Kirkjuritið - 01.04.1950, Síða 44
112
KIRKJURITIÐ
að gera, sem hafa þessa sömu skoðun, ef þeir vilja vera
sjálfum sér samkvæmir. Tekin voru ströng heit af klaustra-
mönnum að forðast þann vanheilaga hlut öllu framar,
að auka kyn sitt.
Hinar frægu ræður Lúthers um hjónabandið vitna um
tröllaukin átök hans, að losna úr þessum kreddustakk
kaþólskunnar, en honum tókst það aldrei að fullu. Reynd-
ar bendir hann á, að Guð hafi sagt við upphaf veraldar,
að mennirnir ættu að vera frjósamir og uppfylla jörðina.
Hann heitir á Guð og menn að sópa öllum jómfrúm út úr
klaustrunum, því að það sé beinlínis kristileg skylda þeirra
að brjóta klausturheitið og verða mæður. Svo óhjákvæmi-
leg er þessi nauðsyn fyrir Lúther, að ef eiginkonurnar
duga ekki til ástalífs, bendir hann mönnum á að snúa sér
að vinnukonunum, og í öfugu falli geti konurnar snúið
sér að kunningjum manns síns. Filippusi af Hessen leyfði
hann að eiga tvær konur.
Hins vegar taldi Lúther allt ástalíf, einnig í hjónabandi,
ákaflega saurugt. Reyndar er hjónabandið aðeins yfirvarp
til að dylja forsmánina (ein schand deck). En það hefir
þó þau áhrif, að Guð refsar ekki fyrir syndina, enda er
hér um daglega dauðasynd að ræða. Ef hjónabandið væri
ekki verndað á þennan merkilega hátt af Guði, lyktaði
saurinn („der dreck“) allt of hroðalega.
Þetta eru þá kenningar Lúthers og því sennilega sú
hugmynd, sem sr. Sigurbjörn aðhyllist, með því að hann
hefir játað, að skilningi Lúthers vilji hann einkum hlíta
um það, hvað sé rétt trú.
Nú vaknar sú guðfræðilega spurning samkvæmt lút-
ersku:
Hvers vegna skipar þá Guð mönnunum að drýgja þessa
dauðasynd, fremja þetta sauruga athæfi og falla þannig
fyrir freistingum djöfulsins?
Samkvæmt hugmyndum Lúthers voru hvatir manna til
þessara hluta beinlínis svo. ósigrandi sterkar, að hvorki
Guð eða menn gátu við þær ráðið. „Ég þekki það vel,