Sjómannadagsblaðið - 01.06.1975, Blaðsíða 53

Egill Jóhannsson, skipstjóri, er nú hættur vinnu. Hann unir sér við allskonar tóm-
stundastörf. Þar á meðal saumar hann út „krosssaum“. Hann hefur broderað borð-
stofustólana heima hjá sér og er það ósvikið handbragð og listilcga unnið. Bróðir
Egils var Freymóður heitinn Jóhannesson, listmálari, svo ekki þarf að leita langt til
þess að finna listamenn í ættinni.
Stýrið skrölti því laust. Káetan
fylltist hér um bil af sjó og munaði
minnstu að skipstjórinn drukknaði
þarna í sinni eigin vistarveru, en
með miklu harðfylgi tókst honum
að brjótast upp á þilfarið og fram í
til okkar.
Hræðilegt var um að litast á
þilfarinu. I raun og veru minnti
skipið nú meira á vogrek, en skip í
hafi. Skipstjórinn hafði greinilega
orðið fyrir miklu áfalli og brotnaði
eiginlega alveg niður um stundar-
sakir. Missir mannanna þriggja
hafði auðvitað djúp áhrif á okkur
alla, en þetta var þó ekki rétti
tíminn til þess að æðrast. Ég fór
strax í það að skorða stýrið, sem
barðist laust. Ég óttaðist að það
myndi brotna af, sem það hefði
ugglaust gert, ef það hefði haldið
áfram að slást svona laust. Næst lá
fyrir að dæla sjónum úr skipinu og
við byrjuðum að dæla. Það var
erfitt verk við þessar aðstæður og
við skiptum okkur á pumpuna og
héldum áfram allan daginn til
klukkan 11 um kvöldið.
Það tóku allir þátt í að pumpa,
en við vorum nú aðeins fjórir eftir á
skipinu. Kokkurinn var svertingi,
algjörlega óvanur sjósókn, en hann
reyndist duglegur við pumpuna og
reyndar hinn vaskasti maður til
allra verka. Á meðan við dældum,
rak skipið stjórnlaust fyrir sjó og
vindi, en varðist þó furðanlega
áföllum.
VII
Þegar veðrið fór að ganga niður
og komið var ferðaveður aftur, þá
vorum við í rauninni stopp. Stýrið
(rattið) hafði eins og áður var sagt
brotnað af og nú varð að koma upp
öðru stýrishjóli, en við höfðum ekk-
ert til vara. Varð það úr að ég tók
að mér að smíða nýtt ratt. Ég hafði
á sínum tíma verið í vinnu einn
vetrarpart hjá Erlingi nokkrum
Friðjónssyni, sem stýrði á sínum
tíma Kaupfélagi verkamanna á
Akureyri. Hann var bróðir Guð-
mundar skálds frá Sandi.
Erlingur var kerrusmiður áður
en hann fór að starfa að verslun og
smíðaði mikið af kerrum. Þarna
hafði ég kynnst því hvernig vagn-
hjól eru búin til. Stýrisnafið sat
eftir og nú tók ég að mér að smíða
nýtt ratt.
Verkfæri voru flest horfin, með
dekkhúsinu sem tók fyrir borð
ásamt verkfærum skipsins. Skip-
stjórinn reyndist þó eiga sög og
hamar, en aðalverkfærið var samt
vasahnífurinn eins og svo oft. Ekki
hafði ég neina gjörð og ekki var
gripurinn fagur, en þetta var þó
nothæft ratt og með því var stýrt til
hafnar. Síðan var stýrið losað og
farið að koma upp einhverjum segl-
um. Það gekk hægt. Vitanlega gát-
um við ekki haft uppi full segl með
þennan mannskap, það var útilok-
að.
Ég tók nú við formennsku á vakt
og stóðum við, ég og skipstjórinn
vörð til skiptis. Þrjár stytíur höfðu
brotnað í átökunum og lak skipið
nokkuð þar um og hugleiddi skip-
stjórinn um tíma, að sigla til Azor-
eyja til þess að fá viðgerð og mann-
skap, en ég klíndi einhverju í þetta
og það hætti að leka að mestu og
þá ákvað hann að halda áfram
ferðinni til Spánar. Tók það okkur
fimm vikur að komast þessa leið,
frá því að ólagið kom á skipið.
Með svona mannskap var auð-
vitað ekki unnt að hafa nema tak-
mörkuð segl uppi. Einn daginn rak
okkur til baka og það var ekki fyrr
en á þriðja degi, sem við náðum
aftur til þess staðar er okkur hafði
rekið frá. Með mér á vakt var
ungur piltur, sem aldrei hafði kom-
ið á sjó og varð ég því að fara
sjálfur upp í reiðann og hagræða
seglum. Lítið var um svefn og ég
held að ég hafi að meðaltali sofið
þrjá tíma á sólarhring þessar fimm
vikur, sem við áttum eftir til Spán-
ar.
Það verður að fara yfir reiðann á
hverjum degi á svona skipi, auk
þess varð að taka sólarhæð og
reikna stöðu skipsins og í þetta
tvennt fór svefntíminn að mestu.
Þegar til lands kom, var gert við
skemmdirnar og við þóttum heimt-
ir úr helju. Að vísu má segja sem
svo, að vetrarferðir um Atlantshaf-
ið væru ávallt sukksamar á segl-
skipum og geta jafnvel verið það
líka á minni vélskipum, ef menn
hreppa verulega slæmt veður. Og
maður kemur í manns stað og
Herta hélt áfram að sigla, sagði
Egill Jóhannsson að lokum.
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 43