Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1921, Blaðsíða 79

JÐUNNl
Ritsjá.
317
256). Snorri var þó goðorðsmaður og af goðum kominn.
Goðnrnir voru í rauninni násamtengdir hinni fornu trú.
Myndi ekki í niðjum þeirra, hinum kristnu goðorðsmönn-
um, hafa varðveizt endurminning með nokkurri hlýju um
hin fornu »bönd«? Að þessu víkur höf. nokkuð (hls. 127).
Blóðið mun vart hafa þynnzt svo, að horfin hafi verið á
tveim öldtim eða tæplega það. Það mætti virðast svo sem
Snorri væri ekki til hlitar hlutlaus í goðafræði sinni gagn-
vart hinni fornu trú. Það er ckki laust við, að svo virðist
sem frá honum andi ylur í þá átt. Það er ótrúleat, að
Snorri myndi hafa lent i llokki með Gizuri hvita og Hjalta
Skeggjasyni, ef þá hefði verið uppi. t)g það er vafasamt,
að hann hefði lent í hlutleysisfiokki þeirrar tíðar, flokki
þeirra tnanna, sem trúðu á mátt sinn og megin. En hlut-
leysi Snorra í frásögnutn sinum af Noregskonungum er
ekki erfitt að skýra. F’eir stóðu honum 'jarri að öfiu leyti,
Hann hafði einkis að gæta gagnvart þeim. Sannleikurinn
og listin voru honum þar eitt lögmal.
Höf. lýkur bók sinni með því að rekja þráðinn i sögu
íslendinga frá því, að Norðmenn stukku úr landi sínu til
íslands, til þess er landið gekk undir konung. Höf. sýnir
hér í siðasta þættinum nieð miktlli snild, hversu sjálfur
harðstjórinn, konungur hinnar stærri, en ntiður mentu
þjoðar, leitar sér svölunar á deyjanda degi í andlegum
tjársjóðum hinnar hamentuðu smaþjóðar, sem hann Itafði
sjáltur undirokað. Höf. minnist þá heppilega orða Skalla-
Giíms:
Nú er hersis hefnd
við hilmi efnd
og heldu- Hkingunni afram: »tslenzka þjóðin .... hefndi
af attði liknsetndar sinnar — eins og andinn ávalt hefnirw.
Hefnd hinnar tslenzku þjóðar var sigur andans, sigur með
þeint hætti, sem Horazius skáld lýsir:
Græcia capta ferum viclorem cepit.
Petta felst í hinum siðustu orðum höf., þótt hann láti það
óritað.
Þessi bók um Snorra er hugsuð af mikilli snild og rituð
miög a þá leið, að menn hljóla að vakna til íhugunar við
lesturinn. Ekki skulu menn þó halda, að bókin sé þung-
skilin; því fer fjarri. Höf. fer svo vel og skemtilega með