálgast
jóla lífsglöð læti .. . og Það á að gefa
börnum brauð að bíta í á jólunum, og
margar fleiri gamlar jólavísur og jóla-
kvæði fyrir utan alla fallegu jólasálmana í
sálmabókinni: Heims um ból, í dag er
glatt, í Betlehem er barn oss fætt, Jesús,
þú ert vort jólaljós, Nú eru byrjuð blessuð
jól, og alla þessa fallegu jólasálma, sem
sungnir eru í kirkjunum og útvarpinu og
margir heima hjá ykkur á jólanótt, þar
sem þið horfið á jólatréð og syngið með
pabba ykkar, mömmu, systkinum, afa og
ömmu og öllum hinum. Okkur finnst ekki
ástæða til að prenta þessa sálma fyrir
ykkur, heldur ætlum við að lofa ykkur að
sjá nokkrar vísur, þar sem minnst er á
jólin, eöa hugsað til þeirra, því að flest
íslensk skáld hafa einhvern tíma minnst
jólanna í Ijóðum sínum:
Eyfirsk skáldkona. Kristín Jóhannes-
dóttir, hefur kveðið um jólin, og er fyrsta
erindið í Ijóði hennar þannig:
Dýrð sé þér, drottins sól,
dýrðleg nú höldum jól.
Frelsarinn fæddur er,
fögnum af hjarta vér.
Margrét Jónsdóttir skáldkona gerði í
æsku sinni jólasálm, sem hefst á þessu
versi:
Nú birtiryfir hreysi og höll,
af hjarta börnin gleðjast öll,
þvíjólaljósin loga skær,
og Ijóssins engill stendur nær.
Örn Arnarson skáld, öðru nafni
Magnús Stefánsson, orti kvæðið Jóla-
klukkur, sem hefst á þessu erindi:
Jólaklukkur kalla
hvellum hreim.
Hljómar þessirgjalla
um allan heim.
Ómar þessir berast
yfir stærstu höf,
upp til jökulfrera,
niður í dýpstu gröf.
Úr ,,Jólakveðju“ Huldu skáldkonu
(Unnar Benediktsdóttur):
Sæl og glöð ég sé í anda
sólskinið hjá vinum mínum:
Ljósin björt á borði standa,
börnin leika að gullum sínum.
Úti gylltar stjörnur stafa
strauma, sund og hvítar hæðir,
milli hreinna mjallatrafa
máni jólablysið glæðir.
Jólakvæði eftir Guðrúnu Jóhanns-
dóttur frá Brautarholti hefst á þessu er-
indi:
Þú barnahátíð besta
og blessuð jólastund,
er vekur von og kæti
og vermir kalda lund.
Frá Drottins himinhæðum
oss heilög birta skín,
en kát ég inni kveiki
kertaljósin mín.
Richard Beck kveður svo:
Jólin eru vor á miðjum vetri,
vermireiturfrostum næddri sál,
gelslapenna gullnu skrifa letri
gleðisnauðum hjörtum vonarmál.
Stefán frá Hvítadal kveöur á aðfanga-
dagskvöld 1912:
Kveikt er Ijós við Ijós,
burt er sortans svið.
Angar rós við rós,
opnast himins hlið.
Niður stjörnum stráð,
engill fram hjá fer.
Drottins nægð og náð
boðin alþjóð er.
( kvæðinu ,,Jólahugsanir“ segir Jón
Benediktsson (Sólbros, 1952):
I' kvöld svífur hugurinn langa leið,
sem liggur til Betlehem,
að lítilli jötu við lágan vegg,
þar Ijóð mitt í bæn ég sem:
Um sveinbarnið unga, er sá þar fyrst,
hve sólin er björt og hrein,
og lifði sem heilagur Ijóssins son
og læknaði fjöldans mein.
Að lokum ,,Jólin“ eftir Jóhann Gunnar
Sigurðsson:
Nú eru jólin að nálgast,
notar þau hver sem má.
Barnið við gjöfunum brosir,
batnar og ellinni þá.
Helg eru jólin þar heima,
sem hreiður mitt áður ég bjó.
En eins og hver annar ungi
með aldrinum burtu ég fló.

«1