Sjómannadagsblaðið - 12.06.1949, Síða 45
þau að verða fyrir áhrifum og einmitt í hinu stór-
brotna í fari Stjána Bláa hefur skáldið séð sjóhetjur
liðinna tíma og kvæðið hefur smogið inn í hug
Þjoðarinnar, því hinar sönnu línur í skapgerð Stjána
€lga hljómgrunn í hugum flestra sjómanna.
Þannig verða öll listaverk til — hvort heldur þau
€rU list lita hljóma, máls eða meitils — þau berg-
í sál þjóðarinnar sem á þau. Kvæðið um Stjána
myndi missa gildi sitt í hvaða þýðingu sem
Væri) því hann var brot af íslenzku bergi, brimsorfinn
íslenzkum öldum og hertur í lund og líkama af
lsicnzkum kjörum, af því erfiði, sem var og verður
hlutskipti íslenzkra sjómanna, jafnvel unga kynslóðin
þekkir Stjána bláa gegnum starfið og stritið. — Við
höfum eignast hér þjóðlega æfintýrapersónu á undar-
^ega skömmum tíma. Oft þarf blámi fjærlægðarinnar
að hjálpa til, en svaðilfarir og skapólga Stjána Bláa
Cr svo íslenzk í eðli sínu að saga hans hittir beint
1 hjartastað, með leiðsögn skáldsins, sem kvæðið kvað.
er honum reist verðug minning í óði og tónum
°g það er minning um mannin sem sigldi sinn sjó og
bauð hættunum byrginn, átti blíða og stríða lund, var
Clns og veðrið, með sólglit á sundum, en hreytti stund-
Urn helköldum hagléljum.
Sjálfur valdi Stjáni sér viðurnefnið Blái. — Sú saga
lýsir lund hans nokkuð, en þau drög liggja þar til,
að eitt sinni bjargaði Stjáni mönnum af brennandi
skipi og hlaut af því nokkur brunasár á höndum,
og voru þær síðan oft bláar í kulda og vosbúð. Eitt
sinn er Kristján var við færi dró hann steinbítstegund
þá sem Blágóma nefnist, og hann tók steinbítstakinu
bar ekki lit af lit, er sagt að þá hafi Kristjáni fallið
svo orð: Blár ertu líka greyið — bezt að þú og Stjáni
séu nafnar héðan í frá, og eftir þetta kallaði hann
sig alla jafna Stjána Bláa.
Látum svo horfna liggja í friði. Stjáni Blái var
sjómaður, einrænn og harður, hlaðinn kyngikrafti að
hverju sem hann gekk, hvort heldur það var sjór
eða vín, sem vætti varir hans og skegg. —
*
Kristján Sveinsson er fæddur 14. desember 1872.
Hann ólst upp hjá séra Þórarni að Görðum á Alfta-
nesi til 14 ára aldurs, þá fluttist hann til Keflavíkur
og bjó lengst af í bæ sínum Holti.
Þann 16. desember 1922 lagði hann frá landi í
Keflavík í síðasta sinni og er þeirri för bezt lýst í
kvæðinu um Stjána Bláa eftir Orn Arnarson:
- STJAWl BLÁI • ( upph„ )
Allegro energlco
Sigfús Halldórsson
R.A. raddsetti
» ■■■tr-4
5
út- 1- leg-ur, siut-ii-
Hnnn t&t sú.-inD upp vid slarlc, ut
hark.
flCnif tr fc—c- K n —— . K ,
—n R—n 1 1 J7 i
—« r-—ti r"J r.~~n -w Tt 1 * li 1. 1. 1. ‘ I..-1LL L?ff J
— T1 —MT" ~ O r'T. w .. w V mJ ' i f . r
u æt <».. rpf '-r- rp Kjö*/- in setL'á mann-lnn maric^meitl udu svip og stældu kjark. CUl l S K c .,k fe t>l h t
vjum n r—i r —n t i r j ■ p
JÍGjrJB n «r • te —u P • S * .
m m m
VD «i m m m éá m má i • • • l j/ 1
tT f V > P Þeg- ar vín- id ^ W vermd-í sal, L . B |l l> voru' el svör-ln -p r j tyrlc ná hál, í l> 1
n »—i h— h * l . .17.H L p n J
r h —tí r J 7 J -m-i J- 0 m
8» W s • - S1 9 J p
«2>-i S m* Jí — „'jfi 5 9
ss p írn ■’ r . i» \> i» 7 f 1 Qjl k . . (. . > .. k . . > 1. S 1 S f> .
-'j-xlu ■ » n—n m A r M m r u - 3™ 1 J r T
f i * r -i—r—i m! S ^ • am. ,» JJ •' J
®Li m Jf ■
'í •'—1 m - J U TF w .. •0 •
ís l li V ’P .r, »-1- k—r P ■ Tg"u> •f P H ji’V ‘ji • ^ U I fylltrl 8tÁl. S L
m« rra e 1 —s a—3r* —12 tVt—
i n m t ' ., ——p ji *
* ÍJ ll W * 11
nTM'i r u L.r k (g « p u —u- m
' r r ' k n rj^r - "p r n i ~ • (Þrr rArn»rson)
sjómannadagsblaðið 25