Sjómannadagsblaðið - 04.06.1939, Síða 23
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
7
verið vel að sér í skipabyggingarlist, ef þeir
hafa getað byggt Örkina hans Nóa, sem sam-
kvæmt hebreskri sögusögn á að hafa verið
fimmtán þúsund rúmlestir að stærð og um
fjögur hundruð og fimmtíu feta löng. Hin
egypsku skip voru aðallega knúin áfram með
árum, en þau höfðu þó einnig stórt ferkantað
segl, sem hægt var að nota þegar vindur var
hagstæður.
Elztu ábyggilegar heimildir, þar sem sigling-
um er lýst, eru frá dögum Sankh-Ka-Ra Egypta-
landskonungs, sem uppi var fyrir um 5000 ár-
um. Þar segir frá sjóferð, sem farin var til
landsins Punt, sem ætlað er að muni vera land
það sem nú heitir Somaliland. Öllu nákvæmari
lýsing á sjóferð, sem farin var til sama lands
hefir fundizt frá dögum Hatshepsut Egypta-
landsdrottningar, sem uppi var fyrir um 3500
árum síðan. Skip þau sem forn-Egyptar notuðu
á ánni Níl hafa ekki verið neinar smá kænur,
því á þeim fluttu þeir hinar geysi-stóru og
þungu steinsúlur eða Óbeliska. Sumar þessar
súlur eða Obeliskar vega samkvæmt útreikningi
3—400 smálestir. Þjóð, sem gat byggt skip,
sem hægt var að flytja á þessi furðulegu stein-
bákn, hlýtur líka að hafa getað byggt skip, sem
hægt var að ferðast á um úthöfin. Aðeins skort-
ur á þekkingu á því hvernig hægt var að not'a
sér vindinn, þótt hann væri ekki hagstæður,
hefir hamlað forn-Egyptum frá lengri sjóferð-
um en til eyjarinnar Krít og Sómalilands.
I skilríkjum, sem fundist hafa frá dögum
Hammurabi Sumeríukonungs, sem uppi var fyr-
ir um 4000 árum síðan, er að finna hin elztu
siglingalög, sem þekkjast. Þar segir meðal ann-
ars: ,,Sá, sem tekið hefir skip á leigu og siglir
því í strand eða eyðileggur það með hirðuleysi,
skal bæta eiganda skipsins tjónið með öðru
skipi jafngóðu. Ef að skip, sem er á siglingu
rekst á annað skip, sem liggur fyrir akkerum
og sekkur því, þá skal eigandi skipsins, sem
sökkt var, gefa skýrslu um tjónið undir eiðs-
tilboð og skal þá eigandi skipsins, sem tjóninu
olli, bæta honum það að fullu.“ Þarna var þá
ríki, fyrir 4000 árum, sem þarfnaðist laga vegna
siglinga þegnanna.
Af öllum fornþjóðum, hafa Fönikíumenn ver-
ið langmestir siglingamenn og hljóta skip þeirra
að hafa verið nokkuð stór og vel útbúin, því
þeir verzluðu við allar þjóðir, sem þá voru
þekktar og stofnsettu margar nýlendur. Þar á
meðal hina frægu Kartagóborg. Þeir voru þaul-
kunnugir um allt Miðjarðarhafið og sigldu jafn-
vel til Bretlandseyja og inn í Eystrasalt.
Samkvæmt sögusögn, sem geymst hefir, á
Neco Egyptalandskonungur, sem uppi var um
500 fyrir Krist, að hafa sent Fönikíumenn í
leiðangur í kringum Afríku. Þeir hófu ferð sína
í Rauðahafinu og sigldu suður á bóginn. Þegar
þeir urðu matarlausir fóru þeir á land á megin-
landi Afríku, sáðu korni og biðu svo eftir upp-
skeru. Að því búnu sigldu þeir áfram, og á
þriðja ári komu þeir aftur til Egyptalands, um
Njörfasund og Miðjarðarhafið. Þeir sögðu að
á leið sinni í kringum Libýu (Afríku) hefðu
þeir haft sólina á hægri hönd. Eftir þetta kem-
ur langt hlé og á næstu 1500 árum, gerðist
fátt merkilegt í sögu siglinga og landafunda.
Grikkir og Rómverjar áttu vissulega mikið af
galeiðum af ýmsum stærðum og voru sumar
þeirra mjög stórar, en þeir ferðuðust aðallega
á þeim um Miðjarðarhafið og Svartahafið og
þá mest í hernaðarerindum. Þeir voru ekki æfin-
týra-sólgnir siglingamenn, eins og Fönikíumenn
og Kartagoborgarar.
Þegar Rómaveldi fór að hnigna, flæddu hin-
ar sigursælu hersveitir Araba, innblásnar af
ofstækiskenningum Múhameðstrúarinnar, yfir
Norður-Afríku og hluta af Evrópu. En þeim
svipaði til Grikkja og Rómverja í því, að þeirra
veldi byggðist ekki fyrst og fremst á sigling-
um. I Austurlöndum hafa skip þeirra þó vafa-
laust haft samband við Indland um aldaraðir
og ennfremur munu þeir hafa siglt niður með
austurströnd Afríku, samanber sögurnar um
ferðir Sindbaðs í Þúsund og einni nótt, en her-
sveitir þeirra, sem brutust áfram eftir Barbary-
ströndinni voguðu sér ekki út á hið óþekkta
Atlantshaf, sem þeir hræddust og kölluðu hafið
græna og dimma. Jafnvel um 1390 álitu þeir
Atlantshafið endalaust.
Hvernig stendur á þessu langa tímabili, sem
líður án þess að hinar vestrænu þjóðir finni
nýjar siglingaleiðir og ný lönd? Kennt hefir