Ægir - 01.03.1981, Blaðsíða 42

og björgunarmálum. Um nokkurra ára skeið, eða
þar til Slysavarnafélagið var stofnað, var Jón E.
Bergsveinsson launaður starfsmaður Fiskifélagsins
í björgunarstarfsemi. Sagnfræðingur einn segir að
,,það megi að fullu kallast verk Fiskifélagsins, að
komið hefur verið föstu skipulagi á björgunar-
starfsemina hér á landi.” Á meðan Slysavarnarfé-
lagið var að komast á rekspöl styrkti Fiskifélagið
það með ríflegum fjárframlögum.
Þessir hafa gengt embætti forseta Fiskifélagsins:
Hannes Hafliðason frá 1911-1913 og aftur frá
1916-1921. Matthías frá Móum Þórðarson frá
1913-1915, að hann hvarf af landi brott til að taka
við embætti verzlunarfulltrúa erlendis á vegum
Fiskifélagsins í samráði við stjórnarráðið, Jón E.
Bergsveinsson yfirsíldarmatsmaður var forseti
1922-1923 og Kristján Bergsson frá 1924-1940, að
Davíð Ólafsson, Seðlabankastjóri tók við því
embætti og gengdi því óslitið til ársins 1967, að
hann tók við embætti Seðlabankastjóra en þá tók
við Már Elísson.
Á árinu 1943 voru lög félagsins endurskoðuð og
nefndist forseti félagsins eftir það fiskimálastjóri.
Ég læt þá þessu yfirliti um störf Fiskifélagsins
lokið. Er mér þó Ijóst að mörgum þáttum hafa
ekki verið gerð fullnægjandi skil eða jafnvel
sleppt.
Eins og augljóst má vera af framansögðu er
Fiskifélagið allsérstæð stofnun. Það er upphaflega
stofnað vegna brýnnar þarfar á örlagaríku tímabili
í sjálfstæðisbaráttu þjóðarinnar, sem jafnframt
var eitt hið merkilegasta tímabil í atvinnusögu
hennar, er stærri og meiri framfaraspor voru
mörkuð en nokkru sinni fyrr.
Félagið hefur frá upphafi gengt því hlutverki að
vera Alþingi og ríkisstjórn til ráðgjafar um hags-
munamál sjávarútvegsins og hefur tekizt á hendur
fyrir hönd ríkisstjórnar og Alþingis, framkvæmd
margra þeirra mála, er til framfara hafa horft fyrir
þennan atvinnuveg eins og að ofan greinir.
Auk þess hefur félagið haft með höndum fjölda
sjálfstæðra verkefna, sem Fiskiþing hefur tekið
ákvörðun um, og framkvæmanleg hafa reynzt,
m.a. vegna þess stuðnings, er ríkisvaldið hefur
veitt því hverju sinni.
Það hefur mikla og ótvíræða kosti í för með sér,
hversu starfsumgerð félagsins er rúm og sveigjan-
leg, þannig að jafnan hefur reynzt auðvelt að fella
ný viðfangsefni inn í starfsemina og breyta þeim,
er fyrir voru, eftir kröfum tímans. Þetta má m.a.
þakka ágætri samvinnu og gagnkvæmum trúnaði
við sjávarútveginn, góðu starfsliði og trúnaðar-
mönnum í hverri verstöð, svo og trausti ríkis-
stjórnar og Alþingis á því að störfin séu vel og
dyggilega af höndum leyst.
Nú hefur margt breytzt á þessum 70 árum. Þjóð-
félagið er orðið margbrotnara, ríkisvaldið hefur
eflzt, svo hafa og ýmis hagsmunasamtök innan
sjávarútvegsins. Kröfur hafa aukizt um þjónustu
og aðstoð á ýmsum sviðum. Á þessum tíma hefur
og margt breytzt í starfsemi Fiskifélagsins. Margir
málaflokkar, sem það hefur haft bein afskipti af,
hafa flutzt til annarra stofnana eða hagsmunasam-
taka. Slíkar breytingar hljóta að gerast. Sumar
voru eðlilegar — aðrar orka tvímælis. Til að
bregðast við þessum breytingum og þróun, hafa
lög og starfsreglur félagsins alloft verið endurskoð-
uð. Við lagabreytingu 1973 gerðust helztu samtök
sjómanna, útvegsmanna, svo og sölusamtök, aðilar
að Fiskifélaginu. Hefur þetta án efa orðið félaginu
til eflingar.
Fiskifélagið er því þrátt fyrir allar breytingar öfl-
ugri stofnun nú, en það hefur áður verið. Það er
vettvangur, þar sem þýðingarmikil hagsmunamál
og vandamál atvinnuvegarins sem heildar, eru
rædd og tillögur gerðar til úrbóta, þar sem það a
við.
í upphafi sótti Fiskifélagið, eins og einnig Bún-
aðarfélagið, fyrirmyndir til Norðurlanda, þar sem
áþekkar stofnanir starfa enn þann dag í dag, t.d. 1
Noregi og Svíþjóð. Eins og gefur að skilja hafa
þessar stofnanir þróast á nokkuð mismunand1
vegu, m.a. oft á tíðum sökum ólíkra þarfa og stað-
hátta.
Ég sagði áðan, að flóknari stjórnsýsla, sem fylg'
ir margbrotnara þjóðfélagi, bæði í tæknilegum og
félagslegum skilningi, hefði haft í för með sér ýms-
ar breytingar á starfsemi Fiskifélagsins. Hitt er og
hægt að styðja rökum, að þessi margbreytni gerl
slíka stofnun nauðsynlega.
í mörgum löndum, bæði austan og vestan At'
lantshafsins — hafa á síðari árum, ríkisvaldið og
sjávarútvegurinn tekið höndum saman um stofn'
anir með áþekku hlutverki og Fiskifélagið hefur-
Er þar með viðurkennd nauðsyn nánari tengslm
samskipta, samvinnu og skoðanaskipta. Þetta het'
ur líka orðið til þess að stofnanir þessar hafa meö
að gera, auk ráðgjafarstarfsins, framkvæmdir ýn1'
issa málaflokka, þar sem atvinnuvegurinn sjálfur a
mest undir að árangur verði sem skjótastur og
162 —ÆGIR