Ægir - 01.12.1978, Síða 41

og því gaf auga leið að hanna þyrfti flotvörpu.
Árangurinn sem fengist hefur fram til þessa,
lofar mjög góðu, og telja margir, að þessar flot-
vörpuveiðar á rækju eigi eftir að valda byltingu
við rækjuveiðar víða, eða á þeim stöðum, þar sem
rækjan leitar upp í sjó yfir dimmuna. En það
var fleira eftirtektarvert sem kom fram við þess-
ar tilraunir. Rækjan, sem veiddist í flotvörpu
var yfirleitt stærri og gaf af sér tiltölulega
meiri fisk eftir pillun. Jafnframt var rækjan
heillegri og allt útlit hennar lostætilegra, þar
sem miklu minna var um að aðskotahlutir
bærist inn í vörpuna, en það vill oft henda þegar
varpan er dregin eftir botninum.
Rannsóknastofnun fiskiðnaðarins hefur sent
frá sér skýrslu um fitu- og þurrefnismælingar á
loðnusýnum, sem tekin voru úr hverjum loðnu-
farmi, sem landað var á vetrarvertíð 1978.
Fitulækkun loðnunnar, er leið á veiðitímann,
var jafn reglubundin og á fyrri vetrarvertíðum.
Fitan lækkaði að meðaltali um 0.95% á viku.
Meðalfituinnihald loðnunnar var 7.13% og með-
alþurrefni 16.3% (vegin meðaltöl). Sveiflur í
fitu- og þurrefnisinnihaldi innan hvers dags voru
yfirleitt innan við ±0.6% frá meðaltali. Þurrefn-
ið hækkaði, er nálgaðist hrygningu loðnunnar, en
lækkaði aftur er hrognaþunginn náði hámarki.
Reiknuð voru út vegin meðaltöl fitu- og þurr-
efnis í hráefni, sem hver verksmiðja tók á móti
á vertíðinni. Sams konar meðaltöl eru til fyrir
hvert veiðiskip. í skýrslunni er gerð grein fyrir
aðferðum Norðmanna við sýnatöku og efna-
greiningu hráefnis.
Sýnataka loðnunnar virðist enn sem fyrr óör-
uggur þáttur í verðlagningarkerfi loðnunnar.
Núverandi verðlagningarkerfi á loðnu var
komið á á sumarloðnuvertíð 1976. Tilgangur þess
var að tryggja réttlátari verðlagningu á bræðslu-
fiski, en áður hafði verið. Með reynslu undan-
genginna vertíða í huga er tæplega unnt að segja,
að tilganginum hafi verið náð, vegna þess að
sýnataka loðnunnar er svo stór óvissuþáttur í
þessu kerfi. Eins og bent hefur verið á áður (í
Tæknitíðindum 63 og 96) býður það aldrei upp
á fullkomna nákvæmni hvað varðar verð, að
efnagreina hvern farm. Það verður alltaf erfitt
að ná góðu meðaltalssýni úr stórum farmi, sem
fengist hefur í nokkrum köstum. Hins vegar má
draga úr óvissunni með nákvæmri og samvisku-
samlegri sýnatöku. Einnið þyrftu fulltrúi veiði-
skips og verksmiðju að annast sýnatökuna í sam-
einingu, eins og til var ætlast, en á því hefur
orðið mikill misbrestur. Vegna niðurstaða efna-
greininga á tvöföldum sýnum, teknum á sama
hátt úr sama farmi er full ástæða til að ætla, að
sýnatakan sé í sumum tilfellum tilviljunarkennd
og illa unnin.
Trausti Eiríksson, vélaverkfræðingur, hannaði
og framileiðir tækjaútbúnað þann, sem uppdrátt-
urinn að ofan sýnir, og er til söfnunar og vinnslu
loðnuhrogna. Búnaði þessum má koma fyrir um
borð í flestum loðnuveiðiskipum sem eru stærri
en 4—500 rúmlestir, á bryggjum þar sem landað
er, eða í frystihúsum. Sl. vetur var þessi tækja-
búnaður settur upp um borð í 2 norskum og 1 ís-
lensku loðnuveiðiskipi, en lauslega áætlað kostar
hann uppsettur í kringum 22 milljónir króna.
ÆGIR — 565