Eimreiðin - 01.04.1958, Page 48

120
EIMREIÐIN
baunagrös, mýrarertur og bláan umfeðming. Áður en gróður
eyddist af hrauninu austan árinnar var kot eitt við Hrosshyk
sem hét Árbær, en er nú fyrir löngu komið í eyði. Þaðan var
ferjað yfir hylinn. En einnig var áin stundum riðin nokkru
neðar á svokölluðu Nautavaði. Er þá kippkórn niður að
fossi þeim í ánni, sem kallaður er Búði eða Búðafoss. Er það
í frásögu færandi um þennan stað, að um miðja síðustu öld
var þar á ferð Gottsvin Gottsvinsson og hugðist ríða Þjórsá á
Nautavaði. Lagði hann í ána þrátt fyrir aðvaranir heimilis-
fólksins í Þjósárholti, sem ekki taldi hana reiða. Lét hann
það ekki aftra sér, en reið úr hlaði og mælti: ,,Það tjóar ekki
að tefja, stundin er komin.“ Á hann áður að hafa látið þess
getið, að hann kynni að eiga næsta næturstað undir hontnn
Búða. En er í ána kom, hrasaði hesturinn, og losnaði Gottsvin
við það úr hnakknum. Hvarf hann þar í ána og fannst ekkb
þótt hans væri víða leitað. Þótti eigi ólíklegt, að lík hans
hefði lent í hylnum undir fossinum. Enda átti Gottsvin sjálf-
ur að hafa skýrt svo frá, er hann vitraðist dóttur sinni í
draumi, að vistin væri bærileg í Búða. Löngu seinna háði
þarna annar maður baráttu við ofurafl Þjórsár. Var það þýzk-
ur ferðalangur, sem var þarna á vesturleið. Hafði hann hóað
á ferju frá Þjórsárholti nokkra stund án þess að því vaeri
sinnt. Leiddist honum biðin, og laminn áfram af svipu óþol-
inmæðinnar lagði hann til sunds, enda þótt áin væri þarna
harla ófrýnileg. Komst hann við illan leik yfir ána, en slíkt
má teljast fullkomin fífldirfska, þótt bjargazt hafi að þessu
sinni. — Af okkur er það að segja, að stirðlega gekk að ferja
hrossin yfir. Voru þau treg á að yfirgefa heimahaga sína og
leggja til sunds út í helkalt jökulvatnið. Var því horfið að
því ráði að teyma þau tvö og tvö aftan í ferjunni, og reka
lausu hrossin á eftir. Þetta var tafsamur flutningur. Væn
reynt að hafa þau fleiri en tvö í togi, tóku þau stjórnina af
ferjumönnum og syntu til sama lands með bátinn í eftir-
dragi. Kom þá skriður á fleytuna, þegar hrossin kenndu
grunns, og tjóaði þá lítt að toga á móti. Enda þótt selflutn-
ingur þessi gengi allörðuglega, komust þó öll hrossin yfir UIT1
síðir, og nutum við þar ágætrar aðstoðar Gísla bónda í Þjórs-
árholti.