Eimreiðin


Eimreiðin - 01.04.1952, Side 39

Eimreiðin - 01.04.1952, Side 39
eimreiðin STRAUMAR ISLANDS 111 svokallaða eða sævarbeltið út að fiskimörkunum, sem útlendum fiskimönnum var bannað að veiða innan við. Nafnið landhelgi varð til á síðari hluta 19. aldar og merkti þá aðeins það sævarbelti fram með ströndum landsins, þar sem útlendingum var stranglega bannað að veiða eða fiska. Það snerti að öðru leyti alls ekki yfirráðarétt Islands yfir hafinu, og var allt annarrar merkingar en hugtakið straumar Islands. Að frá- skilinni fiskveiðinni átti landhelgi ekkert skylt við hugmyndina um yfirráðarétt íslands eða konungs íslands yfir sjónum og var á tímum „fiskveiða-“ eða „duggara-málsins" notað alveg „syno- nymt“ við orðið „fiskihelgi“, og var landhelgi og fiskihelgi notuð til skiptis og alveg aðgreiningarlaust um hið sama. Síðast á 19. öld var farið að smeygja hugtakinu „söterritorium" iun í nafnorðið landhelgi, líklega svo í fyrstu, að menn hafi í fáfræði sinni farið að þýða „söterritorium“ eða „territorial- grænse“ með landhelgi, en sem auðvitað hefði átt að leggja út strauma. En það hefur líklega ráðið hér úrslitum hjá þýðend- nnum, að í nafninu straumurn hafi þeir fundið erlendan mál- sem og er, því orðið er erlent, en landhelgi er fagurt ný- yrði. En merking hugtakanna hefði hér átt að ráða, en ekki uPpruni orðanna. Við megum með engu móti slengja orðunum straumum og landhelgi saman, af því við þurfum á þeim báðum að halda til tákna gerólík hugtök, landhelgi til að tákna fiskihelgina fram *neð ströndum landsins, en straum til að tákna yfirráðasvæði íslands austur á mitt haf, eða hvert sem það nær eða kann að ná. En þetta tvennt er alls ekki eitt og hið sama á landi hér, °g Hggja til þess söguleg og veigamikil rök. Þriðja hugtakinu, sem okkur Islendingum ríður mjög á að Halda vel aðskildu frá báðum hinum áðurgreindu hugtökum, landhelgi og straumum Islands, er það hugtakið, sem táknar 6ignarrétt fslendinga yfir hafsvæðinu í grennd við ísland, og fól a. í sér, og felur enn, eignarrétt fslendinga yfir fiskigrunn- unum. Þetta hugtak er „almenningur hiS ytrau. Þessu hugtaki Hefur lítið og raunar alls ekkert verið ruglað saman við hin fyrr- Uefndu tvö, enda hefur eignarréttur almúgans á íslandi á þessu hafsvæði staðið mönnum svo ljóslifandi fyrir sjónum um allar aldir, að samruglun hefur verið ómöguleg. Enda hefur ekkert á

x

Eimreiðin

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.