Sjómannadagsblaðið - 01.06.1981, Síða 56
suðaustan óttuðust menn Geir-
fuglasker og drangana þar í kring
og lögðu til útum á bakborðsbóg.
Og það gerðu þeir á Haffara í
þetta skipti.
Þeir lögðu þannig til, að þeir
þrírifuðu stórseglið og höfðu
stormklýfinn bakk, það er
áveðurs. Þannig vann hann á móti
stórseglinu og varnaði því að
skipið færi yfir vind eða yfir stag,
eins og einnig var sagt. Stýrið var
síðan bundið fast í bakborða.
Þannig létu þeir hala um daginn
út og austur, og leið dagurinn
áfallalaust, enda Haffarinn vel-
búið skip að rá og reiða.
Þegar búið var að leggja til
undir storm og ganga frá öllu sem
traustlegast, voru sjaldnast uppi í
einu nema eins og tveir menn
afturá skipinu að fylgjast með
seglum og öðrum skipum og skip-
stjórinn var oftast í káetugatinu
sjálfur að fylgjast með. Það var af
það bezta, þegar skútumar tóku
inná sig sjóa, væri þeim rétt hag-
rætt, en í aftökum var sjaldan
annað að gera en halda sjó á þeim,
forðast landið. Skúturnar fengu
því margt áfallið og mörg voru á
þeim slysin.
Það var um kvöldmatarleytið
og í lok Lönguvaktar (12—7) að
brotstjór reið yfir Haffarann.
Dekkvaktin hafði skipzt á að vera
uppi, tveir og tveir í einu að fylgj-
ast með, og voru því flestir skip-
verja niðri í lúkar um vaktaskipt-
in.
Venjan var við vaktaskipti að
dekkvaktin skilaði skipinu þurru,
dældi úr því sjó, sem síðast hafði
undan fiski í lestinni, en einnig var
oft einhversstaðar smáleki á skút-
unum, þær vildu slá úr sér kalfatti
og margar voru orðnar gamlar og
farnar að láta á sjá, keyptar not-
aðar frá Englandi. Haffarinn var
þó í góðu standi, hafði verið vel
við haldið.
Um vaktaskiptin fóru þeir upp
að pumpa, sem niðri sátu af
dekkvaktinni. Kokkurinn var að
færa upp soðninguna, eldunarað-
staðan leyfði ekki neitt bríarí í
matartilbúningi og kjörin ekki
heldur. Fiskurinn var færður
uppá djúpa bakka, sem þénuðu
einnig sem grautardiskar. Einn
mannanna sem þurfti upp til að
pumpa með félögum sínum sagði:
— Ég held ég fái mér nú soðn-
ingarbita áður en ég fer upp.
Maðurinn tafði þó ekki lengi við
soðninguna, stakk uppí sig bita og
fór svo upp.
Rétt sem dekkvaktin kom á
dekk skall brotsjór yfir skipið og
tók með sér lúkarskappann og
lagði skipið marflatt á stjóm-
borðssíðuna, segl á sjó, tók létt-
bátinn, braut hann í spón, brak úr
honum lá í stórseglinu, einnig
sópaðist burt fiskkassinn.
Skipið náði ekki að rétta sig,
fiskurinn í lestinni og saltið hafði
allt kastast útí síðuna. í lúkars-
gólfinu var hleri, sem var mjög
rígur i, og náðist ekki upp nema
með verkfærunj. Undir lúkars-
gólfinu voru geymd kol. Nú varð
það, þegar skipið fékk á sig brotið,
að hlerinn þeyttist í loft upp og á
eftir honum kolin og uppí kojur
stjórnborðsmegin. Jóhann lá í
koju frammí hosiló á bakborða og
lá hann kyrr í fyrstu, því að hann
taldi, að skipinu væri að hvolfa.
En Haffarinn stöðvaðist og
menn tóku að hlífa sig í snarheit-
um.
Það hafði ekki komizt mikill
sjór niður í lúkarinn, þegar kapp-
inn fór af, þar sem skipið kastaðist
um leið á hliðina til hlés, en í lúk-
amum var þó allt í graut, kol og
skrínur og hlífar en hver greip það
af hlífum sem hann náði fyrst,
hver sem átti. Fyrsta verkið hlaut
að vera að negla yfir lúkarsgatið.
Varaseglin voru geymd í segla-
stíu, sem var í þvergangi aftan við
lúkarinn, milli lestar og lúkars.
Þangað var sótt segl og skorið úr
stykki til að negla yfir gatið. Ekki
hirtu menn um, af hvaða segli þeir
skáru og reyndust þeir hafa skorið
af varastórseglinu. Þegar búið var
að negla yfir gatið fóru mennirnir
sem í lúkarnum voru afturí lest í
gegnum lúguop, sem var á lestar-
þilinu, nema tveir, annar meidd-
ur, en hinn hafði látið hugfallast.
Allar skóflur voru geymdar
niðri i lest og þær voru nú undir
öllum salt- og fiskhaugnum úti í
stjómborðssíðunni. Nú komu
50 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ