Sjómannadagsblaðið - 01.06.1981, Qupperneq 35

Óskar.
Greifit Ámi Johnsen — Myndin Sigurgeir Jónasson
„Sírákarnir
voru á kaíi
í þessu
med mannf ’
Um Óskar Matt í Eyjum og aflaklærnar syni hans
„Strákarnir voru á kafi í þessu með
manni, alltaf niðri á bryggju og stundum
þurfti að bíða lengi. Sigurjón var oft rek-
inn út úr Skýlinu seint á kvöldin, en þá var
ég með Nönnu,“ sagði Óskar Matthíasson
skipstjóri og útvegsbóndi í Vestmanna-
eyjum í upphafi samtals okkar þar sem
ræða skyldi nokkuð feril hans og sona hans
sem flestir eru skipstjórar og aflaklær og
sá næst elsti Sigurjón, hefur í áraraðir
verið Aflakóngur Vestmannaeyja.
Óskar Matthíasson er Árnesingur að
ætt, en fæddist í Vestmannaeyjum 22.
mars 1921. Foreldrar hans voru þau Þór-
unn Júlía Sveinsdóttir, Sveinssonar frá
Ósi á Eyrarbakka og Matthías Gíslason
frá Sjávargötu á Eyrarbakka. Gísli í
Sjávargötu föðurafi Óskars var sonur
Karels Jónssonar í Hvíld á Stokkseyri, en
Karel var á sinni tíð afburða formaður og
af flestum talinn bera höfuð og herðar yfir
sína samtíðarmenn.
Óskar missti föður sinn 24. janúar 1930,
en hann fórst þann dag með vélbátnum
Ara, frá konu og fimm bömum. Óskar
varð því snemma að taka til hendinni við
nytsama hluti, því víða var þröngt í búi á
þessum árum, ekki sízt hjá ekkjum og
föðurleysingjum. En móður hans tókst
með dugnaði sínum að halda heimilinu
saman og var slíkt ekki algengt í þá daga
við fráfall föður og fyrirvinnu.
Sextán ára gamall hóf Óskar feril sinn
sem sjómaður á vélbátnum Emmu með
Ragnari Þorvaldssyni. Hefur Óskar sagt
að eftir hálfan mánuð hafi hann verið
rekinn í land fyrir sjóveiki „og annan
ræfildóm". Snemma beygðist krókurinn
og Óskar Matthíasson er þekktur fyrir allt
annað en að láta i minni pokann þegar sá
gállinn er á honum. Ári síðar rætur hann
sig á vetrarvertíð til Ingibergs á Sandfelli,
frænda síns. Átti hann að beita á línunni
en róa netatímann með þeim möguleik-
um þó að fara í land í aðgerð ef sjóveikin
réði ferðinni. En harkan sigraði og síðan
má segja að Óskar Matt hafi verið á sjó
alla tíð.
Um 1940 gerðist Óskar vélstjóri og
gegndi því starfi um nokkur ár, en vorið
1944 hófst formannsferill hans á vélbátn-
um Glað sem Helgi Jónatansson átti.
Gekk það vel um sumarið, en næstu vertíð
var Óskar með Skuldina, síðan Glað aftur
til ársins 1947 er sú staða kom upp í ver-
tíðarlok að Einar Sigurðsson vildi selja
alla báta sína og áttu þeir að kosta 100 þús.
hver nema Freyjan sem var vélarvana og
átti að kosta 45 þús. Þarna sló Óskar til
með stórhug athafnamannsins og var það
ekki í síðasta skiptið, en Óskar keypti
Nönnu og sama dag eignaðist hann hús og
fyrsta strákinn með Þóru Sigurjónsdóttur
konu sinni sem hann kvæntist árið 1943,
en Þóra er frá Víðidal í Vestmannaeyjum
og eiga þau sjö börn, sex syni og eina
dóttur. En saga aflaklóarinnar og at-
hafnamannsins Óskars Matt er ekki nema
hálfsögð án Þóru, því hún hefur verið
ankerið í öllum rekstrinum, atinu til lands
og sjávar, fasti punkturinn sem „kallinn"
og strákarnir gerðu ungir út frá, ráðagóð,
glaðlynd og sækin.
Óskar sótti fast á Nönnu, hann hafði
byrjað með tvær hendur tómar og varð að
berjast fyrir framhaldinu. I kjölfarið kom
Leó, gamli og nýi og Þórunn Sveinsdóttir.
Óskar er einn af þeim aflamönnum sem
hafa orðið Aflakóngar Vestmannaeyja og
segir það sína sögu því mikið hefur ávallt
þurft til og baráttan um það sæti hörð í
hinum stóra skipaflota Eyjamanna.
„Strax í barnaskóla fóru strákarnir að
skera af netum og þeir voru farnir að fella
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 29