Ægir - 01.12.1980, Blaðsíða 17

jörðum ísl. kr. til alls konar aðstoðar við fiskveið-
ar og vinnslu. Þó er líklega ekki talið allt það sem
rennur í gegnum Byggðasjóð þeirra Norðmanna
sem byggðaaðstoð við útveg og fiskvinnslufyrir-
tæki. Ég sá nýlega grein í norsku blaði, þar sem því
er haldið fram að allir norskir sjómenn séu á
framfæri norska ríkisins, þ.e.a.s. að tekjur sjó-
manna séu greiddar af almanna fé. Ég vek athygli
á því að jafnvel Færeyingar greiða um 30% styrk
til veiða og vinnslu. Þar er framleiðsluverðmæti
um 700 millj. danskra kr. Þeir greiða um 200 millj.
d. kr. í ýmiss konar styrki aðallega mismun á því
verði á fiski sem seljendur vilja fá og hinu sem
kaupendur eru taldir geta greitt, úr svonefndum
Ráfiskfonden. Kanadamenn hafa lagt gífurlegt
fjármagn í uppbyggingu veiða og vinnslu með
beinum styrkjum og óbeinni aðstoð í gegnum mjög
hagkvæm lán. Við þessa aðila og fleiri þurfum við
að keppa. Á sama tíma er það verð sem við viljum
fá og höfum fengið fyrir okkar verðmætustu fram-
leiðslu, þ.e.a.s. flökin, um 35-40% hærra en okkar
aðalkeppinautar bjóða, t.d. Kanadamenn. Eina leið-
in fyrir okkur til að mæta þessari samkeppni sem ég
kalla óheiðarlega og óeðlilega, er fyrst og fremst
meiri gæði og viðurkennd framleiðsla, sem enginn
annar geti keppt við. Vitanlega njótum við jafn-
framt meiri hagkvæmni, meiri veiða á skip, dug-
mikilla útgerðarmanna og sjómanna, en ég vil
leyfa mér að fullyrða að ef gæðin falla, þá verðum
við undir í þessari samkeppni. Ég verð að segja að
mér virðast ýmsar þær fréttir, sem borist hafa
heldur alvarlegar að þessu leyti. Seljendur okkar
afurða í Bandaríkjunum hafa haldið því fram að
gæði framleiðslunnar nú séu lakari en áður var.
Mér þóttu það satt að segja talsverð tíðindi er ég
mætti á fundi með nokkrum útgerðarmönnum ný-
lega og var tjáð að yfirleitt væri búið að kasta í
land blóðgunartönkum í togurum. Við höfum haft
það framyfir t.d. keppinauta okkar í Kanada að
blóðga og verka vel fiskinn. Við megum alls ekki
slaka á slíkri meðferð. Þess vegna segi ég að mark-
mið nr. 1, hvaða leið sem verður farin, verður vitan-
lega að vera fyrsta flokks gæði, bæði afla og
vinnslu. í þriðja lagi verðum við að leggja áherslu
á hagkvæmni í veiðum og vinnslu. Á því er enginn
vafi, með mikinn olíu- og veiðarfærakostnað að
nauðsynlegt er að stefna að slíku með þeirri fisk-
veiðistefnu sem ákveðin verður.
Til að ná þessum markmiðum eru að sjálfsögðu
farnar ýmsar almennar leiðir. Við þekkjum þær.
Ég þarf ekki að fara mörgum orðum um slíkar
leiðir, t.d. lokun svæða þar sem smáfiskur er, í
ýmsum lögum og reglugerðum. Ég hef ekki í huga
miklar breytingar þar á, en mun þó flytja frum-
varp um að leyfa skarkolaveiðar í Faxaflóa. Ég
skal ekkert segja um það hvort það frumvarp fer í
gegn um Alþingi, það verður eflaust umdeilt, eins
og fyrri daginn. Mér sýnast tilraunir sem gerðar
hafa verið réttlæta það, en þetta er út af fyrir sig
ekki stórt mál í heildarmyndinni.
Möskvastærð hef ég ekki hug á að breyta. Fiski-
fræðingar hafa engar tillögur gert um það. Þeir
telja að verulegum árangri hafi verið náð með
þeirri möskvastærð sem nú er.
Skyndilokunum verður beitt áfram eins og verið
hefur og stærðarmörk þá ákveðin með tilliti til
þess sem aðstæður og þörfin krefjast.
Takmörkun á netaveiðum verður eins og verið
hefur með fjölda neta og eftirliti. Ég hef þó skipað
nefnd með fulltrúm sjómanna og útgerðarmanna
til að skoða hvernig hafa megi betra eftirlit með
netaveiðum og þá sérstaklega hvernig tryggja megi
betur en verið hefur að netafiskur sé góður og
næfur í alla vinnslu. Ég skal ekki segja hver niður-
staðan verður á þeirri athugun, en vil geta þess að í
umfjöllun um þessi mál hafa ýmsir vakið athygli á
leiðum eins og t.d. þeirri að svipta menn leyfi til
netaveiða, ef þeir koma ítrekað, ég endurtek
ítrekað, með lélegan afla í land. Ég undirstrika að
um þetta fjallar sérstök nefnd.
Þá hef ég einnig skipað nefnd til að fjalla um
togveiðar með tilliti til þess sama, að bæta meðferð
aflans og reyna að draga úr því kappi, sem, að því
að mér virðist, einkennir togveiðar, eins og ég
sagði áðan, áður en þorskveiðibönn hefjast. Sú
nefnd er að hefja sín störf. Ég vænti þess eftir við-
ræður sem ég hef átt við menn sem þar munu sitja
að þeir vinni sem kappsamlegast að slíkri tillögu-
gerð.
Þá hefur þeirri hugmynd skotið upp, að binda
ætti togveiðar leyfum eins og netaveiðar. Mér sýn-
ast ýmis rök mæla með því. Með þvi móti mætti
hafa ákveðnara eftirlit með togveiðum og t.d. gætu
slík leyfi stuðlað að bættri stjórn á stærð tog-
veiðiflotans og fiskveiðiflotans almennt.
Ég hef beðið Framkvæmdastofnun að gera út-
tekt á eðlilegri vinnslugetu frystihúsanna; ekki til
þesS að setja með lögum hámark á það hvað þau
mega taka á móti, heldur til þess að slíkt megi
verða til viðmiðunar fyrir gæða- og framleiðslu-
ÆGIR — 633