Ægir - 01.02.1989, Blaðsíða 9
2/89
ÆGIR
61
Vei ^ur a handfæri en lóðir gáfust
og vel, sérstaklega á haustin.
, ,'P’n voru sexæringar og smærri
,atar mr|an fjarðar en 10 - 12-róin
S 'P a djúpmið undir aldamótin
0- „Svarfdælir stóðu á þessum
°gum að mestu einir undir
utgerð við Eyjafjörð, er há-
adaveiðum sleppir ... "50 fiski-
lData| ganga frá „Dalvík" vorið
. öndverðri 19. öld var lína
meira notuð og ennþá voru vertíð-
arnar nær eingöngu vor og haust,
sem fyrr. Og áfram var gert út á
I ar °g einnig sel. Sótt var
,erl8rao8 lengra, sérstaklega eftir
a ar i og má nærri geta hvernig
c-9 etur verið á opnum bátum.
^ar æ|jr hafa, gegnum tíðina,
att sjá eftir mörgum manninum í
,°lnri' 1824 ferst t.d. hákarla-
!.P' Svarfdælingur með 11
m°nnum. - 0g það urðu fleiri
'Pstaparnir, - já miklu fleiri, -
;eJaekki raktir hér frekar.
u 15 'P'n koma svo til sögunnar
hjs°®. U.PP ur miðri öldinni. Var
haU-T'^. ^y^'og- Helst var þeim
oj ' 111 hákarlaveiða. Voru
rnan nokkrir bænd ur um skip.
2engt var að 10 væru á. „Pól-
sv T,aní sem jafnan var gerð út af
eitt *s^uni basndum, reyndist
við Eyja'fjörð8' farSæ'aSta af'askip
OekifÍn skriðu vel í góðum byr.
lanc,6 tlf- sveiiu á djúpmiðum, í
nu n ttma á stundum, var sem
h'aðiíTkb abð SÍ8'a hdm með
héldu kváh u6!' S6m Um Stýr'ð
t cj þess aou ba gjarnan stökur,
';Voð Þóteygiveður hörð,
v°na egfieyið kafi
'nn a Eyja- fagran fjörð
raman úr reginhafi."
*tÆ ,Var að útvegsbændur
o.s.frv r-1 Sklpi' 1/8' 1/3' 1/2
þó u°8§visstaðabændur áttu
árunuT lat'P' iafnvel tvö' Á
S7-1887 var þilskipa-
eign Svarfdæla samtals tæp 18
skip, sem 15 bændur áttu hluti í.
Þarafáttu Baldvin C. Þorvaldsson
og Sigurður Jónsson, báðir á
Böggvisstöðum, rúm 11 skip.
Sýnir þetta betur en annað hvílíkir
athafnamenn þeir voru.
Matarkistan viö Sandinn
Skagfirðingar sóttu fiskifang
norður á Böggvisstaðasand á 19.
öld. Var þá sótt á marga hesta, allt
fram um aldamót. Bæði var það
að lítið aflaðist á stundum við
Skagafjörð en gjarnan alltaf fisk að
fá við Sandinn. Þá var harðmetið
talið betra norður þar. Verslað var
við útvegsbændur og má þar til
nefna Böggvisstaðabændur o.fl.
Var trússhestalestin oft löng, 10
hestar eða meira. Þetta var svo
flutt yfir Heljardalsheiði til býla
þeirra skagfirsku bænda er skorti
þessi matvæli. Á Sandinum áttu
bændur sjóbúðir sínar úr torfi og
grjóti að mestum hluta. Ekki voru
þar mannabústaðir enn sem slíkir,
en vermenn höfðust þó við í
þessum búðum yfir vertíðina, oft-
ast nær. Hjalla höfðu bændur við
búðir sínar. Segja má að frá
Böggvisstöðum þróist byggðin á
Sandinum einna helst og þaðan
eru komnir margir helstu útvegs-
menn byggðarlagsins. Erfram liðu
stundir tóku sér bólfestu í sjóbúð-
unum þeir menn sem á sjónum
voru fyrir bændurna sem skipin
áttu. Þannig hefst búseta manna á
Böggvisstaðasandi, Dalvík, — í
þessum frumstæðu torfhúsum,
laust fyrir aldamótin 1900. Trú-
lega hefur það verið fátækasta
fólkið sem varð að gera sér þetta
að góðu. Þegar þurrabúðarmenn
taka sér bólfestu á Sandinum laga
þeir sjóbúðirnar eftir megni. Loft
var í nokkrum og var þá sofið þar.
1890 eru þurrabúðirnar 5 að tölu
en árið 1901 eru húsráðendur
aðeins fjórir.
Dalvíkingar
Laust fyrir síðustu aldamót má
sjá Dalvíkurnafnið fyrst í rituðum
heimildum. Farið var að nota það
töluvert við aldamótin. Þó „er það
ekki fyrr en um 1910, að nýja
nafnið ber sigurorð af hinu gamla í
ræðu og riti."
Hjónin Jón Stefánsson og Rósa
Þorsteinsdóttir staðfestust fyrst
Dalvíkurhöfn á sjómannadegi, þeim fyrsta sem haldinn var hátíðlegur.