Nýjar kvöldvökur - 01.10.1943, Side 12
152
SÆNSKIR HÖFÐINGJAR
N. Kv.
nema augað i'yrir skaftið. Karilas tók hana
og lagði hana á milli hnjánna á sér. Sá
gamli, sem næstur honum sat sýndi honum,
hvernig hann ætti að fara að. — Hann hét
Sikauga.
— Það er fljót lært, mælti Sikauga, og við
höfum nógan tímann. Það er ekki annað en
að setja mergjarhnútu eins og bor á stein-
inn, og láta hana svo snúast milli handa
sinna, eins hart og unnt er.
Karilas batt stein fastan ofan á beinið, til
þess að borinn yrði þyngri og ynni betur.
— Þegar ég er kominn svo langt, að ég get
smíðað höfðingja-öxi, hugsaði Karilas, þá
verð ég aftur frjáls, og þá get ég aftur staðið
hjá Ura Kaipa. — Og svo sneri hann born-
um milli handanna, eins hart og hann gat.
Þegar hann var búinn að vinna langa
stund, gat hann þó ekki séð minnstu holu
í steininn, aðeins ofurlítinn hvítan blett.
— Þú átt stöðugt að hella vatni yfir og
strá í sandi, sagði Sikauga — það er hinn
hrjúfi, harði sandur, sem vinnur á tinn-
unni.
Karilas hlýddi. En svo byrjaði hann að
svíða í lófana eins og af logandi eldi, og
verkurinn gekk lengra og lengra upp eftir
handleggjunum.
— Nú er ég búinn að keppast við í hálfan
dag, stundi hann að síðustu alveg slitupp-
gefinn, og samt er langt frá, að ég sé búinn
að bora auga á öxina. — Ég hefi borað frá
báðum hliðum — þarna geturðu séð. En
liolurnar hafa ekki ennþá mætzt.
— Hálfan dag! hrópaði Sikauga. Hann
hafði sjálfur harða, svarta sigghnúta í lóf-
unum, svo að þeir litu út eins og ganghófar
á hundsfótum. — Við höfum nógan tíma.
Ég veit satt að segja ekki hversu lengi ég
er nú búinn að vera að prýða skaftið á þess-
ari stríðsöxi hérna, sem Ura Kaipa á að fá.
Karilas þagði. Þegar farið var að dimma
spurði hann Sikauga:
—Hvenær heldur þú, að þú verðir búinn
með þína öxi?
— Tvö ár ennþá — það er jaað allra
minnsta, sem .það getur tekið, svaraði sá
gamli. Það versta er, að ég er farinn að
verða máttlaus í öðrum handleggnum, svo
ég veit ekki, hvort mér auðnast nokkurn
tíma að ljúka við öxina. Takist mér það
ekki, hefi ég þrælað til einskis. Þá verð ég
aldrei frjáls maður. En þti ert ungur, svo að
þér getur tekist það, ef þú ert þolinmóður.
Daginn eftir var Karilas svo stirður í
handleggjunum, að hann gat ekki lireyft þá..
Öxin lá óhreyfð milli fóta hans. — Öldung-
arnir gengu um og litu eftir vinnu þræl-
anna, og þegar þeir komu til Karilas, urðu
þeir hamslausir af vonzku.
— Þú ert alveg handónýtur, þræll! hróp-
uðu þeir og rifu upp mold og hentu í hann
til þess að svívirða hann sem allra mest.
Allir limir þeirra skulfu eins og í krampa,
og þeir ýmist krepptu hnefana eða glenntu
út fingurnar.
Einir tveir eða þrír þrælar hlupu þegar
til og rifu af þeim húfurnar. Ofan á beru
liöfðinu höfðu þeir svolítið lok bundið
fast yfir gat, sem borað var á hauskúpuna
rétt í hvirflinum. Á svona gat var litið með
mikilli lotningu, og það máttu ekki aðrir
hafa en mestu virðingamenn. Út um það
átti að sleppa illum gufum og öndum, og
þegar þeir dóu, átti sólin að skína þar inn
og taka sál þeirra.
Þeir lyftu nú upp lokunum og slepptu
hinum illu öndum út. Urðu þeir þá ró-
legri.
— Höfðingi, sögðu þeir við Ura Kaipa, á
rneðan þrælarnir létu aftur á þá húfurnar.
Þú verður að láta Karilas ganga undir hina
miklu raun.
Allir þrælarnir fleygðu frá sér verkfærum
sínum, þegar þeir heyrðu þetta, því að allir
vissu — og það of vel — að það endaði sorg-
lega fyrir öllum, sem dæmdir voru til að
gangast undir hina miklu raun.
— Einnig það heimtið þið af mér! mælti
Ura Kaipa, þegar hann kom út í dyrnar. —