Kirkjuritið - 01.11.1969, Síða 5

KIRKJURITIÐ
387
gófgi Halls af Síðu, vopnfimi Gunnars og Kára, fundu nokkurn
gust leggja af þeim Hallgerði og Bergþóru. Og allt þetta fólk
sagnanna, var þjóðinni samferða í gegnum erfiðar aldir, til
þess var vitnað, svars leitað lijá því, bæri vanda að höndum,
baeir þess í liávegum liafðir, og ættir raktar með stolti til
þess. Um það hafa síðari tíma fræðimenn efast, að ýmsar
þessar persónur hafi nokkru sinni verið til. En slíkt skiptir
ekki svo ýkja miklu máli. 1 íslenzku þjóðlífi hefur varla
Uokkurt fólk verið gætt öðru eins lífi og skapað þjóðinni
°Unur eins örlög, eins og það. Mætti í því sambandi minna á
0rð Hermanns Keyserlings, þar sem hann segir: Goðsögnin
sPeglar oft sannari veruleika en vísindaleg niðurstaða.
Hálf öld er liðin frá því, að þjóðin fékk viðurkennt sjálf-
st£eði sitt, eftir langa og harðvítuga baráttu, við erlent ofurvald.
Margir í forystusveit þeirrar baráttu, voru lærðir menn, en
heddir og aldir í sveit við óhlíð kjör, synir elds og íss, með
Uienningu þjóðarinnar að bakhjalli, kunnugir söngvum og
8°gu, með eldheita þrá eftir að lyfta liátt á loft, liinu forna
8jálfstæða merki. Rödd Einars Þveræings, liafði aldrei liljóðn-
að til fulls í íslenzkum baðstofum, á hverjum vetri enduróm-
aði liún, máttug og skýr, í hvers nianns hug og brýndi til
Uýrrar sóknar í sjálfstæðisátt.. Samhandið við fornsögu og
bókmenntir, glæddi með hverri kynslóð baráttudug og frelsis-
l’rá, og þessar sömu hókmenntir vöktu athygli alheims á gildi
þjóða rinnar og gáfum. Það hlaut að vekja nokkra fiirðu að
!'ér skyldi enn vera talað máli Egils og Snorra. Slík þjóð
befði innt af höndum merkilegt lilutverk, lienni hefði tekist,
að varðveita ehl norræns anda og sögu betur en nokkurri
‘Uunirri. Með tilstyrk máls og sögu og fyrir mátt kristinnar
tr'iar, tókst liinni fámennu íslenzku hændaþjóð, að hrjóta af
Ser fjötra ófrelsis og áþjánar og lieimta aftur langþráð frelsi.
Hg eigi hún að geta varðveitt það, verður hún að njóta
sUiðnings sömu þátta.
Talað er stundum urn, að sveitamenning, liafi verið fáhrotin.
IJuð var hún um margt. En hún bjó yfir merkilegum yngingar-
Ulætti. Allar aldir eignuðust einhver andleg stórmenni. Skáld
K°Uui fram furðustór. Þau stóðu í nánum tengslum við þjóð-
arvitundina, sö gðu á hrífandi hátt, það sem óljóst vakti fyrir
'Verjum.