Sjómannadagsblaðið - 12.06.1949, Blaðsíða 45
Þau að verða fyrir áhrifum og einmitt í hinu stór-
orotna í fari Stjána Bláa hefur skáldið séð sjóhetjur
uoinna tíma og kvæðið hefur smogið inn í hug
Þjoðarinnar, því hinar sönnu línur í skapgerð Stjána
eiga hljómgrunn í hugum flestra sjómanna.
Þannig verða öll listaverk til — hvort heldur þau
eru list lka hljóma, máls eða meitils — þau berg-
^ala í sál þjóðarinnar sem á þau. Kvæðið um Stjána
™á myndi missa gildi skt í hvaða þýðingu sem
Væri, því hann var brot af íslenzku bergi, hrimsorfinn
0r íslenzkum öldum og hertur í lund og líkama af
"lcnzkum kjörum, af því erfiði, sem var og verður
Wutskipti íslenzkra sjómanna, jafnvel unga kynslóðin
Pckkir Stjána bláa gegnum starfið og stritið. — Við
nófum eignast hér þjóðlega æfintýrapersónu á undar-
lega skömmum tíma. Oft þarf blámi fjærlægðarinnar
ao hjálpa til, en svaðilfarir og skapólga Stjána Bláa
er svo íslenzk í eðli sínu að saga hans hittir beint
1 "jartastað, með leiðsögn skáldsins, sem kvæðið kvað.
^u« honum reist verðug minning í óði og tónum
°S það er minning um mannin sem sigldi sinn sjó og
oauð hættunum byrginn, átti blíða og stríða lund, var
tlRs og veðrið, með sólglit á sundum, en hreytti stund-
Urn helköldum hagléljum.
Sjáifur valdi Stjáni sér viðurnefnið Blái. — Sú saga
lýsir lund hans nokkuð, en þau drög liggja þar til,
að eitt sinni bjargaði Stjáni mönnum af brennandi
skipi og hlaut af því nokkur brunasár á höndum,
og voru þær síðan oft bláar í kulda og vosbúð. Eitt
sinn er Kristján var við færi dró hann steinbítstegund
þá sem Blágóma nefnist, og hann tók steinbítstakinu
bar ekki lit af lit, er sagt að þá hafi Kristjáni fallið
svo orð: Blár ertu líka greyið — bezt að þú og Stjáni
séu nafnar héðan í frá, og eftir þetta kallaði hann
sig alla jafna Stjána Bláa.
Látum svo horfna liggja í friði. Stjáni Blái var
sjómaður, einrænn og harður, hlaðinn kyngikrafti að
hverju sem hann gekk, hvort heldur það var sjór
eða vín, sem vætti varir hans og skegg. —
Krístján Sveinsson er fæddur 14. desember 1872.
Hann ólst upp hjá séra Þórarni að Görðum á Alfta-
nesi til 14 ára aldurs, þá fluttist hann til Keflavíkur
og bjó lengst af í bæ sínum Holti.
Þann 16. desember 1922 lagði hann frá landi í
Keflavík í síðasta sinni og er þeirri för bezt lýst í
kvæðinu um Stjána Bláa eftir Örn Arnarson:
¦ STJAKl HLÁI • ( upph„ )
Allegro energico
Sigfús Halldórsson
R.A. raddöetti
^m i m I iM' ' i> Mm ii- \ i i
íút-\í-
Hann vax al-inD upn vld slark, út- i- leg-ur, stút-vt- hark
^ 1 ý 11 É p | I I I ii^H|T%
ITJ&*- in sett'a mann-lnn marlc.meitl- - - udu svip og stæ:
I 1 I J
s
- — uuu o»ip v^
m t m m—
ldu lcjark.
J> fe i
¦ ¦
vermd-i sál,
M V
voru' ei svör-in
u-----r-:-----------F—m-------*¦ ' II---------m--------1—
*
fnyrk ná hál.
*
ÍÖ
3S
V V V H
m -}*-*
i
WuJ
éééé
fcN^
l
fe—h—ft
j^$
S^i-^5
p—r
fylltri sfcál.
1» c 7
lc- 'ect ^Bf-lr
l ¦ a.'
W-u^
"u' iK l Tjj 5 K'
m*
5 Sg
x-----•—r
3S
pi |t'P g
^f
fl~ÍS
(f,rnrÁrrií»rson)
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 25