Eimreiðin - 01.04.1938, Blaðsíða 105

EiiIBEIÐIN
^ Þessum bálki birtir EIMREIÐIN stuttar ng gagnorðar umsagnir og bré/
!i'! tesendum
bjóða
sinum, um efni þau, cr hún ftytur, eða annað á dagskrá
rinnar.]
Lyðrlti þjóðræði.
tEftirfaran(ji grcin er reyndar lengri en svo að hún eigi heima undir
” dduni“. En hún var of seint á ferðinni til l>ess að geta orðið sett ann-
arsstaðar í ],essu hefti.]
^ j ó að l>að hafi ekki haft mikinn hvr nú fyrirfarandi að ræða stjórnmál
að . ausum °S fræðilegum grundvelli, ]>á hafa mér ]>ó borist raddir mn
S(. *ata eEki niður falla umræður um stjórnfarið i landinu, einlcum ef ]>að
__S'° 'Brhugavert sem ég lief lialdið fram í „Röddum“ Eimreiðarinnar.
á / sJónarmið er mönnum auðsjáanlega allókunnugt, og lief ég hent
a,, 1 Vr»sar spurningar ]>ar að lúlandi, meðal annars viðvíkjandi grein-
'!'"n hugtakanna „]>jóðræðis“ og „Iýðræðis“.
J^fT I
i. . Kannast nú hvorki við að liafa fundið þcssi orð upp né þýðingu
Í"Irra. 1>Ó að
a® l>au
ég hafi lýst noltkuð eðli þeirra hugtaka, sem ég lield fram
séu iátin tákna.
ri®ði útrýmir þjóðræði. Orðið „]>jóðræði“ var notað liér í ræðu og
t'n i fyrir og eftir aldamótin sem rétt þýðing á orðinu demókratí.
a Var l>á og ráðandi i landinu jákvætt eða réttsnúið demókratí að
að þjóðarhagurinn í lieild sinni var fyrst og fremst talinn eiga
stjórnfarinu. Og hann gerði það mestmegnis líka að því leyti,
1>v* leyti,
Bð
sen>
raða
>» i, 'er reóum þá málum vorum sjálfir. — En er flokkaskifting tók að
sór]naSt °8 l)u oinkum eftir sjálfstæðisviðurkenninguna, færðust kröfur
a»k agsinunanna — einstaklinga, kjördæma, atvinnustétta og flokka — í
r»Unna' Jafnl)llða prédikunum um það, að lýðurinn og hinir dreifðu hags-
a»ti " a® raða landsmálunum. Þjóðarheildin hafði þá og síþverr-
0g d'alsvörn og orðið lýðræði útrýmdi orðinu þjóðrœði alveg eðlilega
n'átt' SJalfu ser- — Þessi rangsnúningur á demókratíinu var sem vænta
*»n • fundinn upp hér á landi. Hann gekk eins og faraldur um lieim-
a»l 3 1!>' nl<1inni, undir nafninu demókratí og var i sjálfu sér ofurskilj-
^Ug'ð a^*Ulliasl e®a flótti frá kúgunarstefnu einveldisins, sem hafði
var j roll)i>Kg sitt í frönsku stjórnarbyltingunni. Þessi afturkastsstefna
frcj^. 111,1 el»s og slíkar stefnur eru vanar að vera, og hún viltist á lýð-
°g lýðræði Hún hélt að af því að lýðurinn átti að njóta jafnréttis