Ægir - 01.12.1978, Side 26

nefnd ekki neitt vald til að skipa
verksmiðjunni að gera. Björn
hefur verið formaður í nefnd
sem gerði úttekt á verksmiðjun-
um og þeirri nefnd var það
fullkomlega ljóst að aukið
geymslurými myndi auka afla
flotans, og ég get tekið undir
þetta. Vegna þess hve loðnan
fór sér hægt á síðasta ári á
göngu sinni austur og suður
með var hægt að halda verk-
smiðjuþrónum á Siglufirði,
Krossanesi og Raufarhöfn full-
um og þannig koll af kolli.
Fylia allar geymslur jafnvel
oftar en einu sinni og ástand
þetta hélst alla leið suður til
Hornafjarðar. Ef hefði átt að
sigla með aflann til Vestmanna-
eyja, hefði það oftast kostað 3ja
sólarhringa siglingu til og frá
miðunum, jafnvel á skipi eins
og Sigurði RE. Það tel ég
að hefði ekki aukið aflann,
heldur minnkað, ef hann hefði
getað losnað innan 2ja sólar-
hringa á einhverri Aust-
fjarðahöfn. Ég kem ekki
auga á það að við getum aukið
aflann um þriðjung og ef til vill
ekki neina aðra tölu eins og
Ingjaldur talar um, án þess að
gera veðrinu og aflamöguleik-
unum betri skil. Það er fyrst og
fremst veðrið, sem hefur áhrif
á hvað skipstjórinn ákveður að
gera og ef það breytist verður
oftast að taka nýja ákvörðun.
Svo er verið að tala um að setja
þetta inn í tölvu og gera viku-
ákvörðun um það, hvað skipin
eiga að gera án þess að hugsa
nokkurn hlut um, að við erum
hér á mörkum hins byggilega
og óbyggilega heims, eins og
svo oft er sagt, og ábyggilega
á einu mesta óveðurssvæði sem
til er í heimi. Oft getur skip
verið með rifna nót. Hvernig
kæmi út að segja því að fara í
þveröfuga átt við það sem nóta-
verkstæði væri, sónar- eða dýpt-
armælisviðgerðarmaður, ef tæk-
in eru biluð, svo og margt
fleira sem upp á kemur? Oft er
ekki hægt að komast til sumra
hafna vegna veðurs, t.d. Horna-
fjarðar, Djúpavogs, Grindavík-
ur, Sandgerðis, svo eitthvað sé
nefnt. Auk þess er ekki nóg
dýpi fyrir mörg skipanna, nema
í ákveðnum höfnum. Svo á
töfraorðið ,,talva“ að leysa úr
öllu saman. Þarna á það við
sem Björn sagði: „Þetta er að
vita ekki“.
Björn:
í fyrsta lagi hef ég sann-
færst um það að það er hægt að
stytta biðtímann hjá skipunum
með því að borga þeim nóg fyrir
að fara lengra. Hingað til hefur
loðnuflutningasjóður verið það
kraftlítill að hann hefur ekki
getað borgað þær upphæðir sem
með þarf. Við erum að tala um,
að ef á að fá skip til að sigla
frá Austfjörðum til Faxaflóa,
þá verður að þrefalda verðið,
skipið er það lengi fjarverandi
frá miðunum. Þetta getur loðnu-
flutningasjóður aldrei. Það
verður að koma annað til og þá
sérstök verðjöfnun, eins og ég
sagði áðan, greitt per kíló á
mílu. Nú, þetta líkan, sem
nefndin okkar Þorsteins, eða
Páll Jensson, vann í fyrra mið-
aði við að stytta biðtímann.
Biðtími skipa í höfnum var ár-
ið 1976 yfir 25% af heildartím-
anum. Þetta er staðreynd. Árið
1977 var biðtíminn heldur
styttri. En með því að keyra
þetta með líkani og borga nóg
fyrir siglingar, þá var hægt að
stytta tímann niður í ekki neitt,
gerandi ráð fyrir að skipstjór-
arnir hugsuðu um það hvað þeir
fengju fyrir aflann. Og þá var
hægt með því móti að auka afl-
ann um ca. 10%. En það sem
ég ekki skil almennilega, það er
munurinn á þessum 10% árið
1977, þegar að biðtíminn var
kominn niður í ekki neitt með
þessum geysiháu greiðslum, og
þessum 30% þínum, Ingjaldur,
það ruglaði mig alveg.
Ingjaldur:
Það kom fram hjá Birni, að
1976 hafi flutningastyrkjum
verið beitt meira en 1977, en
samt hafi biðtími verið styttri
að meðaltali 1977 en 1976. Þá
vaknar sú spurning hver hafi
orðið árangurinn af flutninga-
bótunum 1976, er ekki mögulegt,
að þeim hafi verið beitt án þess
að menn vissu hver áhrif þeirra
yrðu?
Björn sagði, að samkvæmt
líkani Páls Jenssonar hefði afla-
aukningin orðið 10—12% þeg-
ar biðtíminn var kominn niður
í ekki neitt. Það segir í raun
ekki neitt, því aflinn verður
mestur ef heildartíminn, sem
fer í siglingar og bið er í lág-
marki. Stuttur biðtími hefur
væntanlega í för með sér lang-
an siglingartíma, og því ekki
eins mikinn afla og mögulegt er.
Páll hefði því fengið meiri
aflaaukningu ef hann hefði
ekki aðeins komið biðtím-
anum niður í lágmark, heldur
einnig tekið tillit til siglingatím-
ans. Einnig má benda á, að Páll
gerði ráð fyrir því, að skipstjór-
arnir tækju sínar ákvarðanir ó-
háðir hagsmunum heildarinnar.
Björn:
í likani sínu gerði Páll
ráð fyrir að það yrði alltaf tími,
meðaltalstími frá árunum áður,
sem skipin væru í vari, gætu
ekki ferðast, gætu ekki veitt,
gætu ekki neitt. Hann gerði ráð
fyrir því, og það er viss kafli
á þessu líkani hans, en mér
skilst að þú takir það inn í heild-
ina. Mér sýnist þetta vera svona
ca. 15%, eða y6 af tímanum
sem skipin voru frá vegna
brælu að meðaltali þessi 5 ár.
Þorsteinn:
Illu heilli voru flutningabætur
lækkaðar verulega á vetrarver-
550 — ÆGIR