Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1921, Side 22

260
Gísli Skúlason:
[IÐTJNN
árlega. Og þess yrði ekki langt að bíða, að útgjöld
hreppanna, fyrir þessar tryggingar, myndu minka
miklu meir en þessu svaraði. Með þessu móti yrðu
útgjöld tvítugrar slúlku í þessu skyni 500 kr. eitt
skifti fyrir öll, og vorkenni ég kvenfólkinu jafniítið
þau útgjöld eins og körlum þúsund.
Ég þykist hafa fært rök fyrir þvi, að þær trygg-
ingar, sem fengjust með þessu móti, yrðu miklu meira
virði fyrir einstaklinginn en gjaldið, sem hann greiddi
fyrir þær. Sömuleiðis að hinu, að þegar lántakan
stendur opin, þá geti hver maður horgað, meðan
hann er laus og liðugur og ekki farinn að bera
byrðar lífsins. Eg tel það víst — og ég tel það veru-
legt atriði — að þetta gæti verið hentugt uppeldis-
meðal (yrir hverja uppvaxandi kynslóð. þegar menn
yrðu að halda saman sinum fyrstu 1000 kr., er mjög
sennilegt, að íleiri myndu á eftir fara; menn myndu
venjast á sparnað. Býst ég við, að nú séu þeir næsta
fáir þrítugir, sem geta verið vissir um að þeir væru fá-
tækari, þótt þeir hefðu borgað 1000 kr. tvítugir. En
ættu þeir trygginguna þrítugir, væru þeir áreiðanlega
ríkari. Fyrir tryggingarnar myndi mikið fé verða
arðberandi, sem nú gengur með öllu í súginn, mikill
vinnukraftur verða framleiðandi, sem nú kemurekki
fram eða gengur í sjálft sig. Jafnvel þótt menn ættu
það áreiðanlega víst, að þurfa hvorki að verða fyrir
áföllum, né heldur að ná ellistyrksaldri — og hiinna-
bréf upp á það er áreiðanlega ekki í neins manns
höndum — þá mundu menn þó græða á tryggíngun-
um engu að síður fyrir minkandi ómagaframfæri og
sveitarþyngsli. Því að slík þyngsli eru nú mjög
ískyggileg. Ég veit um einn hrepp, þar sem hæstu
úlsvörin eru á 10. hundraðinu hjá bændum, og út-
svör meðal-bænda 4—6 hundruð krónur. Hvað er að
gera, ef svo verður víða; hvað gera kauptúnin, ef
mikið dregur úr verzluninni? Hvað gerir Reykjavík