Eimreiðin - 01.10.1933, Blaðsíða 96
EIMREIÐIN
Guðrún Lárusdóttir: ÞESS BERA MENN SÁR, skáldsaga, Rvík 1933.
Af skáldsögu þessari er aðeins komið út fyrra bindið, svo ekki er enn
ástæða til að kveða upp heildardóm um það, hvernig tekist hafi. — Um
það má ef til vill deila, hvort nafnið á sögunni sé vel valið. Danska
skáldið Martin Andersen-Nexö hefur valið einni af sögum sínum þetta
sama kvæðis-upphaf sem nafn Det bödes der for. Viðfangsefni þeirrar
sögu er hið sama og í kvæði }. P. Jacobsens, að lýsa því, hvernig
léttúðar-augnablik getur orðið upphaf að æfilangri ógæfubraut. — En
þetta virðist ekki vera aðal-viðfangsefnið í sögu frú Guðrúnar, heldur
eru það vandaspurningar uppeldismálanna, sem verða manni ríkastar i
huga við Iestur hennar.
Söguhetjan, Hildur, missir móður sína í bernsku. Faðir hennar getur
ekki annað en látið alf eftir þessu eina barni sínu. Hún venst því á
að fara sínu fram, nýtur nærri ótakmarkaðs frjálsræðis um nokkur ár.
En þá kemur stjúpmóðir á heimilið. Stjúpmóðirin er hreinasti persónu-
gervingur strangrar og smámunasamrar vandlætingasemi. Hún gengur að
því með oddi og egg að „siða“ barnið. Hjarta barnsins tekst henni ekki
að vinna; uppeldið fer því alt út um þúfur. Afskifti stjúpunnar af Hild'
litlu bera þann árangur einan, að hún fyllist kergju og finst það eftir-
sóknarverðast, sem er bannað. Síðan koma unglingsár og útþrá.
Hildur tekur fegins hendi fyrsta tækifærinu sem gefst, til að komasl
burtu. Hún siglir til Kaupmannahafnar, dauðfegin að vera sloppin undau
handarjaðri stjúpunnar, sem hvílt hefur eins og farg á eðlilegum þroska
hennar.
Á heimili Hildar hefur alist upp piltur. Hann er all-miklu eldri en
hún, en er leikbróðir hennar og trúnaðarvinur. Þau unnast sem systkin>
en ást piltsins þróast áfram þannig, að hann játar það fyrir stúlkunnl>
að hann unni henni sem unnustu. Hann er gæddur öllum einkennum
gæfu- og sæmdarmanns. En ólán hans verður það að unna þeirri stulku
sem unnustu, er skoðar hann fyrst og fremst sem góðan bróður.
Þegar Hildur kemur heim frá Kaupmannahöfn, sem fullþroskuð stúlka,
búin að sjá sig um í heiminum og njóta langþráðs frjálsræðis, er henn>
það ljóst, að hún muni ekki geta sætt sig við íslenzkt sveitalíf, og klauf3
lega ítrekaðri ástarjátningu fóstbróður síns vísar hún frá sér með kulda-
— Lýkur þar með fyrra bindinu.