Kirkjuritið - 01.04.1947, Blaðsíða 62

148
Benjamin Kristjánsson:
Apríl-Júni.
öldrum. Var séra Óblauður Hallvarðsson þá skólameisl-
ari. Lagði hann svo góðan þokka til þessa unga manns,
Laurentíuss, að hann lét hahn jafnan vera í skóla og
spyrja aðra klerka, þá er hann var í samsæti og drykkju
hjá lierra Jörundi biskupi, en herra Jörundur elskaði
mjög séra Óblauð frænda sinn. — Oftsinnis þá er aðrir
klcrkar voru að leikum og öðru gáleysi, þá var Laurentíus
að námi sínu og studera i bókum eða kenna öðrum. Á
þessu lék öðrum klerkum mikil öfund, segjandi, að þar
færi biskupsefni, og liöfðu mjög í kallsi og dáruskap við
hann, en hann fylgdi æ því framar að sínu námi"1).
Vígslur sínar tók Laurentius eftir setningu og skip-
an og því fljótara, sem Iiann var betur kunnandi og gerð-
ist liann fyrst djákn á Hólum, en var vígður til prests 22
ára gamall (1289). Var hann þá orðinn skólameistari og
gerðist þá svo framur í klerkdómi að dikta og versa
(þ. e.: í latínukveðskap), að liann gerði svo fljótt vers,
sem maður talaði skjótast latínu.
Lýsingin á skólahaldi Jörundar hiskups, hjá séra Ein-
ari Hafliðasyni og eftir sögusögn Laurentíusar biskups
sjálfs er greinargöð, eins og vænta má. Alhnargir læri-
sveinar (skólaklerkar) hafa verið á staðnum og sumir
gemsmiklir, eins og gerist í stórum hóp, fleiri kallaðir
en útvaldir. Þeir frændur, biskup og skólameistari, gleði-
menn og' veraldarhöfðingjar í aðra röndina, og séra Ó-
blauður einn um að kcnna öllum hópnum. Hann finnur
hrátt, að Laurentíus er flugnæmur og um fram aðra að á-
slundun og námgirni og verður feginn að grípa til bans
sem aðstoðarkennara í viðlögum, enda virðisl sú regla
hafa gilt í íslenzkum skólum, að nota þá, sem lengra
voru komnir námi, lil að segja lil hyrjöndum.
Laurentíus Iválfsson var fyrst skólameislari á Hólum
í þrjú ár (1289—’92), en gerðist þá eitt ár prestur að
Hálsi í Fnjóskadal. Búnaðist honum illa og var þá aftur
!) Bisk. I, 793.