Nýjar kvöldvökur - 01.10.1943, Síða 17

N. Kv.
SÆNSKIR HÖFÐINGJAR
153
Nú, jæja, Karilas, við þessu er ekki hægt
að gera. Hendur þínar eru ónýtar til vinnu.
Hvers vegna ættum við þá að vera að fæða
þig og klæða? Sýndu mér nú, hvort speki
þín er sterkari en líkami þinn. — Getir þú
mælt öll auðæfi Ura Kaipa, þá rnátt þú
halda lífinu, því að þá hefir þá staðist hina
miklu raun. — Getur þú talið dýrgripi Ura
Kaipa? Getur þú sagt mér hversu margar
steinaxir hanga á kofa hans?
Karilas gekk undir eins að kofanum og
tók niður níu axir, sem hann lagði í hrúgu.
Prælarnir fóru að hlæja.
— Já, þetta getum við allir! hrópuðu þeir,
svo langt geta allir Ura Kaipa-menn talið.
En svo — en svo? Hvað geturðu svo gert?
Karilas stóð nokkra stund alveg ráðþrota.
Svo tók liann aðrar níu axir og lét þær í
aðra hrúgu. Þrælarnir og öldungarnir
hristu höfuðin og skildu ekki, hvað hann
ætlaði sér. En hann hélt áfram að taka ax-
irnar og leggja þær níu saman, þangað til
hrúgurnar voru orðnar níu.
— Já, það er gott og vel, sögðu öldung-
arnir, en þú ert ekki búinn enn, það eru
fleiri axir á blótkofanum.
Karilas tók nú tvær síðustu axirnar niður
og lagði þær út af fyrir sig. Svo stóð hann
enn litla stund hikandi og var í vafa. En allt
í einu hafði hann ráðið gátuna, og hann
hrópaði alveg ljómandi af gleði:
— Ura Kaipa! Þú átt níu sinnum níu
steinaxir og auk þess tvær.
Aðdáunarkliður heyrðist frá þrælunum,
og Ura Kaipa gerði með fingrunum tákn-
mynd eldingarinnar, hamarinn, í loftið.
— Alltaf þangað til í dag hafa allir hald-
ið steinaxir Ura Kaipa með öllu óteljandi,
mælti hann. En ég hefi lengi vitað það af
að kynnast þessum unglingi, að „hinir
leiftrandi" hinum megin við vatnið búa yf-
ir vizku, og eiga gáfur, sem oss eru duldar.
— Illt ráð væri það, að taka slíkan þræl af
lífi.
4,
Karilas seldur mansali.
Snjórinn byrjaði að þiðna og ísana leysti.
Þá komu hinir framandi kaupmenn róandi
upp eftir ánni með tinnu og raf til þess að
hafa skipti á því og fá loðfeldi í staðinn. —
Þeir voru villtir menn og grimmir. Sátu
þeir á nóttunni við eldana, sem þeir kynntu
niður við ströndina.
Eitt kveld kom Ura Kaipa aleinn út úr
kofa sínurn, kallaði á Karilas og bað hann
að koma með sér. Þeir gengu svo áleiðis til
strandar.
— Drengurinn hérna er sá einasti, sem ég
elska, hugsaði Ura Kaipa með sér og var
sorgmæddur mjög. — Ég get ekki haldið
það út að hafa bezta vin minn fyrir þræl,
því að það er bannað að tala vingjarnlega
við þræla. Mér er ekki unnt að rísa undir
slíkri byrði dag eftir dag. — En hátt sagði
hann að lokum: Það er svo erfitt að sjá
hérna undir greinunum í rökkrinu. Ég verð
að fá halda í hendina á þér, Karilas.
Karilas fann að hjarta hans barðist um af
gleði, þegar hönd vinar hans hvíldi á hand-
legg hans. Þessa stund hefði hann getað
fórnað lífinu fyrir Ura Kaipa.
— Við skulum hraða okkur meira, mælti
Ura Kaipa. . . . Ég hefi ekkert gagn af þér
heima hjá mér. En kaupmennirnir geta
sjálfsagt notað slíkan þræl. — Hann herti
gönguna meira og meira til þess að fá ein-
hvern enda á sálarkvalir sínar.
Kaupmennirinr sátu á kistu, sem þeir
vöktuðu mjög nákvæmlega. í henni fluttu
þeir nokkuð, sem var svo dýrmætt, að þeir
aldrei voru vanir að selja af því til annarra
en hinna allra ríkustu handan vatnsins.
Þegar Ura Kaipa sá, að þeir könnuðust við
hann, mælti hann:
— Fátækur er sá maður, sem engan þræl
á, því að þá verður hann að vinna hvert
verk sjálfur. En sá, sem á þræl, getur látið
hann vinna, það sem honum þóknast. Hér
20