Kirkjuritið - 01.04.1947, Blaðsíða 82

Benjamín Kristjánsson:
Apríl-Júni.
168
og ætlvísi, og þar var alinn upp sá rithöfundurinn, sem
ber liöfuð og lierðar yfir alla norræna sagnritara að
dömvísi og frásagnarsnilld: Snorri Sturluson. En jafn-
framt þessu voru Oddaverjar dýrlegir klerkar og kirkju-
höfðingjar. Að liverju leyti væri þá liægt að seg'ja, að
Sæmundur liafi verið einhver mesti nytjamaður guðs-
kristni í landinu um sína daga? Naumast lúta þau orð að
hlutdeild hans í tíundarlögunum eða kristnirétti hinum
forna, því að þar skín ljóminn mestur á biskupana, er
að lagasetning þessari stóðu, en Sæmundur kemur meira
fram sem aukapersóna, þó að tillögur lians til þessara
mála hafi vafalaust verið miklar og g'óðar. Þessi um-
mæli geta aðeins lotið að einu: Skólahaldi hans.
Um kennslustörf Sæmundar fróða er þó, því miður
iítið vitað, né um lærisveina lians. Sjálfsagt er þó að telja
þar sonu hans, þó Eyjólf og Loft, sem báðir voru prest-
vígðir, og Odda Þorgilsson frá Staðarhóli, sem þar var
að fóstri og „varð fróður“. Hann var og prestvígður, þó
að Sturlunga geti þess eigi, en geti þess aðeins, að hann
hafi verið vitur maður og' málsnjall.
Svo virðist, sem Loftur Sæmundsson hafi farið ungur
utan (um 1120) og sennilega verið að námi í Noregi
eða gegnt þar prestsþjónustu við einhverja kirkju um
nokkur ár, en slíkt var ekki fátítt um íslenzka presta,
sem eitthvað kvað að. Hlaut liann þar göfugt kvonfang,
Þóru, sem seinna sannaðist að vera dóttir Magnúsar kon-
ung's berfætts og var við þær tengdir kannast. í Noregi
hefir Jón, sonur þeirra, verið fæddur, því að þar var liann
uppalinn til 11 ára aldurs hjá Andreasi Brúnssyni, presti
við Krosskirkju í Konungahellu, „miklum merkismanni“,
og Solveigu húsfreyju hans (Heimskringla). Þar hefir
Jón hlolið sína fyrstu uppfræðslu. Lofti er þannig lýst,
að hann hafi verið „örr og' ósvikall“ og' manna vinsæl-
astur.
Þá er eigi siðri vitnisburður sá, er Eyjólfi presti
Sæmundssyni er gefinn i Þorlákssögu helga. Þar segir, að