Eimreiðin - 01.01.1948, Side 77

EIMREIÐIN SKAGAFJÖRÐUR — EYJAFJÖRÐUR 65
eftirtektarverð sýn: Það eru eyjamar þrjár, Drangey, Málmey
og Þórðarhöfði, því þótt Þórðarhöfði sé landfastur, lítur hann
út eins og væri hann eyja. Hvað liggur þá nær ferðamanninum
og landkönnuðinum en að gefa firði þessum hinum mikla og
fríða nafnið Eyjafjörður? Það væri næsta hragðdauft að kenna
fjörðinn, sem ber slíkar eyjar í faðmi, við lágkúrulegan, nær
því sléttan og lítt áberandi skaga.
En þegar ferðalangurinn svo kemur fyrir Siglunes og snýr
skipi sínu inn á Eyjafjörð, sem engan hotn virðist liafa þaðan að
®já, þá blasir við í austri lieldur en ekki liáreistur og tignarlegur
-skagi. Engin eyja sést á Eyjafirði fyrr en kemur inn eftir, þá
er þar ein eyja, lág og lítt áberandi, Hrísey, og er ákaflega
otrúlegt, að Garðar liafi skírt fjörðinn Eyjafjörð eftir þeirri einu
evju, en fleiri eru þær ekki á firðinum. Fjörðurinn hefði þá átt
að heita Eyjarfjörður. Hinsvegar liafa báðir skagarnir, austan
°g vestan Eyjafjarðar, vakið undrun og atliygli sjófarendanna,
^in miklu björg vestan f jarðarins og snævi þöktu háfjöll að austan.
Það er eðlilegt að nefna fjörð þennan Skagafjörð.
Garðar Svavarsson og menn lians liéldu svo heimleiðis, austur
u,n haf, eftir vetrarsetu í Húsavík við Skjálfanda. Sennilega
hefur jarðskjálfti komið þar um veturinn og af því orðið nafnið,
ef þeir Garðar hafa skírt fjörðinn. Garðar kom ekki aftur til Is-
lands, en Uni, sonur lians, liinn danski, nam land sunnarlega á
Austfjörðum; má vera að hann hafi verið með föður sínum í
landkönnunarferðum og þeir þá lielgað sér landið, þar sem þeir
^oniu fyrst að ströndum þess.
Þegar aðrir landnámsmenn tóku að hyggja Skagafjörð og Eyja-
^jörð, hafa þeir að sönnu vitað, að firðirnir tveir liétu þessum
U(jfnum, en hvor þeirra var Skagafjörður og hvor Eyjafjörður?
Það vissu þeir eigi. Og tilviljun ein réði því, að nöfnin brengl-
Uðust, Eyjafjörður Garðars varð að Skagafirði, en Skagafjörður
að Eyjafirði.
Þessi tilgáta, sem ekki virðist ósennileg, er liér sett fram til
Sanians. Auðvitað verður aldrei neitt sannað í þessu máli, enda
8kiPtir það litlu, og liinir fögru norðlenzku firðir munu halda
uöfnum þeim, er þeir nú hafa, meðan íslenzk staðanöfn eru til.
I
Þorsteinn Jónsson.
5