Ægir - 01.03.1982, Blaðsíða 28

Efri myndin: Uggarol.
Neðri myndin: Augnskemmdir.
1. Óskaddað auga (glampi í auga).
2. Skemml auga.
3. Augað horfið.
tilfellum mun reynast nauðsynlegt að baða seiðin í
ákveðnum efnum, t.d. klóramín T, til að koma í
veg fyrir að gerlar sem geta aukið á tálknaveiki nái
að magnast. Magn og tiðni böðunar fer eftir
aðstæðum. í eldisstöðvum þar sem unnt er að fá
hreinan og smitfrían jarðsjó, t.d. um borholu,
væri jafnvel betra að nota ákveðna saltblöndu til
að baða seiðin. Laxastofnar eru ákaflega misvel
fallnir til eldis, og kemur það m.a. fram í því, að
suma þarf að baða nokkuð oft á ákveðnu skeiði,
en aðra mjög óverulega eða jafnvel ekki neitt.
Svo sem fínkorna fóður getur sest í tálkn og ert
þau, gegnir sama máli um hvers konar grugg í
eldisvatni. Einkum eru yngstu seiðin viðkvæm fyr-
ir slíku, ekki síst þegar þar við bætist að gerlar og
sveppir ná þá auðveldar fótfestu. Fíngerður leir
sem berst inn í stöð, t.d. í leysingum, getur fljótt
kæft minnstu seiðin þegar hann sest í tálknin og
heftir þar auk þess fóðurkornin.
Flestar eldisstöðvar hér á landi nota nú orðið
smitfrítt vatn, þ.e. engir villtir fiskar eru fyrir ofan
vatnsinntak stöðvar. Það er því orðið fátítt að
sníkjudýr berist inn í eldisstöðvar og geri þar usla.
Af þeim sníkjudýrum sem valda tálknaskemmdum
hefur hér helst orðið vart við einfrumunginn
Ichthyobodo necatrix (Costia necatrix). Hann
festir sig með svipum við þekjufrumur tálkna og á
roð. í tálknum veldur hann offjölgun þekju-
frumna og hindrast þá loftskipti.
Úrbœtur eru þá helst þessar: Unnt er að halda
sýkingu i skefjum með því að baða seiðin í forma-
línblöndu. Þó má gera ráð fyrir að eudurtaka þurfi
baðanir. Böðun má ekki vera of tíð, því baðefnin
geta verið skaðleg þekjufrumum fiskanna; t.d.
ætti ekki að baða fiska í formalínblöndu á síðustu
þrem vikum fyrir flutning í sjó. Komið
nýlega erlendis, t.d. í sjóeldi í Skotlandi
að tálknasýkingar gönguseiða af I. necatriX .j.
valdið umtalsverðum afföllum fyrsta suniar »gj
anna í sjó, allt að 40% dauða. Orsökin er
annars sú, að loftskipti um tálkn hindrast- ^
er sennilegt að þær frumur i tálknum sem s
seltumagni í blóði, verði óstarfhæfar að il0
eða öllu leyti. e[Uf
Offjölgun á þekjufrumum í tálknum
einnig komið fram ef of mikið af aITirn°0l)í^
(NH3) myndast í vatni. Fiskarnir gefa anm1 ss
frá sér sem úrgangsefni, og í vatninu
þeim mun meir sem efnaskipti fiskanna erU lSiiis
(þ.e.a.s. vatnshitinn hærri) og sýrustig va
hærra. Hættu á ammoníakeitrun tel ég Þ°
hefur^
132 — ÆGIR
J