Kirkjuritið - 01.05.1959, Blaðsíða 30

220
KIRKJURITIÐ
Gesturinn og bóndinn, báðir voru farnir, þegar heimilisfólk-
ið reis úr rekkju á næsta morgni. Andvana lík var borið út úr
húsinu. En sálin, — hún lá sem bjargarlaust, allsvana barn á
fótskör hans, sem leit á mál hennar af miskunn og mildi, en
hafði þó ætlað henni annað hlutverk, þegar hann sendi hana
til jarðarinnar. Og rómur hans var hvorki harður né kaldur,
heldur fullur af meðaumkvun og vorkunnsemi, þegar dómur-
inn féll með þessu eina orði: Heimskingi.
Hverju hafði þessi maður gleymt af því, sem Guð hafði ætl-
að honum að muna? Hann hafði gleymt því, sem fæst af oss
muna eins og muna ber. Og hvað er það?
Það er ákaflega einfalt og margsinnis sagt: Mundu það,
mannssál, að þú ert ódauðleikanum gædd. Mundu það, maður,
að þótt þú eigir bústað hér, indælan bústað, þá áttu samtímis
annað heimkynni, því að sál þín er af ójarðneskum uppruna
og á hér ekki annað en stundardvöl, til þess að auðgast þeirri
reynslu, sem jörðin ein býr yfir.
Vera má, að þér finnist þetta hversdagslegt. Þú ert búinn
að heyra það oft, stutt misjafnlega sterkum rökum. Og þó er
það þetta einfalda mál, sem oss er öllum höfuðnauðsyn að muna.
Gleymir þú því, verður dómsorð þíns eilífa föður yfir lífi þínu
hið sama og yfir ríka bóndanum forðum: Heimskingi. Engin
reiði. Engin blóðug refsing. Aðeins þetta: Heimska, fávísa barn,
sem gleymdir því, sem þér var umfram allt annað ætlað að
muna og gera, og verður nú með einhverjum hætti annars stað-
að í tilverunni að vinna það verk, sem hér var aldrei unnið,
gera það, sem hér varð aldrei gert.
Hverjar hugmyndir gjörum vér oss um hinztu skuldaskil?
Sagan af ríka bóndanum setur oss andspænis alvöru þeirrar
spurnar.
Þegar menn fóru að hverfa frá ógnarhugmyndinni gömlu
um eilífa útskúfun og refsing, þegar frjálslyndir guðfræðingar
fóru að hefjast handa um að rannsaka ritningarnar, gaumgæfa
kirkjukenningarnar, og komust að raun um, að runnið höfðu
inn í kristindóminn gamlar, gyðinglegar hugmyndir, sem gátu