Sjómannadagsblaðið - 04.06.1939, Blaðsíða 54

22
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
„SÚLAN“ E.A. 300. Framh. af bls. 19.
lítið strandferðaskip „Dronningen", sem kom
við, nálega á hverri höfn, alla leið til Stavanger.
Var skipið fullt af fólki, ýmsar mállýzkur tal-
aðar og mörg gömul skrínan opnuð til að ná í
bita og dram. I Kragerö, Tvedestrand, Arendal,
Grimstad og Kristiansand mátti líta hin gömlu
bark- og briggskip, sem nú voru lögð upp, en
einu sinni voru skrautleg langferðaskip. Þau
höfðu lifað sitt bezta, og lengstu ferðir þeirra
nú, voru til Englands á sumrin eftir kolafarmi,
ef vindmyllan, sem knúði dælurnar, gat haft við
lekanum, að öðrum kosti var það timburflutn-
ingur og að fljóta á farminum. Allt þetta var
nú að týna tölunni, smá hverfa og víkja fyrir
öðrum aðferðum til vörufiutninga á hafinu.
Þegar til Stavanger kom, settist skipstjóri að
á „Victoria Hotel“, en mér var útveguð gisting
á matsöluhúsi hjá Thorbjörnsen nokkrum, sem
var hinn mesti óreglugemsi og húsið hafði á sér
versta orð, en milli skipstjóra og stýrimanns er
mikið djúp og þess vegna voru líka dvalarstaðir
okkar eftir því. Samt var ég ekkert að grufla
út í þetta; ég hafði gott rúm, nóg að borða,
kaup og náðuga daga, meðan við biðum eftir
að skipið yrði ferðbúið, en það var hinn 16. jan-
úar. Ég komst að því, að margir ungir menn
komu oft til skipstjórans; voru það atvinnulaus-
ir íslendingar, sem vildu komast heim. Ég réð
skipstjóra til, að reyna að fá 2 duglega háseta
til ferðarinnar og matsvein, en það fór öðru-
vísi. Við fylltum farmrúmin með kolum, tókum
nauðsynleg matvæli, og annað er til ferðar
þurfti, en á meðan var ég Ann af skipshöfn
og hafði engan séð, nema hina 1vo norsku véla-
menn, sem ráðnir voru. Eri 20. janúar kom
skipshöfnin, ekki 2—3 menn, heldur 9 menn,
flestir sjóklæðalausir, með ekkert, sem heitið
gat, meðferðis. Einn var méi' sagt að væri bak-
ari og átti hann að vera matsveinn, að sögn.
Rúmföt eða teppi voru lítt sjáanleg en þó var
þar einn í hópnum, stór, laglegur maður, sem
hafði allt meðferðis, sem til sjóferða heyrir,
kistu, rúmföt, sjóstígvél og olíuföt; — hét hann
Valdemar Jóhannesson, ættaður frá Svalbarðs-
strönd, náfrændi Þórðar læknis Edilonssonar í
Hafnarfirði. Reyndist hann hinn mesti dugnað-
armaður þessa ferð. Síðar fór hann til Ameríku.
Loks kom kveldið 20. janúar. Þá létum við
í haf og ferðin til Islands byrjaði. Nú átti hið
nýja skip að sýna kosti sína og galla, sem það
og gerði þá 12 daga, sem við vorum á leiðinni.
Vélin var lítil, þá talin 87 hö., en er nú aðeins
75, af hverju sem það er. Urðum við því brátt
þess varir, að hraði skipsins var lítill, kringum
6—7 mílur. Meðan veður var sæmilegt, höfðum
við skipstjóri og Valdemar þá ánægju, að sjá
einn og einn háseta vera að skjótast upp á þil-
far og matsveinninn eldaði til kveldsins 23.
janúar, en þá gerði austan rok. Klukkan eitt
um nóttina vorum við Valdemar í stýrishúsi og
skipið andæfði. Þá reis sjór, sem hvolfdi sér yfir
það, svo það nötraði og skalf og leið góð stund
þar til það komst upp úr sjólöðrinu, en nú
hafði það slagsíðu og vildi ekki rétta sig; kom
þá fyrsti vélstjóri upp í stýrishús og heimtaði,
að eitthvað yrði gjört til að rétta skipið, með
öðrum orðum moka kolunum, sem farið höfðu
út í aðra hliðina, en til þess þurfti að opna
lúkur, en það var óðs manns æði að byrja á
slíku, því fleiri sjóir gátu rióið yfir það og þá
vissi ég hvernig fara myndi. Ég bað vélstjóra
að vera rólegan, nú reyndi ég að leggja skipið
yfir og sjá til, hvort ekkert lagaðist, þegar við
fengjum sjóina á hlið og heppnaðist þannig að
fá kolin í samt lag aftur, skyldi hann stöðva
vélina og skyldum við svo láta reka.
Sættum við nú lagi og fengum vind og sjói
á hlið og eftir stóra öldu, sem kastaði skipinu
á hliðina, heyrðum við skruðning í farmrúmi
og réttist það þá nokkuð. Þá hringdi ég til vél-
stjóra og var vélin stöðvuð og við biðum átekta.
Skipstjóri hafði frívakt og skildi ég ekki,
hvers vegna hann kom ekki upp, því hann hlaut
að hafa orðið þess var, þegar sjórinn reið yfir
skipið. Fór ég því niður á þilfar til að athuga
hvernig umhorfs væri og hið fyrsta, sem ég
rak mig á var skipsbáturinn, laus og brotinn
rétt við káetukappann, hurð þar brotin og ef-
laust fleira, en svo var dimmt, að ég sá vart
handa minna skil. Reyndi ég nú að ýta bátn-
um frá káetudyrunum og fór niður. Ég heyrði
stundur og kallaði til skipstjóra, sem ég ekki sá,
því slokknað hafði á lampanum. Hann var í