Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1918, Side 79

IÐUNN]
Ritsjá.
237
Ekki er kyn, þótt keraldið leki, bolninn suður í Borgar-
firði! — Slikar sögur sem þessar eru fyrir krakka, en ekki
fyrir fullorðna. Fullorðnir menn vilja jafnaðarlegast fá að
vita, af hverju hin snöggu umskifti og breylingar í sálar-
lífi manna stafa! — En lítum nú á »Sex sögur«, ef til vill
eru þær eitthvað skárri.
Axel Thorsleinson: Sex sögur. Búkaverzlun Guðm.
Gamalíelssonar, Rvik 1917.
Fyrsta sagan heitir Gaska og liefir staðið í Eimreiðinni.
Gaska er þólsk vinnustúlka og liún er ein af þeim þersón-
um höf., sem rnaður á hágt með að festa trúnað á. Eða
eru líkindi til að stúlka, sem verður litið um fall tveggja
bræðra sinna í striðinu og finnur ekki til neinnar sorgar,
þegar unnusti liennar bregzt lienni, fái hvorki meira né
minna en — hjartaslag, er hún hyggur, að íslendingurinn,
sem liún hefir játast, liafi verið með skipi, sem talið er
sokkið? Nei! — Pvi á maður líka svo hágt með að festa
trúnað á »alvöru trúarinnar« hjá þessum tveim persónum
og verður svo litt hrærður af þeim »unaðslega sæluilm«,
er sagan endar á og á að minna á sæla endurfundi hinum
megin grafar. — Önnur sagan, Svanhildur, er jafn ótrú-
leg og ekki hetri. Sagan er sögð í Fagratúni og er um stúlku,
sem mist hefir vitið út af vonbrigðum i ástamálum. Sagan
er óska|)lega rómantisk. Skáldið er á ferð og legst til svefns
í hraunbolla, en vaknar við, að stúlka, sem er fegri en
sólin sjálf (þótt gefið sé raunar í skyn á hls. á undan, að
hún sé dökk á brún og hrá) er að gæla við hestinn hans,
»fannhvita fákinn«, og biðja liann um að bera sig suður
yfir lieiðarnar. Og svo segir karl nokkur honum sögu
hennar og klöknar við. — Hefði nú ekki verið munur að
lýsa sjálfum atvikunum, barátlu föður og sonar og hrjálæði
stúlkunnar? í stað þess fáum við útþynta sögu um sögu
með rómantiskum ævintýrablæ. — Ur þessu fara sögurnar
þó heldur að skána. Höf. fer að nálgast lííið og veruleik-
ann, en er þó ekki nógu kunnugur honum enn og gleymir
greinargerðinni. Pannig t. d. í meinum, sem hel'ði getað
orðið góð saga, ef vel hefði verið farið með söguefnið.
Bóndinn á barn í meinum, að því er virðist, með vinnu-
konu sinni, en hún leggur hatur á hann — engin grein