Nýjar kvöldvökur - 01.10.1943, Qupperneq 6

146
HÖFUNDUR HORNSTRENDINGABÓ KAR
N. Kv.
vinna, eins og venja hefir verið í sveit.
Hann fór ungur á bjarg til aðstoðar við
siga- og veiðimenn, og níu ára var hann,
þegar afi hans fór að hafa hann með sér á
sjó og iáta hann renna færi.
Um uppfræðslu Þórleifs er það að segja,
að mjög snemma var byrjað að kenna hon-
um að lesa, en honum sóttist lestrarnámið
seint og illa, unz hann sjö ára gamall tók sig
til og las Njálu aftur og aftur heilt sumar.
Þá varð hann vel læs. í skóla gekk hann
ekki fyrr en hann var 13 ára. Þá var hann
sex vikur í farskóla í Höfn í Hornvík.
Seytján ára fór hann að heiman, fór þá til
Reykjavíkur og var í skóla hjá ísleifi Jóns-
syni. Veturinn eftir var hann í Kennara-
skólanum, og kennarapróf tók hann vorið
1929. Hann var farkennari í Önundarfirði
veturinn eftir, en síðan eitt ár við fastan
skóla á Suðureyri í Súgandafirði. Haustið
1931 varð hann kennari við barnaskólann
á ísafirði og hefir verið það síðan. Vetur-
inn 1934—’35 var hann í kennaraháskólan-
um í Kaupmannahöfn. Hann hefir í mörg
ár 'kennt íslenzku í kvöldskóla iðnaðar-
manna á ísafirði og sögu í Gagnfræðaskóla
ísafjarðar. Nú er Þórleifur námsstjóri á
Vesturlandi. Hann er kvæntur Sigríði, dótt-
ur Friðriks Hjartar, lengi skólastj. á Suður-
eyri í Súgandafirði, en síðan á Siglufirði.
Þórleifur þykir ágætur kennari, sérstak-
lega í Islands- og mannskynssögu, og hann
er góður fyrirlesari og hefir leikið hér á
ísafirði við ágætan orðstír ýmis allvanda-
söm hlutverk í merkum leikritum. Hann
er og í persónulegri umgengni mjög
skemmtilegur maður, málreifur og hressi-
legur alla jafna, gamansamur og góðlátlega
glettinn. Hann hefir afar glöggt auga fyrir
sérkennum manna, ekki sízt þeim, sem
brosleg eru, og hann er gæddur þeirri gáfu,
að geta herrrtt hvers martns róm og lát-
bragði og gert mönnum upp orðin. Hann
segir vel frá, og hann er maður fjölfróður
og minnugur, hefir lesið mjög mikið, eink-
um sögulegs og jþóðfræðilegs efnis, en
einnig fagrar bókmenntir, íslenzkar og er-
lendar. Hann er reglu- og iðjumaður með
afbrigðum, og þyrfti svo engan að undra,
þó að Hornstrendingabók yrði ekki sú síð-
asta, sem kæmi 'frá hans hendi.
Mér datt það strax í hug, þá er ég hafði
haft nokkur kynni af Þórleifi, að hann
mundi hafa hæfileika til ritstarfa. Og svo
höguðu atvikin jrví joannig, að árið 1932
vöktum við samanheilanótt, ræddummargt
og sögðum hvor öðrum frá. Þá varð ég
sannfærður um jrað, að í Þórleifi fælist
rnerkur rithöfundur. Ég ámálgaði það svo
við hann oft og einatt að skrifa eitthvað.
Skáldskap? Skáld er ég ekki. Nú, láturn
það vera. Fleira er matur en feitt kjöt. Þú
getur skrifað um metkar persónur úr ís-
lands- eða mannkynssögu — nú líka þjóð-
sögur af Ströndum, sögur af einkennilegum
mönnum eða einhvern skrambann, bara þú
farir af stað.... En nei. Hann daufheyrðist
við öllu mínu masi. . . . Svo. . . . Já, svo
haustið 1941 kom hann til mín með nokkr-
ar af þeirn sögnum, sem nú birtast í Florn-
strendingabók, sagðist rétt hafa párað jretta
að gamni sínu. Ja-á, ég lét 'sæmilega yfir og
læddi því út úr mér, að það hefði nú getað
farið nógu vel á því, að þessar sögur hefðu
verið greyptar í umgerð. Umgerð? Jú,aðþað
hefði fylgt j^eim eitthvað um fólkið, sögu
j^ess, störf Jress og menningu. Já, já. Hon-
um hafði nú í rauninni dottið þetta í hug.
Og Hornstrendingabók varð til. Ég hefi
heyrt hana nokkurn veginn jafnóðum og
hún skapaðizt. . . . en. . . . en þetta átti
ekki að verða neinn ritdómur. Hann kem-
ur síðar. Og svo er ég sannfærður um það,
að Þórleifur Bjarnason á eftir að gefa mér
tilefni til að grípa til pennans oft og mörg-
um sinnum, og hann á eftir að verða ykkur
dýr, öllum, sem hafið svo mikið yndi af
bókum, að þið kjósið þær heldur en hrað-
hækkandi tölur í sparisjóðsbók.
Guðmundur Gíslason Hagalín.