Kirkjuritið - 01.05.1959, Blaðsíða 40
230
KIRKJURITIÐ
og almannaskráningu nr. 31 27. marz 1956, en þar segir: „Sókn-
arprestar skulu, er þeir húsvitja á hverju hausti, safna upplýs-
ingum um allar breytingar, sem orðið hafa á aðsetri manna
miðað við síðustu íbúaskrá, og í því sambandi ber þeim eftir
föngum að afla vitneskju um fullt aðsetur hvers einstaklings,
sem hefir tekið sér annað aðsetur en hann hafði samkvæmt
síðustu íbúaskrá." Hér er sóknarprestum fengið það verkefni
við húsvitjanir að safna upplýsingum um breytingar á aðsetri
manna í prestakallinu, en manntalsskylda burtu felld. Einnig
er skýlaust tekið fram það, sem aldrei voru ákvæði um í tilskp.
27. maí 1746, hvenær prestar skuli húsvitja: Á hverju hausti.
Söfnun gagna þeirra, sem um getur í 20. gr., er þó ekki lögð á
herðar öðrum en sóknarprestum „utan kaupstaða", sbr. 2. gr.
sömu laga, en það haggar þó engu um hitt, að húsvitja skal
„á hverju hausti“. Hitt er svo annað mál, að ógerningur er
þeim, sem í þéttbýli þjóna, að húsvitja hvert heimili árlega.
IV.
í hirðisbréfi biskups 1954 segir hann m. a.: „Húsvitjunum
mun mjög hafa hnignað hér á landi á undanförnum áratugum
kristnilífi þjóðarinnar til tjóns.“ Ekki verður dregið í efa, að
rétt sé hermt, en ósagt skal látið, hverju sú hnignun sætir.
Ekki verður augum lokað fyrir því, að óneitanlega færi bet-
ur á, áð einhver heillegri fyrirmæli væru til um þetta veiga-
mikla starfs prestsins, þar sem vanræksla á því er „kristnilífi
þjóðarinnar til tjóns“. í þeim ákvæðum tilskp., sem enn eiga
að heita í gildi, er gjört ráð fyrir, að biskup og prófastar hafi
eftirlit með, að prestar ræki húsvitjanir eftir getu. Vissulega
mundi skapa nokkurt aðhald, ef eitthvert þess konar eftirlit
væri rækt.
Um fjölmörg lagafyrirmæli um kirkjumál gegnir sama máli
og um húsvitjanir, að ákvæði þeirra eru úrelt orðin. Hér er
ærið verkefni fyrir kirkjuþing að veita nýju blóði í kirkjulög-
gjöf Islendinga, svo að ákvæði um kirkjumál séu í nokkru sam-
ræmd breytingum á þjóðlífsháttum þau nálega 700 ár, sem lið-
in eru, síðan elztu gildandi ákvæði voru sett.
Bjarni Sigurösson.